Nedir Boyun F�t���?
Boyun omurlar� aras�nda diskler vard�r. Bu disklerde meydana gelen s�zmalar sinirlere bas� yaparak boyun f�t���n� ortaya ��kar�r.
Boyun f�t���n�n olu�mas�nda ani hareketlerin etkisi b�y�kt�r. �rne�in otomobil �arpmalar�nda boynun gidip gelmesi halinde kal�c� ve b�y�k sorunlar ortaya ��kar. Biz buna kam�� manevras� diyoruz. Bu harekette ki�i fel� bile olabilir.
Boyun F�t���n�n Belirtileri Nelerdir?
Boyun f�t���n�n yans�malar� da boyun, s�rt ve kollarda g�r�l�r. A�r�, kas�lma ve hissizlikler boyun f�t���nda kollarda g�r�l�r. Mesela hastan�n elinde sinirdeki bas�ya ba�l� kas g�c� kay�plar� olabilir. Ki�inin tutma yetene�inde azalma oluyor. Ayr�ca yine sinirdeki bas�ya ba�l� olarak kolda incelme meydana gelebiliyor. Bu incelme boyun f�t���n�n ilerlemesi durumunda g�zle g�r�l�r �ekilde olabilir. Birde boyundaki de�i�iklikler beyine giden kan damarlar�na da bas� yapabilir. Bu durumda alg�lamada g��l�k, konsantre olamam, uyku bozuklu�u, sabah yorgun kalkmak, kulak ��nlamas�, ba� d�nmesi g�rme kusuru.
Boyun F�t���n�n Belirtileri �le Kar��an Hastal�klar Var m�? Her Boyun A�r�s� Boyun F�t��� Belirtisi mi?
Boyun a�r�lar�nda akci�er t�m�rleri de etkilidir. Hasta boyun ve omuz a�r�s� ile geldi�i zaman bir akci�er grafisinin mutlaka �ekilmesi gerekir. Boyunda pek �ok anatomik olu�um yer al�r. Organlardaki her hangi bir rahats�zl�k kendini boyun �ikayetleri gibi g�sterebilir. Ayr�ca yemek borusu iltihaplar� ve mide rahats�zl�klar� da boyun a�r�s� yapar. Ayr�ca sol kolda a�r� varsa kalbi g�z ard� etmemek gerekir.
Kol A�r�s� Boyun F�t���ndan Ba�ka Hangi Nedenlerle Ortaya ��kar?
30-40 ya��n �zerindeki hastalarda kalbe mutlaka dikkat etmek gerekiyor. Omuz veya boyun a�r�s� nedeniyle bana ba�vuran bir�ok hastada kalp sorunu oldu�unu belirledim.
Boyun F�t��� Ne Gibi Sorunlara Neden Olur?
En �nemli ve en k�t� etkilerinden bir tanesi insan�n elini kullanamaz duruma gelmesidir. Asl�nda basit gibi g�z�kse de tek bir parma��n bile kullan�lamamas� insan hayat�n� son derece olumsuz etkiler. �rne�in i�aret parma�� ile ba�parma��n� kullanamayan bir ki�i el kullanma yetene�ini y�zde 50 oran�nda kaybetmi� oluyor. ��nk� bu iki �nemli parma��n fonksiyonunu yerine getirememesi ki�inin bir�ok ihtiyac�n� giderememesine neden olur. ��yle bir d���nd���n�zde bu durumdaki bir f�r�n tepsisini bile tutamaz.
Tedavisi Nas�l Yap�l�yor?
�ncelikle psikolojik olarak rahatlamas� i�in hastan�n a�r�s�n� belirli bir �l��de hafifletiyoruz. ��nk� bu a�r�lar �ok �iddetlidir. �rne�in di� a�r�s�n�n kolda oldu�unu d���n�n. Bu tedavide �ncelikle hastada ne gibi kay�plar olu�tu�u belirlenir ve bu kay�plar�n yerine konmas� i�in rehabilitasyon dedi�imiz program�n uygulanmas�na ba�lan�r.
Rehabilitasyonla birlikte fizikoterapi de tedavi a�amas�nda �ok �nemli bir yer tutar. B�lgeye uygulanan soft lazer, n�ral terapi ve �R ���n v�cudun i�ine kadar iner ve kanlanma sa�lan�r. Kanlanma art�nca da sinirlere tekrar hayat gelir ve b�lgede iyile�me g�r�l�r. �la� tedavisi ile b�lgedeki adale spazmlar� da giderilir. Akupunktur ve manuel terapi burada �ok �nemli yer tutar.
Boyun b�lgesi a�r�lar�, bel a�r�lar�ndan sonra en s�k kar��la��lan kas iskelet sistemi rahats�zl���. Boyun a�r�lar�n�n g�r�lme s�kl���n�n y�zde 5-10 dolay�nda oldu�u tahmin ediliyor.
