Dr. Hastane.Com.Tr Doktoru Hastane.com.tr Cevabı:
Karın ağrısı, insan hayatında sık karşılaşılan, çoğu zaman kendiliğinden geçen ve ek tedavi gerektirmeyen bir durumdur. Ancak şiddetli, ani başlayan, bulantı - kusma, gaz ve gaita çıkartamama, ateş gibi ek yakınmalarla birlikte olan karın ağrısı önemli bazı hastalıkların habercisi olabilir ve mutlaka hekim tarafından değerlendirilmelidir. Acil tanı ve tedavi gerektiren bu duruma tıp dilinde “akut karın” denmektedir.
Karın Ağrısı Nedenleri?
Karın ağrısı tek başına bir hastalığı tanımlamaz. Ancak birçok nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bazı hastalıklar karın içindeki organlardan kaynaklanmasa bile karın ağrısına neden olabilir. Buna en tipik örnek akciğerlerin alt kısımlarını ilgilendiren enfeksiyonlardır. Zatürre (pnömoni) olarak tanımlayabileceğimiz bu gibi durumlarda öksürük ve benzeri bulgular yanında karın ağrısı da tabloya eklenebilir. Bir diğer örnek kalp krizidir (miyokard enfarktüsü). Kalp krizi genellikle sol omuz ve kola yansıyan göğüs ağrısına neden olurken seyrek olarak karın ağrısı ile de belirti verebilir.
Karın ağrısının şiddeti ile hastalığın şiddeti ile genellikle paralel seyretmez. Örneğin gaz sıkıştırması veya gastroenterit gibi kendiliğinden geçen veya basit bir tedavi ile düzelebilecek durumlar şiddetli, kıvrandırıcı tarzda, şiddetli karın ağrısına neden olabilir. Buna karşın kalın barsak kanseri veya erken dönemde bir apandisit çok daha önemli hastalıklarken daha az şiddetde karın ağrısına neden olur.
Karın ağrısı toksinlere, infeksiyona, safra yolları, böbrek, hastalıklarına, idrar yolu infeksiyonlarına, kadınlarda adet dönemine, ovülasyona, damar hastalıklarına, mide, karaciğer, pancreas, barsak sistemindeki ülser, kanser ve infeksiyonlara bağlı olarak gelişebilir. Burada sayılması mümkün olamayacak daha birçok nedene bağlı olarak da gelişebilir.
Ne Yapmalı?
Yukarıda da bahsedildiği gibi karın ağrısı çok sık karşılaşılan bir durumdur. Ancak aşağıdaki durumlarda mutlaka hekime başvurmak gerekir.
- Şiddetli karın ağrısı,
- Son 2 – 3 gün içerisnde karın bölgesini ilgilendiren bir yaralanma olmuşsa,
- Gebe iseniz (veya gebelik şüphesi varsa),
- Ağrı uzun sürerse,
- Ağrıya ateş, bulantı, gaz ve gayta çıkaramama eşlik ediyorsa,
- Basmakla karnınızda hassasiyet veya sertlik varsa,
- Gaitada kan varsa.
Bazı durumlarda tek başına karın ağrısı varlığı bile hekime başvurmak için yeterli olabilir.
Genellikle ilk başvurulacak hekim aile hekiminiz veya hastanelerin acil poliklinikleridir. Karın ağrısı tek başına bir hastalığın belirtisi olmadığı için doktorunuz size ek sorular soracak, gerektiğinde bazı tetkikler yaparak tanıya ulaşmaya çalışacaktır. Karın ağrısının başlangıcı, süresi, zaman içerisinde ağrı karakterinde ve yerinde değişim gibi sorular ilk başta cevaplanması gereken sorulardır. Ağrıya eşlik eden yakınmalar da önemlidir. Geçmişteki tedaviler, geçirilmiş ameliyat/ameliyatlar, halen kullanılan ilaçlar gibi kişinin tıbbi özgeçmişi sorgulanır.
Özellikle bayan hastalarda adet düzeni, vajinal akıntı, kullanılan doğum kontrol yöntemi gibi kadın hastalıkları ile ilgili yakınmalar detaylı olarak sorgulanır.
Ağrının karın bölgesindeki yeri tanıya ulaşmada oldukça yardımcıdır. Doktorunuzun yapacağı muayene sırasında ağrının yeri, belli bir bölgede sınırlı olması veya yaygın olması gibi bulgular ortaya çıkacaktır. Eğer karın içinde yaygın bir iltihabi süreç varsa ağrı yaygın olarak hissedilir. Muayenede de karının her bölgesinde hassasiyet tespit edilir. Karın ağrısı nedeniyle muayene edilen bir hastada karın bölgesinin yanında tüm vücut detaylı olarak gözden geçirilir.
Yeni doğan da ve bebeklerde uzun süreli ağlama karın ağrısına bağlı olabilir. Genellikle gaz sancısına bağlı olan bu durum gaz ve/veya gayta çıkarma ile kendiliğinden düzelir. Kramp tarzındaki bu ağrılar genellikle akşam saatlerinde daha fazla olur.
Ağrı Kesici Almalı mıyım?
Karın ağrısı olan bir hastanın doktor tavsiyesi dışında her türlü ağrı kesici alması son derece sakıncalıdır.
Karın Ağrısı Nedenleri
Aşağıda karın ağrısına neden olabilecek hastalıklar sıralanmıştır.
Sık Görülen Nedenler:
- İdrar yolu infeksiyonları,
- Safra kesesi taşı, safra kesesinin taşa bağlı iltihabı,
- Bebeklerde ilk 4 ayda görülen gaz ağrıları,
- Gaz sıkıştırması,
- Endometriozis,
- Gıda alerjisi,
- Besin zehirlenmesi (salmonella, şigella),
- Fıtık,
- Hazımsızlık,
- Böbrek taşı,
- Laktoz intoleransı (süt alerjisi),
- Adet kanamaları,
- Over kisti,
- Pelvik inflamatuar hastalık,
- Zatürre (genellikle çocuklarda),
- Üst solunum yolu infeksiyonlarından sonra,
- Peptik ülser,
- Gastroenterit.
Çocuklarda Sık Görülen Nedenler:
- Gastroözofagial reflü,
- Kronik kabızlık,
- Parazitler,
- Aşırı meyve şekeri alımı,
- Kan hastalıkları.
Daha Az Görülen Ancak Önemli Nedenler:
- Over kanseri,
- Kalın barsak kanseri ve diğer karın içi organlara ait kanserler.
Acil Tedavi Gerektirebilecek Durumlar:
- Bulantı kusma,
- Ateş,
- Gaz ve gaita çıkaramama,
- Ağır yemeklerden sonra ortaya çıkan şiddetli karın ağrısı,
- Terleme, baş dönmesi, bilinç kaybı.