Uzmanlar, tansiyon de�erlerinin erken ya�larda kontrol alt�nda tutulmas�yla, beynin ileride g�rece�i zararlar�n da hafifletilebilece�ini s�yl�yor.
|
|
|
|
|
|
Uzmanlar, 30'lu ya�lar�n ortas�ndakilerin, beyin sa�l�klar�n� korumak i�in tansiyon de�erlerine dikkat etmeleri uyar�s�nda bulunuyor. Lancet Neurology dergisinde yay�mlanan yeni ara�t�rmaya g�re, beyin sa�l���n�n korunmas� i�in "f�rsatlar penceresi " 30'lu ya�lar�n ortas�ndan 50'lili ya�lar�n ortas�na kadar a��k kal�yor. Ara�t�rma i�in 1946 y�l�nda do�an 500 ki�i incelendi. Orta ya��n ba�lar�nda g�r�len y�ksek tansiyonun, daha sonra ortaya ��kan kan damarlar�ndaki hasar ve beynin k���lmesiyle ba�lant�l� oldu�u anla��ld�.
Uzmanlar, "kritik d�nem " olarak g�r�len 30 ve 40'l� ya�lardaki y�ksek tansiyonun "beynin g�rd��� hasar� h�zland�rd���n� " s�yl�yor. Orta ya�lardaki kan bas�nc� de�erlerinin demans riskiyle ba�lant�l� oldu�u daha �nce yap�lan ara�t�rmalarda da g�r�lm��t� ama bilim insanlar� bu zarar�n ne zaman ve nas�l olu�tu�unu anlamak i�in yeni verileri inceledi. Ara�t�rma boyunca kat�l�mc�lar beyin taramas�ndan ge�irildi ve kan bas�n�lar� �l��ld�.
36-43 ya�lar� aras�nda kan bas�nc�ndaki art���n beynin k���lmesiyle ba�lant�l� oldu�u sonucuna var�ld�. Herkesin beyni ya�land�k�a k���l�r ama etkileri, vask�ler demans gibi n�rodejeneratif hastal�klardan mustarip olanlarda daha fazla g�r�l�yor. �ncelenen bireylerde kognitifi yetersizlik g�r�lmese de ara�t�rmac�lar beynin k���lmesinin kognitif yetersizlik belirtilerinden �nce ya�and���n� s�yl�yor. Ayn� bireyler gelecek y�llarda da bu belirtileri g�sterip g�stermediklerinin tespiti i�in incelenmeye devam edecek.
'Kritik d�nemde' 43-53 ya�lar� aras�nda kan bas�nc�ndaki art���n, 70'li ya�lardaki bireylerin kan damarlar�nda olu�an zararla da ba�lant�l� oldu�u sonucuna var�ld�.
Ara�t�rmaya, UCL �niversitesi N�roloji Enstit�s�'nde g�revli klinik n�rolog Prof. Jonathan Schott �nc�l�k etti. Schott, "30'lar�m�zda bile kan bas�nc�ndaki de�erler on y�llar sonra bile beyin sa�l���n� etkileyebiliyor. �lerleyen ya�larda beyin sa�l���n�n korunabilmesi i�in orta ya�lar�n ba��nda incelemelere ve takibe ba�lanmal� " dedi. Oxford �niversitesi'nde g�revli kardiyovask�ler t�p profes�r� Paul Leeson, "Bir s�redir y�ksek tansiyonu olanlar�n, ilerleyen ya�larda farkl� beyin yap�lar�na sahip olduklar�n� biliyorduk. Ama doktorlar, kan bas�nc�na erken ya�larda m�dahalenin beyindeki de�i�imleri �nleyici etkisi olup olmad���n� tart���yordu " diyor.
Leeson, erken ya�larda m�dahalenin �nemini ��yle anlat�yor:
"�imdi ise y�ksek tansiyonu anca ya� ilerleyince ciddiye al�yoruz. Dolay�s�yla beyinde ciddi hasarlar olu�muyor oluyor. "Bu ara�t�rma, 30 ve 40'l� ya�lar gibi hayat�n baz� d�nemlerinin kritik �nemde olabilece�ini g�steriyor. Bu d�nemlerde y�ksek tansiyon beynin g�rd��� zarar� h�zland�r�yor. "
Alzheimer ara�t�rma merkezinden Dr. Carol Routledge da orta ya�larda g�r�len y�ksek tansiyonun demans riskini art�ran en b�y�k etkenlerden biri oldu�u ve erken ya�larda kan bas�nc�n�n kontrol alt�na tutulmas� i�in �nlemler al�nmas� gerekti�i uyar�s�nda bulunuyor.
22.8.2019 - 40734
|
|