Baş Ağrısı İle İlgili Bilmek İstediğiniz Herşey!

Yaşamının herhangi bir döneminde baş ağrısı olmayan insan yok gibidir.

Baş Ağrısı İle İlgili Bilmek İstediğiniz Herşey!

Bayındır Hastaneleri Nöroloji Bölüm Başkanı Dr.Özcan Ertürk, baş ağrısı ve türleri anlattı. 


İnsanların yüzde 80’inde zaman zaman ilaç almayı gerektiren baş ağrıları olur. Baş ağrısı olan kişilerin ancak yüzde 10’unda baş ağrısı kişiyi iş ve gücünden alıkoyacak derecede şiddetlidir. Baş ağrısı nedeniyle hekime başvuran hastaların ancak yüzde 5-7’sinde baş ağrısına yol açan beyin uru, beyin damar hastalığı (beyin kanaması, beyin damarı tıkanıklığı), beyin veya yüz yapılarında iltihap hali gibi yapısal bir bozukluk vardır.


Bir diğer ifadeyle baş ağrısı şikayetiyle hekime başvuran hastaların yüzde 90’ında, yapılan incelemeler sonucu başta ya da bedende baş ağrısına yol açacak herhangi bir bozukluk bulunmaz. Yapısal bir bozukluğa bağlı olmayan bu baş ağrılarını ancak hastadan aldığımız bilgilere dayanarak teşhis edebiliriz. Bu tür baş ağrılarının belli başlıları aşağıda özet olarak verilmiştir


Migren


Erkeklerin yüzde 10’unda kadınların yüzde 15-20’sinde ortaya çıkar. Nöbetler halinde gelen, saatlerce bazen günlerce süren, hastayı işinden alıkoyan, bulantı bazen kusma yapan, ışıktan ve sesten rahatsızlığa yol açan, başın bir yarısını tutan, zonklayıcı, şiddetli baş ağrısıdır. Belirtilen baş ağrısı özelliklerinin her hastada bulunması gerekmez; değişik tipleri vardır.


Gerilim Baş Ağrısı


Başın tümünü tutar. Çoğunlukla boyun ense kaslarının kasılmasıyla gider. Hasta tarafından ağırlık, yanma, sıkışma, basınç şeklinde tarif edilir. Bulantı ve kusma yapmaz, hareketle artmaz, çoğunlukla hastanın aktivitelerini engellemez. 5-10 dakika kadar kısa olduğu gibi günlerce de sürebilir. Ataklar şeklinde tekrarlar veya hiç geçmez, devamlıdır. Yıllarca ve sık baş ağrısı olan insanları yüzde 60’ında gerilim baş ağrısı vardır.


Küme Baş Ağrısı


Sıklıkla bir saat civarında süren, günde bir ya da birkaç kez gelen, bir taraf göz, alın ve şakakta yerleşik, ani başlayıp, ani sona eren şiddetli baş ağrısı ile karakterizedir. Baş ağrısına gözde kanlanma, gözyaşı akması, burun akması, burunda şişme, alın ve yüzde terleme, göz kapağı şişmesi, göz kapağı düşmesi ve o taraf göz bebeğinde küçülme gibi belirtiler eşlik eder. Ağrı günde birkaç kere veya gün aşırı sıklığında gelir ve genellikle aynı saatlerde, çoğunlukla geceleri ortaya çıkar.


Bu tür ağrı nöbetleri haftalar ya da aylar boyu sürdükten sonra kendiliğinden kaybolur. Fakat yılda bir - iki kere veya birkaç yılda bir benzer ağrılı dönemler yine ortaya çıkar, nadir görülür değişik tipleri vardır.


Kronik Günlük Baş Ağrısı


Hastalarda yıllardan beri her gün gelen, sabahtan akşama kadar devam eden, zaman zaman hastayı yatıracak kadar şiddetlenen sürekli baş ağrısı vardır. Hastaların çoğunda başlangıçta migren, bir kısmında da gerilim tipi baş ağrısı bulunur.


