|
1934 te lomber disk hernisi ( bel fıtığı) cerrahi tedavi tanımlamasından beri birçok hasta cerrahi yöntem ile tedavi edilmektedir. Son yıllarda gelişen minimal invaziv yöntemlerle bu sayı çok daha fazla artmaktadır. Peki, nedir bu fıtık? Disk, omurları birbirine bağlayan ve omurlar arası yastık gibi işlev gören sağlam bir bağ dokudur. Diskler, anulus fibrosus adı verilen sağlam bir dış tabakadan ve ortasında jel yapıdaki nukleus pulposusdan oluşur. Kişi yaşlandıkça ortadaki jel yapı su içeriğini kaybederek yastık görevini daha az yerine getirmeye başlar. Bu durum, disk merkezinin dış tabakadaki bir çatlak yoluyla yer değiştirerek disk fıtıklaşması (bel fıtığı) denilen durumun oluşmasına neden olur. Fıtıkların çoğu bel bölgesinde ve belin hemen altında bulunan son iki diskinde oluşmaktadır. Fıtıklaşmış bir disk, bel ağrısı oluşturabildiği gibi, omurgadan çıkan sinirlere baskı oluşturabilir ve siyatik olarak adlandırılan bacaklarda ağrı, uyuşma ve ayakta güçsüzlüğe neden olabilir. İnsanlar yıllarca, ameliyat olmadıkları takdirde felç olmakla, idrarını kaçırmakla, iktidarsız olmakla korkutuldu ve korkutulmaya devam ediliyor. Tam aksine ameliyat olup felç kalanların oranı ameliyat olmayıp felç kalanlardan çok daha fazla. Peki, bel fıtığı olanlar için hangi durumlarda acil ameliyat şart? Kauda ekuina sendromu, ilerleyici motor defisit ve narkotiklere rağmen geçmeyen ağrılarda cerrahi müdahale gerekir. Ameliyat olduğu halde ağrılar neden devam eder? Bel fıtığı ameliyatı olanların önemli bir kısmı hala şikâyetlerinin geçmediğini ve ameliyattan memnun kalmadığını, doktor doktor dolaşmak zorunda kaldığını ifade ediyor. Hasta ister bel fıtığı, ister dar kanal, ister bel kayması ameliyatı olsun tek başına bu ameliyatın o hastaya yetmemiş olduğu fark ediliyor. Çünkü beraberinde diğer hastalıklar da olduğu için genellikle sadece bir soruna, o da öncelikle bel fıtığına odaklanılıyor. Fıtık güzel çıkartılıyor fakat bir bakılıyor ki hala sinir sıkışmaları devam ediyor. Fıtık dediğimiz hastalık, sebep değil bir sonuçtur, sebepler ortadan kalkmadığı sürece sonuçlar da değişmez.O yüzden ameliyattan sonra da ağrılar geçmez çünkü ağrının altında yatan sebep fıtık değil başka bir etmendir, ve böylece hastalara ağrılardan kurtulur düşüncesiyle gereksiz ameliyatlar yapılmış olur. Sebepler dediğimiz problemler arasında özellikle hareketsizlik ve buna bağlı olarak gerçekleşen kas zayıflığı disklere binen yükün artmasına dolayısıyla fıtığa maruz kalma ihtimalini çok daha fazla artırmaktadır. Fıtıklar kendiliğinden iyileşir mi? Ya da ne yaparsak fıtıklar iyileşir? Yapılan çalışmalarda acil cerrahi endikasyonu konan hastalardan ameliyat olmayı reddedip 3-6 ay içerisinde fıtığın tamamen yok olduğu ve hastanın tamamen iyileştiği de rapor edilmiştir. Örneğin aşağıdaki MR görüntüsünde L5-S1 seviyesinde fıtığı olup kesin cerrahi endikasyonu konan hastanın ameliyat olmayıp zaman içerisinde fıtığın tamamen temizlendiğini görebilirsiniz. Bu tür fıtıkların ameliyat olmadan nasıl düzeldiği ile ilgili 3 teori bulunmaktadır: 1- Disk materyalinin disk mesafesine geri girmesi 2- Ekstrüde disk materyalinin yani fıtığın suyunu kaybederek küçülmesi 3-Disk materyaline karşı inflamatuar bir yanıtın gelişmesi ve buna bağlı enzimatik ve fagositik olarak erimesi (en çok kabul gören görüş bu). Üçüncü maddenin anlamı şu: Fıtık, vücut tarafından bir yara/çöp olarak algılanır ve zamanla vücut bu yarayı temizler. Yeter ki vücudumuzun bu çöpü atması için var olan sistemi bozmayalım. İnsan vücudunun kusursuz bir çalışma sistemi mevcut. Vücudumuzdaki tüm organlar, dokular ve hücreler kendini yeniler ve sürekli güçlenerek yaşamın devam etmesini sağlar. Vücudumuzun yenilenme ve tamir süreci her an devrede olur. Vücudumuzda her gün 200 milyar kadar hücre kendini yeniler ve daha güçlü yoluna devam eder.Her insanın belli bir hücre yenilenme hızı bu hız yavaşlamaya başladığında kalp ve beyinden başlayarak tüm organların işlevi bozulmaya başlar. Vücudumuzun bağışıklık sistemi zayıflamaya başlar. Buna bağlı olarak yaralar daha yavaş iyileşir. Bel fıtığınız mı var, fıtığınızın (yaranızın) iyileşmesi için muhakkak yapmanız gerekenler: - Bol su tüketin - Fıtığın iyileşmesini en çok etkileyen sigarayı bırakın - Uyku düzeniniz ayarlayın - Sağlıklı ve dengeli beslenin - Çok oturmaktan, uzun süre aynı pozisyonda kalmaktan muhakkak kaçının - Günde en az 30 dakika yürüyüş yapın - Omurgamızın temel 6 hareketini gün içerisinde yapmaya çalışın, ayaktayken; vücudu 1-öne, 2- arkaya eğme,kalça etrafında vücudu 3-sağa, 4-sola çevirme, vücudu 5-sağa, 6-sola doğru yana eğme (özellikle oturarak iş yapanların saat başı bu 6 temel hareketi yapmalarını şiddetle tavsiye ediyoruz) Bel fıtığı problemlerinin temelinde yatan omurga sorunları için fizyoterapistlere veya kayropraktik uzmanlarına başvurabilirsiniz. Sağlıklı olmak sizin elinizde, sağlıcakla kalın.
08.10.2021 - 865
|