Yaz aylarında ortaya çıkan bakteriyel enfeksiyonlar genellikle; ateş, kusma, mide bulantısı ve karın ağrısı şikayetleriyle ortaya çıkmaktadır. Vücuttaki ateş bazen 39 derecenin üzerine çıkabilmektedir. Bu dönemde çocuklar için asıl tehlikeli olan durum, ishal ve kusmadır. İshal ile birlikte kusma, vücutta ciddi oranda sıvı kaybına yol açmaktadır. Bu nedenle ailelerin, çocuklarındaki ishal ve kusmanın şiddetine dikkat etmesi çok önemlidir. İshale kusma eşlik ettiğinde, çocuk yeterince beslenemediği ve sıvı alamadığı için vücudundaki gerekli sıvı miktarı da dengelenemez. Önlem alınmadığında ise vücuttan fazla miktarda sıvı kaybı ile birlikte akut böbrek yetmezliğine yol açabilecek ciddi problemler ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple çocuklara bol su ve ayran, meyve suyu gibi içecekler verilerek kaybedilen sıvının tekrar alınması sağlanmalıdır.
İshal mikrobu, insandan insana özellikle de bir çocuktan diğerine kolaylıkla bulaşabilir. Genellikle, tuvalet temizliğini tam olarak öğrenememiş küçük çocuklar arasında hızla yayılabilir.Çocuklar ve yetişkinler tuvalete gittikten hemen sonra ellerini doğru bir şekilde yıkayıp mikroplardan arınmalıdır.
İSHAL TEDAVİSİ: İSHALE NE İYİ GELİR? İSHALİ NE KESER? İshale ne iyi gelir sorusuna cevap olarak hasta olan kişinin genel durumu iyiyse, bulantı ve kusması yoksa 1 litre kaynatılmış soğutulmuş suya 1 çorba kaşığı şeker, 1 tatlı kaşığı sofra tuzu ve 1 çay kaşığı karbonat konularak karıştırılıp elde edilen karışımın sık aralıklarla içilmesi önerilir. Daha ağır durumlarda olan hastalar ağızdan beslenemiyorsa, ateş ve uzun süren ishal (24 saatten fazla) varsa, mutlaka hastane şartlarında damar yolu ile sıvı ve elektrolit takviyesi yapılmalı, dışkı incelemesi yapılarak ishal tedavi planlaması yapılmalıdır.
İshal süresince doğru beslenme çok önemlidir. Bu dönemde yağlı ve lifli yiyecekler tüketilmemesi gerekir. İshale ne iyi gelir sorusuna cevap olarak patatesin ve muzun, potasyum kaybını önlemek açısından en önemli gıdalar olduğu söylenebilir. İshale iyi gelen yiyecekler arasında çorba, haşlama, püre, makarna ve pirinç bulunur. Bunların tüketimi, ishali kesmek için faydalıdır. İshal tedavisinin en önemli kısmı sıvı ve elektrolit kaybını önlemektir.
İshal tedavisinde en önemli noktalar, vücudun ishal nedeniyle kaybettiği sıvı ve tuzları mümkünse ağız yoluyla geri alması, beslenmenin sürdürülmesi ve vakit kaybetmeden doktora başvurulmasıdır. Çocuklarda görülen ishal tablolarının büyük çoğunluğu hafif-orta derecede ishal vakalarıdır. Ev şartlarında çoğunlukla kontrol altına alınıp tedavi edilebilir. İlk olarak alınması gereken önlemler şunlardır:
• Hafif ishalde;
İnatçı kusma ve ateşin olmadığı hafif ishal vakalarında bol bol su içmek ishale iyi gelmektedir. Eğer bir bebek ishale yakalandıysa anne sütü alımına özen gösterilmelidir. Kontrollü şekilde susuzluk bulguları izlenmelidir.
• Orta ishalde;
Orta derecedeki ishal vakalarında huzursuzluk ve susuzluk kendini daha çok belli eder. Eğer çocuk 6 aylıktan büyükse eczaneden alınabilecek ishal kitlerinden faydalanılarak ishalin önüne geçilmeye çalışılır.
• İleri ishalde;
İnatçı ve kronik bir ishal durumunda mutlaka doktora başvurulmalı ve gerekli tetkikler yaptırılarak hastalık kontrol altına alınmalıdır. Doktor muayenesi sonrası ishal tanısı için bazı testler istenebilir. Bunlar;
• Dışkı kültürü ile bakteri ve parazit gibi enfeksiyon etkenlerinin aranması,
• Bazı hastalıkları dışlamak için kan testleri,
• Gıda tahammülsüzlüğünü ortaya koymak için açlık testi,
• Bağırsaklarınızın bir bölümünü doğrudan gözle incelemek için sigmoidoskopi veya kolonoskopi gibi endoskopik muayeneler olarak sıralanmaktadır.
İSHALE İYİ GELEN YİYECEKLER NELERDİR? İshale iyi gelen yiyeceklerden bazıları şunlardır;
• İshal olan kişi pirinç ve pirinç suyu gibi düşük lifli bağlayıcı gıdalar tüketmelidir.
• Sindirimi kolay olan muz, kaybedilen potasyumu vücuda geri kazandırır.
• Her gün bir yemek kaşığı kepek ile de ishalden kurtulabilirsiniz. (Fakat ekmeklerin üzerindeki bulunan işlenmiş kepek değil, işlenmemiş kepek tüketilmelidir.)
• Elma sirkesi doğal bir antiseptiktir. Bu yüzden sindirim yolunun ve bağırsakların temizlenmesinde büyük rol oynar.
• Böğürtlen de ishale iyi gelen yiyeceklerden biridir. Dilerseniz suyunu içebilirsiniz veya yiyebilirsiniz. Böğürtlen suyunun içerisine bir çay kaşığı yenibahar atarak yarım çay bardağı içebilirsiniz.
• Bakterilerden kaynaklanan ishal için bal oldukça faydalıdır. Sıcak suya birkaç yemek kaşığı bal karıştırarak gün içinde bunu tüketebilirsiniz.
• Yemeklerden sonra bir bardak zencefil çayıiçebilirsiniz. Bu çay, vücudunuzun kaybetmiş olduğu suyu alır ve bağırsakların düzene girmesini sağlar.
• Bir tencere patates çorbası hazırlayarak gün boyunca çorbadan birkaç kase içebilirsiniz. Patates, bağırsakların düzenlenmesine katkı sağlayacaktır.
• Bol bol su içmek ishal için çok önemlidir.
• Kemik suyu çorba hem sıvı alımı sağlar hem de sindirimi düzenler.
• Probiyotik yiyecekler ishali kesen yararlı bakteriler içerir.
• Lif bakımından zengin olan tatlı patatesin kaynatılarak tüketilmesi ishalin azalmasında fayda sağlar.
• Lif ve magnezyum bakımından zengin olan havuç suyu da tüketilebilir.
20.7.2019 - 40372