|
Doğum kontrol hapları içinde östrojen ve progesteron adlı iki hormon tipi bulunduran tablet formunda ilaçlardır. Doğum kontrol haplarının getirdiği damar tıkanıklığı riski hakkında farkındalık gün geçtikçe artmaktadır. Halk arasında “damar tıkanıklığı” denilen bu rahatsızlık, tıpta “tromboembolik hastalık” olarak adlandırılmaktadır. Tromboembolik hastalıklar atardamarlar ile ilgili olursa arteryel, toplardamarlar ile ilgili ise venöz olarak sınıflandırılır.
Sigara Kullanımı Riskleri Artırıyor
Doğum kontrol haplarının içinde bulunan östrojen hormonu kanda bulunan pıhtılaşma mekanizmasını artıran bir hormondur. Normalde vücudumuzda meydana gelen kanamaları durdurmaya yarayan bu pıhtılaşma sistemi aşırı aktive olduğunda vücudun çeşitli damarlarında gereksiz yere pıhtılaşmalar yaratarak damarların tıkanmasına neden olabilir. Bu ihtimal genç olan, normal kiloda olan, damar hastalığı bulunmayan, şeker hastalığı bulunmayan ve sigara içmeyen kadınlarda oldukça düşük orandadır. (24 bin hap kullanan kadında yılda yalnızca bir olgu)
Doğum Kontrol Haplarını Doktor Tavsiyesi Olmadan Kullanmayın
Kadınlar doktor önerisine göre doğum kontrol hapı kullanmalıdır. Mümkün olan her durumda en düşük doz içeren haplar tercih edilmelidir. Düşük doz haplar aynı gebelikten koruyucu etkiyi göstermelerine karşın östrojen daha az olduğundan damarsal sorun oluşma riski de daha azdır.
Doğum kontrol hapına başlamadan önce kadınlara yaptırmasını önerilen bir test bulunmamaktadır. Bunun tek bir istisnası ailelerinde pıhtılaşma hastalığı olan, aile bireylerinde erken yaşlarda kalp krizlerinin veya felçlerin yaşandığı kadınlara yapılması önerilebilecek testlerdir. Bu testler arasında en önemlisi kanın pıhtılaşma eğilimini artıran hastalıklar arasında en sık görüleni olan Faktör V (beş) Leyden Mutasyonu genetik hastalığının olup olmadığını belirleyen testtir. Bu bozuk geni taşıyan kadınların doğum kontrol hapı kullanması önerilmez.
Yine daha önceki gebeliklerinden birinde pıhtı oluşumuna bağlı sorun yaşayan kadınların kesinlikle bu haplardan uzak durmasını tavsiye ediyoruz
‘Bu Hap Arkadaşıma İyi Gelmiş’ Demeyin
Bireyler "Bu hap arkadaşıma iyi gelmiş " diyor ve kullanmaya başlıyor. Doğum kontrol haplarının sadece doktor kontrolünde kullanıldığı durumlar da vardır. Hastalar doğum kontrol haplarını kendi isteklerine göre almamalı ve kullanmamalıdır. Basit migren tipi baş ağrıları ve diğer baş ağrısı türleri, çeşitli kalp hastalıkları, jjinekolojik muayenede miyom saptanması, hipertansiyon hastalığı ilaçlarla veya diğer yöntemlerle tümüyle kontrol altına alınmış ve 35 yaşından genç olmak, kontrol altına alınmış şeker hastalığı varlığı ve yaygın olmayan varisler bu hastalıklardan bazılarıdır.
Altı Ayda Bir Doktor Kontrolüne Gidilmelidir
Doğum kontrol hapı kullanıyorsanız altı ayda bir doktor kontrolünden geçip, bu esnada karaciğer fonksiyon testleri, kanda trigliserid ve kolesterol düzeylerine baktırmanız faydalı olacaktır. Birçok çalışmanın sonuçları değerlendirildiğinde, doğum kontrol hapı kullanan kadınların %2-18’inde hipertansiyon ortaya çıktığı görülmektedir. Doğum kontrol hapı kullanırken tansiyonunuz yükseliyorsa haptan başka bir korunma yöntemine geçmelisiniz.
Doğum Kontrol Haplarının Kesinlikle Kullanılmaması Gereken Durumlar:
• Gebelik şüphesi veya gebelik varlığı;
• Nedeni henüz belirlenmemiş adet dışı kanama;
• Tromboflebit (damar iltihabı) geçirmekte olmak veya daha önceden bu sorunu yaşamış olmak;
• Vücudun herhangi bir organında damar tıkanıklığı sorunu yaşamakta olmak veya daha önceden bu sorunu yaşamış olmak;
• 35 yaşın üzerinde olup sigara kullanmakta olmak (günlük sayı önemli değildir);
• Yetmezlikle seyreden kronik karaciğer hastalığı sorunu olmak;
• Meme kanseri şüphesi olmak;
• İlaç içinde bulunan maddelere karşı alerjisi olmak.
Düzenli Kullanımda Doğum Kontrol Haplarının Yararları Nelerdir?
• Adet döngüsünün düzenli olmasını sağlarlar.
• Adet kanamasının miktarını azaltarak gereksiz kan kaybını önlerler.
• Adet öncesi gerginlik belirtilerini azaltırlar.
• Adet sancısı, doğum kontrol hapı kullananlarda daha az sıklıkla görülür.
• Hap kullanan kadınlarda akne (sivilce) ve tüylenme daha az sıklıkla görülür.
• Uzun süreli doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda rahim kanseri ve yumurtalık kanseri çok daha az sıklıkla görülür.
• Gebelik oluşma riskinin azalması dış gebelik ortaya çıkma riskinin de azalmasını sağlar.
• Yumurtlama süreci baskılandığından hap kullanan kadınlarda işlevsel yumurtalık kistleri de daha az görülür. Bu etki düşük doz doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda çok güçlü değildir.
• Hap kullanan kadınlarda fibrokistik meme sorunu daha az görülür.
• Doğum kontrol hapları genital enfeksiyon gelişme riskini azaltırlar.
• Doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda endometriyozis hastalığı daha az sıklıkla görülür ve endometriyozis hastalığı olan kadınlarda belirtiler daha hafif seyreder.
• Doğum kontrol hapı kullanımının miyomlara karşı koruyucu olduğu belirlenmiştir.
• Hap kullanan kadınlarda kemik yoğunluğu daha yavaş azalır. Bu etki düşük doz doğum kontrol hapı kullanan kadınlarda çok güçlü değildir.
15.12.2010 - 3631
|