|
G�n�m�zde cep telefonlar�, e-postalar, internetteki say�s�z sosyal mecra, trafik g�r�lt�s�, i� yo�unlu�u, kalabal�k �ehir hayat� derken, beyin yorgunlu�u pek �ok ki�i i�in, �iddeti giderek artan bir problem haline geldi.
Beynim dolu, hi� bir �ey d���nemiyorum, a��r stres alt�nday�m, ya�ad���m olaylar�n etkisinden kurtulam�yorum, son zamanlarda ba�ar� grafi�im �ok d��t�, hatal� kararlar al�yorum, i�lerimi takip ve kontrol edemiyorum diyorsan�z “beyin yorgunlu�u” ya��yor olabilirsiniz…
Dr. Beyin Kitab�’n�n yazar� N�rolog Dr. Mehmet Yavuz, beyin yorgunlu�unda en �ok kar��la��lan �ikayetlerin, unutkanl�k, dikkat eksikli�i, alg�lama eksikli�i, ��renme ve ezberleme zorluklar�, beyinde a��rl�k hissi, dikkatsizlik, tahamm�ls�zl�k ve �abuk sinirlenme oldu�unu belirtiyor. Yavuz, “Beyin yorgunlu�unda beyinin kay�tlama merkezi Alzheimer hastal���ndaki gibi bozulmam��t�r ancak yeni bellek kayd�nda gecikme ve zorlanma vard�r. �rne�in ki�i okudu�u �eyleri anlamak i�in tekrar okumak zorunda kalabilir. Kitab�n bir sayfas�n� okunurken, bir �nceki sayfaya s�k s�k bak�labilir.” dedi.
Beyin yorgunlu�u hangi mesleklerde daha s�k ya�an�r?
Ekonomik verilerle u�ra�an ki�ilerde, yo�un i� temposuna maruz kalan y�neticilerde, elemanlarda, ��rencilerde ve buna benzer bir�ok meslek grubunda beyin yorgunlu�u ya�and���na dikkat �eken Dr. Mehmet Yavuz, �unlar� s�yledi:
“Ekonomik verilerle u�ra�an bir�ok ki�ide bireyin verimlili�i d��er. Yeni fikir �retmede g��l�k ya�ar. Sorunlara pratik ��z�mler getirmez. Analitik ve ��z�mleyici d���ncelerde olumsuz etkilenmeler ya�ayabilir. Yat�r�m ve b�t�e planlamalar�nda da hatalar yapabilirler. Ayn� �ekilde her zaman ba�ar�l� bir grafik �izen bir y�neticide de beyin yorgunlu�u varsa performans d�zeyi h�zla d��meye ba�lar. Ki�i kendisindeki de�i�iklikleri fark eder fakat �o�u zaman adland�ramaz. Beyin yorgunlu�u ya�ayan �al��anlarda da ayn� sonu�lar g�zlenir ki�isel �retim d��er. �al��an�n arkada�lar� ile olan ekip ruhu ve diyaloglar�nda zedelenmeler ya�an�r. Ki�iler daha sinirli ve al�ngan davran��lar sergiler. Yo�un bir tempoyla �al��an ��rencilerde de durum farkl� de�ildir. Ders notlar�nda ve alg�lamada g��l�kler ya�anabilir. Dolay�s�yla da bu durum kar��s�nda bireylerin okul ve i� hayat� a��s�ndan olumsuz sonu�lar ortaya ��kabilir.”
Beyin yorgunlu�u nedenleri nelerdir?
•Uzun s�reli stres ya�anmas�,
•Yo�un �al��ma temposu,
•Metropol �ehirlerde s�k�a kar��la��lan havas�z, k���k ve dar ofisler,
•Elektronik cihazlardan yay�lan elektromanyetik dalgalar�,
•Cep telefonu sinyalleri, TV ve Radyo dalgalar�, telsiz dalgalar�, y�ksek gerilim hatlar�, baz istasyonlar� gibi elektromanyetik kirlilik,
•Alkol al��kanl���, uykusuzluk, depresyon ve anksiyete sorunlar�,
•Hastal�k sebebiyle kullan�lan baz� ila�lar,(kanser, epilepsi ve depresyon ila�lar� gibi)
•Vitamin eksikli�i, (B12 folik asit, demir eksikli�i ve troid hormonlar�n�n yetersizli�i) beyin yorgunlu�una ve durgunlu�una neden olabilir.
Beyin yorgunlu�una kar�� ne yap�labilir?
•Ki�i kronik stres olu�turan durumlardan uzakla�t�r�lmal�d�r.
•Sa�l�ks�z �al��ma ortamlar�ndan uzak durulmal�d�r. �al��anlar�n fiziksel sa�l��� kadar ruh sa�l�klar� da d���n�lmelidir.
•Havas�z mekanlarda insanlar�n �al��t�r�lmas�na engel olunmal�d�r.
•G�nl�k d�zenli spor aktiviteleri yap�lmal�d�r. �� aktiveleri aras�nda ya da sonras�na herhangi bir m�zik aleti ile u�ra�mak beyini dinlendirir.
•Yo�un i� aktiviteleri aras�nda tatil ve dinlenmeye zaman ayr�lmal�d�r.
•S�navlara haz�rlanan ��renciler ise d�zenli aralar vermeli ve aralarda spor, m�zik gibi aktiviteler yapmal�d�rlar.
Beyin yorgunlu�una hangi besinler iyi gelebilir?
F�nd�k, ceviz, badem, �ekirdekli kuru �z�m, ye�il sebzeler, b���rtlen, yaban mersini, somon ve sardalye bal���, �z�m suyu, elma, kepekli pirin� ve s�cak kakao beyin yorgunlu�una iyi gelen g�dalard�r. �ay ve kahve de beyin yorgunlu�una iyi gelir.
Nas�l tedavi edilir?
Dr. Mehmet Yavuz, “Beyin elektrosu (EEG), beyin yorgunlu�u vakalar�nda mutlaka uygulanmas� gereken bir tetkiktir. Sa�l�kl� beyinde g�rd���m�z alfa ve beta dalgalar�n�n istatistiksel verileri �ok �nemli bilgiler verir. Beyin yorgunlu�unda beta dalgalar�nda yo�unla�ma izleriz. Buna mukabil alfa dalgalar� ne kadar yo�unsa o kadar sa�l�kl� bir tablo ile kar�� kar��yay�z demektir” dedi.
Genelde her iki hemisfer’deki beyin dalgalar�n�n istatistik� verilerinin ayn� sonu�lar� g�sterdi�ini belirten Yavuz, “Sonu�larda farkl�klar g�zlemleniyorsa dikkate al�nmal�d�r. ��nk� beyinin her iki hemisferi aras�nda g�r�len bu farkl�l�klar ilerde geli�ecek olan Alzheimer hastal���n�n habercisi olabilir. Potansiyel bir Alzheimer hastas�n� �nceden ke�fetmek, tedavide hi� ku�kusuz �ok �nemli yararlar sa�lar” diye konu�tu.
2.3.2013 1 - 12149
|