Bunlar giderek sıklaşır ve her gün gelen baş ağrısına dönüşür. Bir kısım hasta da migren ya da gerilim tipi baş ağrısı olmaksızın doğrudan kronik günlük baş ağrısı gelişir. Kronik günlük baş ağrısı olan hastaların çoğu sürekli ağrı kesici ilaç alır.


Ağrı ilaçları baş ağrısını geçirmediği halde hasta ağrı ilacı almaya devam eder, çünkü ağrı ilacı almadığı zaman baş ağrıları şiddetlenir. Bu nedenle hastada bir çeşit ağrı kesici ilaç bağımlılığı gelişir.


Ruhsal Nedenli Ağrı Ve Baş Ağrıları


Ağrı; ruhsal nedenli ağrı bozukluğunda ana şikayeti oluşturur veya başka çeşitli ruhsal hastalıkların belirtilerinden biri olarak ortaya çıkar. Ruhsal nedenli ağrı bozukluğunda belirli bir bedensel nedene bağlı olmayan, psikolojik etkenlerle ilgili olabilen ve kişinin bireysel, toplumsal ve mesleki olarak işlevlerini önemli derecede bozan ağrı şikayeti vardır. Değişik ruhsal nedenli ağrılar belirli bir anatomik yapıya uymaz, bedenin birbiriyle ilgisiz birden çok yerinde ortaya çıkabilir.


Ağrının yeri zaman içine değişiklik gösterir. Tedavi ile bir bölgedeki ağrı geçerse bir başka bölgede tekrar ortaya çıkar. Ağrı ilaçlarının yararı olmaz. Ağrı şikayeti genellikle devamlıdır. Ağrıyla ilgili bilgiler çok güç alınır; hastalar çoğu kez belirsiz, birbiriyle çelişik ya da uyumsuz cevaplar verir.


Ağrı ruhsal nedenlerle ortaya çıkmasına rağmen hastalar genellikle duygusal sorunları ve çatışmaları olduğunu kabul etmez, ruhsal durumları ile ağrı arasında bağlantı kuramaz ve ağrılarının gerçekliğini ve ağır şekilde hasta olduklarını ispata yönelik abartılı durumlar sergilerler. Ruhsal nedenli ağrılarda tedavi esas olarak ilaç ve psikoterapidir.


Yapısal Bozukluklara Bağlı Olmayan Çeşitli Baş Ağrıları


Çoğu zaman fiziksel etkilerle ortaya çıkan, nadiren tedavi gerektiren baş ağrılarıdır. Başın dıştan basısına bağlı baş ağrısı, başın soğukta kalmasına bağlı baş ağrısı, soğuk gıda yenilip içilmesine bağlı baş ağrısı, öksürük sırasında ortaya çıkan baş ağrısı, eksersiz sırasında ortaya çıkan baş ağrısı, cinsel aktivite sırasında ortaya çıkan baş ağrısı... bunlar içinde sayılabilir.


Yapısal bozukluklara bağlı olmayan baş ağrıları hayatı tehdit etmemekle beraber yaşam kalitesini ciddi şekilde bozarlar ve iş güç kaybına sebep olurlar. Baş ağrısını ortaya çıkaran sebeplerin hasta tarafından tanınıp kontrol edilmesi, yaşam şeklinin ve dış olaylara verilen tepki biçiminin değiştirilmesi ve ağrıların gelmesini önleyici (ağrı ilacı olmayan) ilaçların uygun şekilde kullanılması ile bazen tama yakın bazen büyük oranda düzelme sağlanır.


Çocuklarda Baş Ağrısı


Baş ağrısının sadece yetişkinlerde olabileceği düşünülür. Oysa 5-7 yaş arası çocukların yaklaşık yüzde 20’sinde kronik baş ağrıları oluşuyor. Daha büyük çocuklar baş ağrılarını tanımlayabilirler ancak bu yaştaki çocuklar ve daha küçükler bunu yapamazlar.


