|
Günümüzde insan sağlığını tehdit eden en tehlikeli alışkanlıklardan biri sigaradır. Sigara dumanı, içindeki yaklaşık 5 bin civarında zararlı madde nedeniyle, vücuda alındığında çok sayıda hastalığa neden olmaktadır.
Sigara akciğerler ve kalbe olan zararlı etkileri dışında, neredeyse vücuttaki tüm organları etkileyen bir dizi problemi de beraberinde getirmektedir. Sigara kullanımı, tüm dünyada en önemli önlenebilir ölüm veya hastalık sebebini oluşturmaktadır. Türkiye’de yılda yaklaşık 100 bin, ABD’de yılda 430 bin insan, sigaraya bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmektedir. ABD’de nüfusun yaklaşık yüzde 25’i sigara kullanmakta, Türkiye’de bu oran kent nüfusu içinde yüzde45’e çıkmaktadır.
Akciğer kanserinin yüzde 85’i, kronik bronşitin yüzde 75’i, kalp hastalıklarının yüzde 25’i sigaradan kaynaklanmaktadır. Akciğer kanserine yakalanma riski hiç içmeyenlerde yüzde 3, günde 1 paket içenlerde yüzde 61, 1-2 paket içenlerde yüzde 217’dir.
Sosyal, psikolojik ve genetik faktörlerin bileşimi sonucu ortaya çıkan sigara alışkanlığı, daha çok çocukluk ve gençlik yaşlarında ortaya çıkmaktadır. Çocuklar erken yaşlarda sigaranın varlığından haberdar olmaktadır.
Sigarayı Bırakmaya Kendinizi Hazırlayın!
- Sigarayı neden bırakmak istediğinizi listeleyin ve bir kağıda yazın. Sigara aklınıza geldikçe bu listeye bir göz atın.
- Sigara sağlığınıza ve başkalarına olan sorumluluklarınıza gölge düşürmektedir. Sigarayı bırakmak için başka güçlü nedenleriniz olduğunu da unutmayın.
- Sigara bulamadığınızda nasıl huzursuz olduğunuzu, bir paket sigara almak için nasıl koşturduğunuzu, ateş bulmak için nasıl çabaladığınızı düşünün.
- Lokantada sigara içtiğiniz için istediğiniz yere oturamadığınızı ve toplumda ikinci sınıf vatandaş muamelesi gördüğünüzü unutmayın.
- Sigarayı bırakmak için özel bir gün saptayın. Başka bir anlamlı (doğum günü, evlik yıldönümü, evlilik…) günü düşünün ve her yıl çifte kutlama yapın.
- Sigarayı bırakma kararına başkalarına da ortak edin.
- Sigarayı bırakacağınız günü çevrenize ilan edin. O gün size önemli bir destek gelecektir.
- Unutmayın! Sigarayı bıraktıktan sonra hayatın tadı çok daha kolay çıkarılıyor
- İlk günlerde hayat temponuzu artırın. Zevk aldığınız işlerle uğraşın. Sigara içilmeyen yerlere gidin.
- Bol sıvı alın, ancak yanında sigara içmek isteyeceğiniz içeceklerden uzak durun.
- İhtiyaç duyuyorsanız elinizde anahtarlık, tesbih tutun.
- Sakız çiğneyin
- Yemeklerden sonra mutlaka dişlerinizi fırçalayın
- Canınız sigara istediğinde süt ve meyve suyu için
- Sigara içmeyenlerle birlikte olmaya çalışın
- Sigara içmek istediğinizde duş alın
- Bol egzersiz yapın, kendinizi çok daha iyi hissedeceksiniz
Son sigara içildikten 12 saat sonra vücut kendini iyileştirmeye başlar. Vücuttaki nikotin ve karbonmonoksit miktarı hızla azalmaya başlar, birkaç gün içinde vücutta belirgin bir rahatlama olur. Birkaç gün içinde nefes alma rahatlar, sigaranın yol açtığı öksürük yavaş yavaş azalmaya başlar, egzersiz kapasitesi artar. Kişi, sigaranın kokusu, bütçesine getirdiği yük ve bağılılıktan kurtulur. Vücuttaki nikotinin büyük bir kısmı 2-3 gün içinde atılmaktadır.
Sigarayı bıraktıktan sonra 5 yıl sonra kalp krizi riski içmeyenlerle aynı düzeye iner.
10 yıl sonra akciğer kanserinden ölüm riski, yüzde 50 oranında azalır.
10-20 yıl sonra herhangi bir nedenle ölüm riski, içmeyenlerle aynı olur
Sigarayı bıraktıktan 1 yıl sonra koroner kalp hastalıklarına bağlı ölüm riskinde yüzde 50 azalma olur
Sigarayı bırakmada psikolojik bağımlılığı belirgin olan kişilerde ise psikiyatri gözetiminde ve gerekirse antidepresan türü ilaçlardan yardım alınmalıdır. Sigarayı bırakma sonrasındaki sıkıntıların geçici olduğunu ve daha sağlıklı bir yaşama başlangıç teşkil ettiği unutulmamalıdır.
30.1.2011 - 4778
|