Boyun A�r�lar�n�n Ne Kadar� Boyun F�t���ndan Kaynaklan�yor?
Asl�nda san�ld���n�n aksine boyun f�t�klar� boyun a�r�lar�n�n en s�k kar��la��lan nedeni de�il. Boyun b�lgesi a�r�lar�n�n ancak y�zde 10- 20 kadar� boyun f�t��� kaynakl�. F�t�k a�r�s� di�er a�r�lara g�re �iddetli oldu�undan b�yle yanl�� bir kan� yerle�mi�. En s�k kar��la�t���m�z boyun a�r�s� nedeni myofasial a�r� sendromu olarak adland�rd���m�z kas gerilme a�r�lar�. Bunu 50 ya��ndan sonra ortaya ��kan omurga kire�lenmesine ba�l� a�r�lar izliyor.
Boyun F�t�klar�nda Ne Zaman ‘Ameliyat’ Denir? Ameliyat Sonras� Tekrar Riski Ne Kadar?
Bu konuda tam bir fikir birli�i yok. Fizik tedavi uzman� olarak bizler operasyonu son �are olarak d���n�yoruz. Bununla beraber b�y�k f�t�klarda omurilik bas� bulgular� olu�abilir. B�yle bir durumda hastalar bir an �nce ameliyat edilmeli. Benzer �ekilde f�t���n boyundan kola giden sinirlere bast�rmas� durumunda kol kaslar�nda k�smi fel� durumu olu�abilir. Kas g�c� kayb�n�n giderek k�t�le�ti�i belirlenirse yine cerrahi �neriyoruz. S�k� takip edilebilen hastalarda kas g�c� kayb�n�n iyiye gitmesi durumunda ise fizik tedavi �neriyoruz. Bu hastalar fizik tedavi y�ntemleriyle, ba�ar�yla tedavi edilebiliyor. Baz� hastalar�n a�r�lar� ise t�m ila� ve fizik tedavi y�ntemleriyle ge�meyebilir. B�yle bir durumda ameliyat �neriyoruz.
Boyun F�t��� D���nda Kalan A�r�lar Neden Olu�ur?
Boyun f�t��� d���nda en s�k kar��la�t���m�z myofasial a�r�lar, boynun uygunsuz pozisyonda a��r� kullan�lmas�na ba�l� olarak kas gerilmelerinden kaynaklan�r. Tipik olarak bilgisayar kullan�m�, ba��n uzun s�re �ne e�ilerek yap�lan ofis �al��malar�, uzun s�reli telefon konu�malar� en s�k kar��la�t���m�z myofasial a�r� sebepleri. Ayr�ca a��r� stres, gerilim ve depresyonda bu tip kas gerilmesi a�r�lar�n�n ortaya ��kmas�n� kolayla�t�r�p tedavisini g��le�tiriyor.
A��r Ta��ma, Meslek Duru� Bozukluklar�n�n A�r�larda Rol� Nedir?
Boyun f�t�klar�nda bel f�t�klar�ndan farkl� olarak a��r ta��man�n ve mesle�in etkisi belirgin de�il. Al��kanl�klara ba�l� duru� bozukluklar� ve �zellikle uygun olmayan yatak ve yast�klarda yat�� en s�k kar��la�t���m�z sebepler aras�nda. F�t�k d���nda kalan a�r�lar ise bilgisayarla uzun s�reli �al��an ve ofis ortamlar�nda �al��anlarda s�k g�r�lmektedir.
Boyun A�r�lar�na �ekenlere �neriler
Boyun a�r�s�ndan korunmak i�in ofis �al��anlar� ergonomiye dikkat etmeli. �zellikle monitor g�z hizas�n�n hafif alt�nda olmal�d�r. Uzun s�re ba� e�ik pozisyonda �al���lmamal�. E�er bu tip aktiviteden ka��nmak m�mk�n de�ilse saatte bir ara verilip, boyun kaslar�na d�zenli germe egzersizleri yap�lmal�. �zelikle yayg�n bir al��kanl�k olarak kar��la�t���m�z televizyon kar��s�nda, kanepe ve koltukta uygunsuz ba� pozisyonu ile televizyon seyretmek ve uyumaktan ka��n�lmal�. Geceleri yast�ks�z ya da �ok y�ksek yast�kta yat�lmamal�. M�mk�nse ortopedik yast�k kullan�lmal�. �zellikle bayanlar �slak sa�la yatmamal�. Boyun a�r�s� �eken hastalar oyalanmadan �ncelikle bir fizik tedavi rehabilitasyon uzman�na ba�vurmal� ve onun tavsiyeleri do�rultusunda hareket etmeliler.