Kad�nlar�n kendilerine ula�malar�, bebeklerini kucaklar�na alarak bir aile olmalar� ve nihayetinde ger�ek benlikleriyle tan��malar�n� sa�layan 3 muhte�em d�nem. Bu d�nemler sa�l�k a��s�ndan kimi zaman beraberinde baz� zorluklar� ve dikkate al�nmas� gereken s�re�leri de getirebiliyor. Bunun en �nemli nedeni, bu 3 d�nemin de hormon seviyelerini �nemli �l��de de�i�tirmesi. Kad�nlar�n hayat�n her d�neminde enerjik olabilmelerinin temelinde de bu de�i�imler ve 'yenilenme' s�re�leri yat�yor. Gen� k�zlarda fiziksel devrim: Ergenlik  De�i�imin fark�nda olan �ocuklar daha mutlu bir ergenlik ge�iriyor Gen� k�zlarda 9-13 ya� aras� girilen ergenlik d�nemi, beraberinde bir�ok fizyolojik de�i�ikli�i de getiriyor. �lk adet g�rme ile ba�layan bu de�i�imler aras�nda en belirginleri; v�cut hatlar�ndaki de�i�ime, ciltte ya�lanma art���, akne olu�umu, kilo ve boy de�i�imleri olarak say�labilir. Ergenlik d�nemi ile meydana gelen bu de�i�imlere hormonlar da eklendi�inde gen� k�zlar i�in zorlu bir d�nem ba�lam�� oluyor. D�� g�r�n��lerindeki devrime al��amayan gen� k�zlarda, bazen ciddi endi�eler ve tak�nt�lar g�zleniyor. Aileleri taraf�ndan bilin�lendirilen �ocuklarda bu d�nem daha sa�l�kl� bir psikoloji ile atlat�labiliyor. De�i�im s�recinin fark�nda olan �ocuklar, bu d�nemde kendilerine yabanc�la�madan, yeni hallerini daha �abuk kabullenme e�iliminde oluyor. Fiziksel tak�nt�lar ergenlikte ba�l�yor �zellikle kad�nlarda g�r�len fiziksel tak�nt�lar ergenlik d�neminde ba�l�yor ve �ocuklar bu d�nemde kendileriyle bar���k olmay� ��renemedikleri takdirde bu tak�nt�lar �m�r boyu devam edebiliyor. Ergenlik d�neminde ya�ad�klar� de�i�imler nedeniyle korku ve endi�eye kap�lan gen� k�zlar, psikolojik olarak s�k�nt�l� bir d�nem ge�iriyorlar. Bununla birlikte ergenlik d�neminde a��r� kilo alma ya da ciltte akneler olu�mas� gibi �ocuklar i�in endi�e uyand�r�c� belirtiler de meydana gelebiliyor. Ancak dikkat edildi�inde bu belirtilerin ergenlik sonuna kadar tamamen ortadan kalkabilece�inin bilinmesi gerekiyor. Bu d�nemde ailelere d��en g�rev; �ocuklar�n�n a��r� kilo almas�n� veya hi� yemek yememeye meyilli olmas�n� engellemek. Hi� yememe, az yeme ya da aksine h�zla kilo alman�n sebep olabilece�i hastal�klar konusunda ailelerin dikkatli ve kontroll� olmalar� �nemli. Ergenlik re�etesi: Spor ve sa�l�kl� beslenme Ergenlik d�neminde yap�lacak en do�ru se�im; sa�l�kl� bir beslenme program� belirlemek ve sporla tan��mak. �yi beslenen ve spor yapan gen�ler bu d�nemi �ok hafif ve rahat atlat�yorlar ve geli�imleri, v�cut yap�lar� daha sa�l�kl� oluyor. �leri y�llarda ortaya ��kabilecek kans�zl�k, y�ksek tansiyon ve diyabet gibi bir�ok hastal�k da bu �ekilde engellenebiliyor. Bununla birlikte sporla ve sa�l�kl� ya�amla tan��an gen�lerin; �zg�veni geli�iyor, kendileriyle bar���k olabiliyorlar ve kendilerini daha mutlu ve enerjik hissediyorlar. Ergenlik d�nemindeki hormon de�i�imlerinin de k�r�kledi�i psikolojik etkilerin kal�c� olmas�n� ve i�ine kapan�k bir karakter yap�s� geli�mesini �nlemek i�in, sa�l�kl� ya�am b�y�k �l��de fayda sa�l�yor. Ailelerin de bu d�nemde yol g�sterici, destekleyici olmalar�; k�r�c� davran��lardan, a��r� titiz, koruyucu ve ciddi ele�tirel durumlardan uzak durmalar� gerekiyor. 9 ay s�ren hormon egemenli�i: Hamilelik Hamilelikte 3 farkl� duygu d�nemi ya�an�yor  Gebelik d�nemindeki hormon de�i�imlerini di�er d�nemlerden ay�ran en �nemli �zellik, de�i�imlerin �ok h�zl� ve ani ba�lamas�. �strojen, progenteron ve hcg hormonlar� �ok y�ksek seviyelere h�zla ula��yor. Bu y�kselmeler beraberinde fizyolojik ve psikolojik de�i�imleri de getiriyor. Gebeli�in ba��nda g�r�len halsizlik, yorgunluk, isteksizlik s�k�nt�lara neden olabiliyor. �lk 3 ayl�k d�nem ge�tikten sonra, anne aday� yine hormonlar�n etkisiyle psikolojik olarak olumlu de�i�imler ya�amaya ba�l�yor. Kendisini daha enerjik, daha pozitif duygular i�erisinde buluyor. Son 3 ayl�k d�nem ve do�um sonras�nda ise