Çocuklarda Migren


7 yaş altındaki çocuklar genellikle migren ağrılarını tanımlayamazlar. 10 yaşlarına doğru ise giderek bu ağrıları tanımlamaya başlarlar. 7 yaş öncesi görülme sıklığı yüzde 2,5 ; 7 yaş ile puberte arasında görülme sıklığı ise yüzde 5’ler civarındadır. Bu yaşlarda yetişkinlerde olduğu gibi kadın ve erkek arasında fark görülmüyor. Çünkü genellikle bu yaşlarda kızlar henüz adet görmemiş oluyor.


Migren damarsal baş ağrısıdır. Damarlardaki genişleme ve daralmalar migrenin zonklama tarzındaki ağrılarını tetiklemektedir. Tekrarlayıcı ağrılar ve aralarda ağrısız dönemler vardır. Ağrı başlamadan önce aura adı verilen ve ağrının başlayacağını gösteren belirtilerin olduğu bir dönem olabilir. Aura esnasında çocuk dalgalanan çizgiler, parlak ışıklar, karanlık noktalar görebilir. Ancak bu aura dönemi bütün çocuklarda yoktur.


Deride solukluk, aşırı yorgunluk, başın bir yanında veya alında zonklayıcı ağrı, karın ağrısı, kusma bulantı oluşur. Ruhsal durumunda değişiklikler, baş dönmesi, görme bulanıklığı, iştah artışı veya azalması eşlik edebilir. Migrenli çocukların yüzde 70-90’ının ailelerinde de migren şikayetleri vardır ve çocuğun kişilik yapısı migrenli olan ebeveynine çok benzemektedir.


Parlak ve titrek ışıklar, gürültü, sinema veya TV, fiziksel veya ruhsal gerginlikler, anksiyete veya depresyon, tetikleyici rol oynamaktadır. Nadir olarak ta aşırı yorulma ve çok fazla güneş ışığı migrende tetikleyici faktör olarak rol oynayabilir.


Özellikle 3-4 yaşındaki çocuklarda migren zor fark edilir. Migrenli bir çocuk atak geçiriyorsa oyun oynamak istemez, karanlık bir odada kalmak ister, bazen kusar ama uyuyup uyandığında normale döner. Burada yetişkinlerle en önemli fark çocukların daha kısa süreli ataklar geçirmesidir.


Hangi Durumlarda Baş Ağrısı Kaygı Uyandırmalı Ve Doktora Müracaat Etmelidir?


Sık olmamakla birlikte baş ağrıları ciddi rahatsızlıkların habercisi olabilir. Baş ağrılarınız aşağıdaki özelliklere sahip ise incelenmesi gerekir; donanımlı bir hastanenin Nöroloji bölümüne müracaatınız önerilir.


Ağrı aniden ve çok şiddetli olarak ortaya çıkıyorsa



  • Yeni ortaya çıkmış ve giderek daha fazla rahatsız eden başağrısı varsa

  • Ağrı olduğunda çift görme, elinde ayağında tutmama veya konuşma bozukluğu gibi sorunlar da oluyorsa

  • Baş ağrısı öksürmek, ıkınmak gibi aktivitelerle artıyorsa

  • Baş ağrısı kullanılan ağrı kesicilere yanıt vermiyorsa

  • Baş ağrısı ile birlikte fışkırır tarzda kusma ve ateş olmuşsa

  • Geceleri ağrı ile uyanılıp tekrar uyumakta zorlanıyorsa

  • İlk kez 50 yaşından sonra ortaya çıkmışsa

  • Ağrı baş bölgesine alınmış bir darbe veya kaza sonrası ortaya çıkmışsa 

  • Her sabah baş ağrısı ile uyanılıyorsa

  • Şu ana kadar başınızın hiç böyle ağrımadığını düşünüyorsanız


Hangi Faktörler Migren Ataklarını Tetikleyerek Baş Ağrısına Neden Olurlar?


Açlık: Diyet, öğün kaçırma vb.

