Memorial Antalya Hastanesi Beyin, Sinir ve Omurilik Cerrahisi B�l�m�'nden Prof. Dr. Mahmut Aky�z, hipofiz bezi t�m�rleri ve tedavisi hakk�nda bilgi verdi.
|
|
|
|
|
|
|
|
V�cuttaki bir�ok hormonun �retilip salg�lanmas�ndan sorumlu olan hipofiz bezi, bazen kendisinden kaynaklanan hastal�klar nedeniyle pek �ok sa�l�k sorununa neden olabiliyor. Bu problemlerin ba��nda gelen hipofiz bezi adenomlar�, �evre dokular� s�k��t�r�c� etkisinin yan�nda �zellikle en yak�n kom�u organ olan g�z sinirlerine uygulad��� bask�yla da g�rme kayb�na yol a�abiliyor. Burun deliklerinden girilerek yap�lan endoskopik cerrahiler sayesinde hastalar konforlu bir �ekilde sa�l���na kavu�abiliyor.
Kad�nlarda daha s�k g�r�l�yor
Hipofiz bezi adenomlar� iyi huylu t�m�rlerdir. Beynin ortas�nda, v�cut hormonlar�n� kontrol eden k���k bir bezin anormal olarak h�cre �o�almas� sonucu ortaya ��kard��� yap�lard�r. Bazen salg�lad�klar� hormon sayesinde tespit edilir, bazen de hi� hormon salg�lamadan g�rme bozukluklar� ile fark edilebilir. Halk aras�nda devlik-c�celik denilen birtak�m hastal�klara, hormonal bozukluklara neden olabilir. Adenomlar nedeniyle hormon fazlal��� ya da hormon eksikli�i meydana gelebilir. Hormonal dengelerinin de�i�kenli�inden dolay� kad�nlarda daha s�k g�r�l�r. Erkeklerde hormon aktif olmayan t�m�rlerin varl��� daha fazlad�r.
Hipofiz bezinden sal�nan hormonlar ve g�revleri �unlard�r;
Prolaktin (S�t hormonu)
FSH, LH (Cinsiyet hormonlar�)
GH (B�y�me hormonu)
ACTH ( Tuz ve su dengesi ve kortizon sal�nmas�)
TSH (Tiroit uyar�c� hormon)
El ve ayaklar normalden fazla b�y�kse…
Cushing sendromu denilen yani kortizon hormonunun fazla oldu�u adenomalarda; �i�manl�k, tansiyon ve �eker y�ksekli�i, obezite gibi durumlar ortaya ��kmaktad�r. Fakat bunlar ancak hastan�n obezite nedeniyle incelendi�inde anla��labilir. Hastan�n el ve ayaklar�, burun ucu, �ene hatta kalp gibi organlar�nda kendisinin de fark etmedi�i ancak bir uzman taraf�ndan incelendi�inde belirlenebilen birtak�m anatomik bozukluklar ortaya ��kabilir.
Burun deli�inden endoskopik cerrahi
T�m�rler, genelde iki g�rme sinirinin hemen alt�nda, 1'e 1 cm'lik bir alana yerle�ir. Birtak�m anatomik yap�lara sahip oldu�u i�in e�er g�rme bozukluklar�na ya da hastan�n hormon eksikli�ine veya fazlal���na neden olmu�sa, cerrahi ile tedavi edilmesi gerekmektedir. Endoksopik hipofiz bezi ameliyatlar�nda; her iki burun deli�inden veya bir tanesinden endoskopi vas�tas�yla girilerek kafadaki birtak�m anatomik bo�luklar, hava bo�luklar� ve sin�s bo�luklar�ndan da yararlan�larak hipofiz t�m�r�n�n bulundu�u yere ula��l�r ve o b�lgedeki t�m�r ��kar�l�r.
Konforlu ameliyat psikolojiyi iyi y�nde etkiliyor
Endoskopik hipofiz bezi ameliyat�nda kafatas�n�n a��lmam�� olmas� ve ameliyat sonras�nda herhangi bir pansumana ihtiya� duyulmamas� hastaya b�y�k konfor sa�lar. B�ylelikle taburcu olma s�resi de �ok k�sal�r. Ayr�ca ameliyat y�ntemi, hastadaki endi�e ve pani�i de azaltt��� i�in ameliyat s�recine daha iyi karar verilmektedir. T�m�r�n tipine g�re, patolojik evrelemesine, atipik olup olmamas�na, agresif olup olmamas�na g�re bazen ameliyat sonras� radyoterapi, ila� tedavisi de verilebilir. %3-5 kadar tekrarlama olas�l��� s�z konusudur.
�zellikli cerrahi her hasta i�in uygun olmayabilir
Ameliyat i�in hastan�n daha �nce burundan b�y�k bir cerrahi ge�irmemi� olmas� gerekmektedir. Ayr�ca do�al anatomik hava bo�luklar�n�n cerrahinin yap�labilmesi i�in yeterli olmas� �artt�r. Bazen do�u�tan var olan sin�s bo�luklar�n�n tamamen kapal� olmas�, ula��lacak yol �n�nde bir kemik duvar olmas�na neden olur. Bu durumda cerrahi zorla��r veya imkans�z hale gelir. �zellikle �ocukluk �a��ndaki t�m�rlerde sin�s bo�luklar� yava� yava� geli�ti�i i�in bu b�lgelerdeki cerrahiler �ocuklarda �ok daha zor olmaktad�r.
15.4.2019 - 39033
|
|
|