artan bir unutkanl�k durumuyla kar�� kar��ya kalabiliyor. Annenin duygusal de�i�imi: Psikolojik mi, fizyolojik mi? Annelik i�g�d�sel bir duygu durumu olarak tan�mlanabiliyor. Hormonlar, beyinde t�m b�lgeleri etkiliyor ve do�umdan hemen sonra prolaktin ve oksitosin hormonun etkisi alt�nda olan annenin bebe�ine ba�lanmas�n� sa�l�yor. Bu �o�u kez ilk tensel temasla ba�l�yor. Bu g��l� ba��n olmas� i�in do�um ekibi, bebe�in hemen anne ile temas etmesini sa�lamaya �zen g�steriyorlar. Hamilelikte depresyona dikkat! Hamilelik d�neminde meydana gelen hormon de�i�ikleri beraberinde depresyon riskini de artt�rabiliyor. Bu d�nemde kad�nlar�n sa�l�kl� bir psikolojik s�re� ge�irebilmeleri i�in gebelik �ncesinden ba�layarak sa�l�kl� bir ya�am disiplini kazanm�� olmalar� �nemli. �ncesinde ve gebelikte d�zenli ve kontroll� hafif egzersizler yapmak, sa�l�kl� ve dengeli beslenmek, uykuya �nem vermek ve e� ba�ta olmak �zere yak�n �evreden destek almak depresyona kar�� al�nabilecek �nemler aras�nda. �zellikle e�lerin sevecen, anlay��l�, destekleyici yakla��m� depresyonu engelliyor ya da daha sakin ge�mesini sa�l�yor. E�lerin, anne aday�n�n beslenme, uyku ve egzersiz d�zenini de takip etmesi ve yard�mc� olmas� �nemli. T�m �nlemlere ra�men meydana gelen ve uzun s�re ge�meyen depresyon durumunda uzman deste�i almak gerekebiliyor. Do�um �ncesi motivasyon �nemli Anne aday� i�in bilinmezlikler i�eren do�um an�, baz� durumlarda gebeler i�in gere�inden fazla panik nedeni haline gelebiliyor. �zellikle do�umun yakla�t��� d�nemlerde hekimin anne aday�na do�ru ve rahatlat�c� bilgileri tekrar tekrar anlatmas� �nemli. Bu yakla��mla anne aday�, do�um konusunda daha bilgili hale geliyor ve motivasyonu art�yor. Gebelik motivasyonunda �ok �nemli bir rol oynayan baba adaylar�n�n bu d�nemde, kendi psikolojilerine de dikkat etmesi gerekiyor. Baba adaylar�, e�lerinin hamileli�inde �ok de�i�ik duygu durumlar� ya�ayabiliyor. Baba olma duygusu, artan sorumluluk hissi, yeni bir ya�am bi�imine adaptasyon �abas�; beraberinde stres ve panik duygular�n� getirebiliyor. Bu d�nemde e�lerin birbirine destek olmas�, ortak payda ve zamanlar�n� artt�rmalar� ve g�� birli�i yapmalar� iki taraf i�in de mutlu bir hamilelik d�neminin kayna�� olabiliyor. Yenilenmek i�in ge�i� d�nemi: Menopoz Menopoz hayat�n 3'de 1'ini olu�turuyor  Bir�ok kad�n menopoz d�nemine sonun ba�lang�c� olarak bak�yor ancak menopoz, kad�n hayat�n�n en az ��te birlik bir s�resinin ge�ece�i �nemli bir d�nem. Fizyolojik de�i�ikliklerinin yol a�t��� farkl� belirtiler ve korkular ortaya ��kabiliyor. Ya�lanma duysu, sa�l��� kaybetme endi�esi gibi bir�ok olumsuz duygu ya�anabiliyor. Azalan �strojen nedeniyle de�i�ik derecelerde ate� basmalar�, terlemeler, ani s�k�nt� hisleri, cinsel istekte azalma, uykusuzluk, kemik g�c�nde azalma gibi de�i�iklikler ortaya ��kabiliyor. Bu belirtilerin �stesinden gelmek ve gerekli hormon d�zenlemelerini ger�ekle�tirmek i�in, bir uzmandan destek almak �ok �nemli. Menopoz d�nemindeki e�e hastaym�� gibi davranmak yanl�� ��phesiz ki, menopoz d�nemi kad�nlar i�in gerek fiziksel gerekse psikolojik olarak zorlu bir s�re�. Bu s�re�te de e�lerine d��en g�revler bulunuyor. Ancak menopoz bir hastal�k de�il. Bu nedenle erkeklerin e�lerine sanki hastalarm�� gibi yakla�mas� kad�n�n kendini daha da yetersiz hissetmesine ve de�i�imleri daha zor kabullenmesine neden olabiliyor. �lgili, �efkatli, sevgili olman�n yan�nda destekleyici olmak ve e�lerini anlamaya �al��mak bu d�nem i�in faydal� ad�mlar.
Olumsuz etkiler zamanla kayboluyor
Menopoz, perimenopoz ad� verilen bir ge�i� s�recinden sonra ba�l�yor. Kimi zaman ani kimi zaman daha yava� geli�en bu ge�i� d�nemi, �ikayetleri beraberinde getiriyor. Genellikle ilk birka� y�l �ikayetler yo�un olarak hissediliyor ve sonras�nda azalmaya ba�l�yor. Bu d�nemde hormon tedavisi ile birlikte sa�l�kl� beslenme ve d�zenli egzersiz olumlu etkiler sa�l�yor.
7.3.2016 1 - 20244
|