|
Demir eksikliği, tüm dünyada en sık karşılaşılan kansızlık nedeni. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ)’nün tahminlerine göre Türkiye’de okul öncesi çocuklarda kansızlık yüzde 32.6, hamile kadınlarda yüzde 40.2, hamile olmayan doğurgan çağdaki kadınlarda yüzde 26.3 oranında.
Bu durum bize şunu gösteriyor; okul öncesi çocuklarda ve hamile olmayan doğurgan çağdaki kadınlarda orta, hamile kadınlarda ise ciddi düzeyde bir halk sağlığı problemi söz konusu. Diyetle alınan demirin vücudun ihtiyacını karşılamadığı her durumda demir eksikliği görülüyor. Bu nedenle demir ihtiyacının yüksek olduğu çocuklar ve menopoz öncesi (premenopozal) kadınlar en riskli gruplar olarak karşımıza çıkıyor.
Menopoz öncesi kadınlarda en sık demir eksikliği anemisi (DEA) nedeni adet kanaması (menstruasyonla) olan kan kaybıyken, erişkin erkek ve menopoz sonrası (postmenopozal) kadınlarda en sık neden mide veya bağırsaklardan kaynaklanan kan kaybı. DEA’nın atlanmaması gereken en önemli nedenleri kalın bağırsak kanseri, mide kanseri ve çölyak hastalığı olarak biliniyor.
İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden Prof. Dr. Burhan Ferhanoğlu ve Dr. Ayşe Salihoğlu, DEA olan 200 erişkin hastanın irdelendiği araştırmanın ilk sonuçları hakkında bilgi verdiler.
Çalışmadan elde edilen ilk veriler, ülkemizde DEA sebepleri ve bu hasta grubunun özellikleri hakkında şimdiden önemli ipuçları veriyor. Sonuçlara göre hastaların yüzde 20.5’inde demirden fakir besinlerin tüketildiği, bu insanların çok az kırmızı et yediği ortaya çıktı.
Diyetle yetersiz demir alımı özellikle her ay demir kaybı olan menopoz öncesi kadınlarda kansızlığın gelişmesinde önem taşıyor. Doğurgan çağdaki kadınların yüzde 55’inde adet kanamasının çokluğunun kansızlık nedeni olduğu görüldü.
Rahim içi araç (RİA) kullanımının adet kanamasını artırdığı biliniyor. RİA kullanmakta olan hastaların 2/3’ünde aşırı adet kanaması söz konusuydu. Çalışmaya katılan 37 hastada, mideye yerleşen bir bakteriden kaynaklanan enfeksiyona bağlı gastrit tespit edildi. Üç hasta, iltihabi bağırsak hastalığı tanısı alırken, beş hastada ise DEA nedeninin kanser olduğu görüldü.
Bu hastaların dördü kalın bağırsak, biri mide kanseriydi. Menopoz öncesi kadın hasta grubunda kanser vakası saptanmadı.
Herkese Sağlık Dergisi
26.8.2010 - 2000
|