|
Uzmanlara g�re, d�zenli egzersiz ve fiziksel tedavi y�ntemleri, beynin dopamin salg�layan h�crelerinin azalmas� ve hasar�yla olu�an, hareket bozukluklar�na ve istem d��� hareketlere yol a�an parkinsonda v�cut sertli�ini azaltarak olumsuz bulgular�n�n ilerlemesini yava�lat�yor.
Sa�l�k Bilimleri �niversitesi (SB�) G�lhane E�itim ve Ara�t�rma Hastanesi N�roloji Klini�i �dari ve E�itim Sorumlusu Do�. Dr. �mer Karada�, "D�nya Parkinson Hastal��� G�n� " dolay�s�yla, AA muhabirine yapt��� a��klamada, parkinsonun 40 ya� ve �zeri bireylerde g�r�ld���n�, her y�l 100 bin ki�iden 8'inin parkinsona yakaland���n� belirtti.
Parkinson hastal���n�n olu�ma riskinin erkeklerde, kad�nlara g�re daha fazla oldu�unu ifade eden Karada�, "Parkinson, 40 ya��n alt�ndaki ki�ilerde nadir g�r�l�r ve hastal���n g�r�lme s�kl��� 60 ya��n �zerinde h�zl� bir �ekilde artar. Ya�am s�resinin uzamas� dolay�s�yla toplumda ya�l� n�fusunun artmas� da parkinson hastalar�n�n say�s�nda da art��a neden olmaktad�r. " dedi.
Do�. Dr. Karada�, parkinson hastalar�nda hareketlerde yava�lama ile istemsiz hareketlerin g�r�ld���n� dile getirerek, bu durumun beyindeki hareket becerilerini kontrol eden merkezlerin d�zensiz �al��mas�na ba�l� olarak ortaya ��kt���n� s�yledi.
"Parkinson erkeklerde daha s�k g�r�l�yor "
Parkinson belirtilerinin 40-70 ya�lar�nda yayg�n, g�r�lme s�kl���n�n ise 60'l� ya�lar oldu�u bilgisini veren Karada�, �unlar� kaydetti:
"T�m parkinson hastalar�n�n sadece y�zde 5'inde hastal�k ba�lang�� ya�� 20 ila 40 ya�lar� aras�ndad�r. Gen� ya� grubundaki bu hastalarda genetik nedenler s�z konusu olabilir. Anne veya baba da ya da karde�te parkinson hastal��� varl���nda, o ki�ide hastal�k geli�me riski toplum geneline k�yasla biraz daha y�ksek olabilir. Erkeklerde kad�nlara oranla biraz daha s�k g�r�l�r.
Toplumda bir y�lda yeni parkinson hastal��� tan�s� konulma oran� binde 1 ya da 2 ki�idir. G�r�lme s�kl��� yakla��k 100 binde 100-150 aras�ndad�r. Toplum da 65 ya� �zerinde her 100 ki�iden birinin parkinson hastas� oldu�u kabul edilmektedir. "
Do�. Dr. Karada�, v�cut hareketlerinden sorumlu beyin h�creleri aras�ndaki ileti�imi sa�layan en temel maddelerden birisinin dopamin oldu�unu ifade ederek, dopamini �reten beyin h�crelerinin kayb�yla v�cut hareketlerinde azalma, d�zensizlik, �zellikle istirahat halindeyken ortaya ��kan titremeler, kaslarda sertlik, denge sorunlar�, koordinasyon bozuklu�u, kontrol edilemeyen k�vr�lmalar, y�r�me ve yutmada yava�lama sorunlar�n�n ortaya ��kt���n� aktard�.
"Parkinson ilaca yan�t veren bir hastal�kt�r "
Parkinsonun birden �ok nedene ba�l� ortaya ��kt���n� belirten Karada�, baz� psikiyatrik, sara, ba��rsak d�zenleyici, hipertansiyon ve mide bulant�s� ila�lar�n�n kullan�m� esnas�nda da parkinson benzeri bulgular�n ortaya ��kabildi�ine dikkati �ekti.
Karada�, hastal���n tan�s�n� kesinle�tirmek amac�yla herhangi bir beyin g�r�nt�lemesi veya �zel bir kan tahlili yap�lmas�n�n zorunlu olmad���n� vurgulayarak, "Parkinson hastal��� beyinde h�cre kayb� s�reci sonucunda geli�en n�rodejeneratif hastal�klar aras�nda ila� tedavisine yan�t veren bir hastal�kt�r. Hastal�k s�reklidir, bu hastal�k belirtileri tedavi alt�nda bile zamanla �iddetlenir. Bu �iddetlenme ki�iden ki�iye farkl�l�klar g�sterir. Kimi yata�a ba��ml� hale gelirken kimi hafif bulgularla hayat�n� s�rd�r�r. Hangi hastan�n h�zla bozulaca��n� hangisinin daha yava� seyredece�ini �nceden bilmek m�mk�n de�ildir. " diye konu�tu.
N�roloji Klini�i �dari ve E�itim Sorumlusu Do�. Dr. �mer Karada�, parkinsonun uzun s�reli, yava� ilerleyen bir hastal�k olmas� nedeniyle, tedavide hastan�n ve ailesinin hekimle i� birli�i yapmas� gerekti�inin �nemine i�aret ederek, "Beraberce g�sterilecek �aba, hem hastan�n kendisini rahats�z eden belirtilerin tatmin edici bir �ekilde kontrol�n�, hem de hastan�n daha iyi bir ya�am d�zeyine kavu�mas�n� sa�layacakt�r. " dedi.
"Parkinson hastalar� g�nl�k ya�amdan kopmamal� "
Parkinsonun belirtilerinden sorumlu olan dopamin h�crelerinin hasar�na y�nelik kesin bir tedavi bulunmad���n� ancak hastal�k belirtilerinin ila�larla �nemli �l��de azalt�labildi�ini belirten Karada�, mevcut ila�lar�n beyinde eksilen dopamini yerine koydu�unu ve onun etkisini taklit etti�ini s�yledi.
Do�. Dr. Karada�, parkinson hastalar�n�n daha kaliteli bir ya�am s�rmeleri i�in ila� kullan�m� d���nda yap�lmas� gerekenleri ��yle s�ralad�:
"G�nl�k egzersizler ve fiziksel tedavi y�ntemleri, v�cut sertli�ini azalt�r, parkinsonun di�er olumsuz bulgular�n�n ilerlemesini yava�lat�r. Sosyal destek gruplar�na kat�lmak, benzer durumdaki di�er insanlarla ileti�im g�nl�k ya�am aktiviteleri �zerine olumlu etki yapar. Evinizi daha g�venli tutarsan�z g�venli evler ile d��me olas�l��� da azal�r. Gev�ek hal�lardan ve da��n�kl�klardan kurtulun, t�m elektrik kablolar�n�n d�zg�nce s�k��t�r�ld���ndan emin olun. Parkinson hastal��� hakk�nda bilgi edinin. Bu �ekilde, bak�m�n�za aktif olarak dahil olabilirsiniz. "
11.4.2019 - 38981
|