Yiyecekler: Çikolata, süt, peynir, balık ürünleri, buğday, mayalı ürünler ve alkol

Sigara: Nikotin

Uyku: Çok veya az uyku, uyku saatlerini değiştirme, jet lag

Hormonal dengede değişiklik: Menopoz dönemi, menstruasyon dönemi veya öncesi, hamilelik, doğum kontrol hapları

Çevre Koşulları: Sıcak, soğuk, ışık, gürültü, havalandırma, çeşitli kokular, kuru hava, dumanlı ortamlar (özellikle sigara)

Fiziksel Aktivite: Egzersiz

Stres: Stresli ortam veya bu ortamdan ayrılma


Baş Ağrısı Nedeniyle Ağrı Kesici Kullanımında Nelere Dikkat Edilmelidir?


Ağrı kesiciler, baş ağrısını giderir ancak ağrının nedenini ortadan kaldırmaz. En iyi etkiyi ağrı ilk ortaya çıktığında alındıklarında gösterirler. Ağrı kesiciler söz konusu olduğunda daha çok ilaç içmenin daha çok rahatlama sağlamayacağı bilinmeli; aksine bu durumlarda yanetki olasılığı artmaktadır. Ayrıca bu durum, ilacın gereğinden fazla kullanımına bağlı baş ağrılarına da neden olabilir.


Ağrı kesici ilaçlarla baş ağrıları ortadan kalkıyor olsalar bile eğer ağrı kesici kullanım doz ve sıklığı fazla ise mutlaka doktorunuzla görüşmelisiniz. Bilinmelidir ki ağrı tedavisinde temel olan ağrının ortaya çıkmasının engellenmesi; bunun için de nedeninin bilinmesidir.


Ağrı Kesiciler Hangi Durumlarda Kullanılabilir?



  •  Hafif derecedeki baş ağrılarını tedavi etmekte kullanılabilir.

  •  Bazı ağrı kesicilerin yüksek dozlarda kullanılabilmesi için doktor tarafından tavsiye edilmiş olması gereklidir.

  •  Ağrı ilk ortaya çıktığı sırada alınırlarsa en fazla etkiyi gösterirler.

  •  Doktorunuz aksini tavsiye etmediği sürece ağrı kesici ilaçlar prospektüsünde yazılandan daha sık veya daha yüksek dozda alınmamaları gereklidir.

  •  Bu ilaçların midenizi rahatsız etmesini önlemek için tok olarak kullanılmaları ve bazı durumlarda da mide koruyucu ilaçlarla birlikte kullanılmaları önerilir.

  •  Bazı ağrı kesiciler uyku veya dalgınlık durumu yaratabilecekleri için araba kullanılmaması veya tehlikeli olabilecek faaliyetlerde bulunulmaması gerekir.

  •  Bu ilaçlarla birlikte alkol, alerji ilaçları ve uyku ilaçları alınmamalıdır.

  •  İlaçları, doktorunuzun belirttiği şekilde alın.

  •  Belirtildiği şekilde almanıza rağmen ilaç baş ağrınızı gidermiyorsa doktorunuza başvurun.

  •  Bazı baş ağrısı ilaçlarının etkili olmaya başlaması zaman almaktadır. Bu nedenle doktorunuzun onayını almadan ilaç kullanımına son vermeyin.

  •  Hiçbir zaman dozu arttırmayın veya tavsiye edilenden fazla almayın.

  •  Kalıcı yan etkiler fark ederseniz hemen doktorunuza başvurun.

  •  Yeni bir tedaviye başlamadan önce doktorunuza aldığınız diğer ilaçları ve varsa rahatsızlıklarınızı belirtin.

  •  Hamileyseniz veya hamile kalmayı planlıyorsanız yeni bir tedaviye başlamadan önce bu konuyu doktorunuza belirtin.

  •  Migren İlacı Olarak Bilinen Triptan’ların Kullanımında Nelere Dikkat Edilmelidir?

  •  Yanlızca migreni veya demet (küme) baş ağrısı olan hastalarda kullanılmalıdır.

