|
Trabzon Kanuni Eğitim ve Araştırma Hastanesi Genel Cerrahi Eğitim Görevlisi ve Gastroenteroloji Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Can Keçe mide kanseri konusunda uyarılarda bulundu.
Hastalığın en önemli faktörleri arasında coğrafi açıdan riskli yerleşimlerdeki yaşam şartları olduğunu ifade eden Dr. Keçe, "Bu hastalık Uzakdoğu ülkelerinden Kore ve Japonya, Latin Amerika ve Batı Avrupa'nın bazı kesimlerinde görülme oranı daha yüksek. Buralarda yıllık taramalar yapıldığı için kanserler çok erken evrede yakalanabilmektedir.
Ülkemiz mide kanseri için orta riskli kuşaktadır. Ayrıca, ailede mide kanseri olması, geçirilmiş mide ameliyat öyküsü, 'A' kan grubuna sahip olanlar, erkekler, yaşlılar, kuru(tütsülenmiş) ve tuzlu balık ve tuzlu ve baharatlı yiyeceklerin bolca tüketilmesi, düşük C vitamini alımı, Aklorhidri (mide asit düzeyinin düşük olması), düşük sosyoekonomik düzey, tütsülenmiş yiyecekler, düşük A vitamini alımı, sigara içimi, alkol alımı risk faktörleri içinde sayılabilir. Yine kişinin birinci derece yakınlarında birden fazla mide kanseri hikayesi varsa önemli bir risk faktörü olarak kabul edilmelidir. Koruyucu olanlar ise; yüksek C vitamini alımı, normal mide asiditesi, yüksek sosyoekonomik düzey, egzersiz sayılabilir " dedi.
KANSERİN ÖZEL BİR BELİRTİSİ YOK
Mide kanserinin özel bir belirtisi olmadığını kaydeden Dr. Keçe, "Erken evrede silik belirtileri olabilir. O da daha çok midede ekşime, yanma, ağrı gibi diğer mide hastalıklarına benzer bu belirtiler ülser, reflü, gastritte de görülebilir. O yüzden tarama işlemlerinin rutin yapılmadığı bizim gibi ülkelerde maalesef hastalık geç teşhis edilmekte ve ne yazık ki çoğu hasta ileri evrede olmaktadırlar. Bu hastaların da tedavi şansı azalıyor. İleri dönemlerde kilo kaybı, kusma, bulantı, yutma güçlüğü, çabuk doyma, halsizlik, kansızlık gibi belirtiler ortaya çıkabiliyor. Risk 40'lı yaşlarda artmaya başlar. Ailede kanser öyküsünün varlığı da riski arttırmaktadır. 1. derece akrabalarında kolorektal kanser öyküsü olanlarda normal topluma oranla risk 2-3 kat fazladır. Hele hele ailede birden çok kişide ve genç kişilerde kanser söz konusu ise risk daha da artar.
Kolon kanserleri için diğer risk faktörleri ise: Diyet (düşük lifli, fiberli, yüksek hayvansal yağ tüketimi, düşük meyve sebze tüketimi), egzersiz yapmadan sedanter hayat, obezite,sigara içimi sayılabilir " diye konuştu.
NE ZAMAN DOKTORA BAŞVURMALI
Sık tuvalete çıkma ancak tam boşalamama hissi yaşayanların mutlaka doktora başvurmaları gerektiğini kaydeden Dr. Keçe, "Tuvalet kağıdında kan görülmesi, veya gaz çıkarınca ya da gayta yaparken kanama olması. Barsak alışkanlıklarının değişmesi (sık tuvalete çıkma, ama ona rağmen yapamama, tam boşalamama hissi) Uzun süreli karın ağrısı, makatta ağrı. Açıklanmayan bulantı, kusma. Açıklanamayan kilo kaybı. Makattan aşikar kanama vb durumlarda doktora başvurmalılardır " şeklinde konuştu.Kanserden korunmak için yapılması gerekenleri sıralayan Dr. Keçe, "En iyi korunma kanserin erken evrede tespiti ve tedavisidir.
Rutin düzenli kolon kanseri için taranmasını yaptıran hastalar (gaytada gizli kan testi, sigmoidoskopi, kolonoskopi, polip tespit edilince alınması) kanser riskini oldukça azaltır. Sigaranın kesilmesi günlük aspirin ya da bebe aspirini kullanımı (herkese önerilmez, dr kontrolünde kullanılmalıdır) Folik asit kullanımı (günde 1 mg, yine dr. kontrolünde kullanılmalıdır) Günlük düzenli fizik egzersiz, günlük sebze ve meyve tüketimi, özellikle salata yemek gerekir. 50 yaşın üzerinde, ortalama riski olan veya aile hikayesi olan 40 yaş ve üzeri kişilere yılda 1 kez gaytada gizli kan taraması veya 5 yılda bir sigmoidoskopi veya 5-10 yılda bir çift kontrast baryum grafisi yapılması 10 yılda 1 kolonoskopi (polipleri saptamada en etkin yoldur) Bir kez polip saptandığında mutlaka çıkarılmalıdırlar. Polip tespit edilen kişilerde bu tarama aralıkları daha sıklaştırılmalıdır " ifadelerini kullandı. - Trabzon
2.2.2013 1 - 11963
|