  •  Orta ve şiddetli ataklardan kurtulmak üzere kullanılır.

  •  Atak öncesi belirtiler döneminde değil ağrı başlangıcında alınmalıdırlar. Mümkün olduğunca atağın başlangıcında alınmalıdır.

  •  Atakları sık olan migren hastalarında önerilmez; kullanımları seyrek ataklı hastalarla sınırlı tutulmalıdır.

  •  Koroner arter hastalığı öyküsü bulunanlarda kullanılmamalıdır.

  •  Günlük kullanım dozları sınırlandırılmış olup bu kurallara uyulmalıdır.

  •  Her zaman yanınızda taşımanız gerekir.

  •  Doktorunuz tarafından aksi belirtilmediği sürece prospektüsünde belirtilenden daha sık veya daha yüksek dozda alınmamalıdır.


Ağrıyı önlemeye yönelik ilaçlar, bazı durumlarda baş ağrılarınızın sıklığını gidermek için kullanılmaktadır. Ağrı kesicilerden farklı olarak başınız ağrımıyor bile olsa her gün alınmaları gerekmektedir. Bu ilaçlar tüm baş ağrılarını önlemese bile baş ağrısı sıklığını ve ağrıların şiddetini azaltmaktadır. Aslında baş ağrısının daha az yaşanması ilaç tedavisinin işe yaradığını göstermektedir. Baş ağrıları kontrol altına alındıktan sonra aldığınız ilaç miktarını azaltabilirsiniz. Hatta sonunda baş ağrısını önleyici ilaç almayı tamamen kesebilirsiniz.

Baş ağrıları şiddetli olduğunda ve ay içerisinde daha sık yaşanmaya başlandığında önleyici tedaviye başvurulabilir.

20.10.2010 - 2612



İlgili Diğer Yazılar
Her 2 kişiden birinin başı ağrıyor
Her 2 kişiden birinin başı ağrıyor
Kronik Baş Ağrısı Bebekliğe Dayanıyor
Kronik Baş Ağrısı Bebekliğe Dayanıyor
Az Uyuyan Çocuklar Başarısız Oluyor!
Az Uyuyan Çocuklar Başarısız Oluyor!
Çocuklarda Baş Ağrısı Tehlikeli Olabilir!
Çocuklarda Baş Ağrısı Tehlikeli Olabilir!
Hava Değişimleri Baş Ağrısını Tetikliyor
Hava Değişimleri Baş Ağrısını Tetikliyor
Konuyla İlgili Sorular
İlgili Forum Konuları

SAĞLIK HABERLERİ Tüm Haberler Sağlık Haberleri Rss

FOTO GALERİ Tüm Foto Galeriler
Diş Fırçanızı Karanlık Yerde Tutuyorsanız Dikkat! Tehlike Saçıyor
Diş Fırçanızı Karanlık Yerde Tutuyorsanız Dikkat! Tehlike Saçıyor
Yumurtayı Pişirmeden Önce Yıkamak Ne Kadar Doğru?
Yumurtayı Pişirmeden Önce Yıkamak Ne Kadar Doğru?
Kan Lekeli Yumurta Yenir mi?
Kan Lekeli Yumurta Yenir mi?
Lahana Yapraklarını Göğsünüze Sarın, Faydası İnanılmaz
Lahana Yapraklarını Göğsünüze Sarın, Faydası İnanılmaz

SAĞLIK VİDEOLARI Tüm Videolar
Sağlık Video Göziçi İğne Nedir? Neden Yapılır? İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi
Göziçi İğne Nedir? Neden Yapılır? İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi
Sağlık Video Yakını Görememe ve Tedavisi İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi
Yakını Görememe ve Tedavisi İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi
Sağlık Video Botoks Nedir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi
Botoks Nedir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi
Sağlık Video Katarakt Ameliyat Sonrası Gözlük İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi
Katarakt Ameliyat Sonrası Gözlük İzmir Kaşkaloğlu Göz Hastanesi

 

[Hata Bildir]