KOAH Nedir? KOAH Hastal���n�n Belirtileri ve Tedavileri Nedir?

21 Kas�m D�nya KOAH G�n�'nde, KOAH hastal���na dikkat �ekmek amac�yla �e�itli etkinlikler d�zenleniyor. T�rk Toraks Derne�i Ba�kan� Prof. Dr. Hasan Bayram, Kronik Obstr�ktif Akci�er Hastal���'n�n (KOAH) toplumda s�k g�r�lmesine ra�men yeteri kadar bilinmedi�ini, 10 KOAH hastas�ndan sadece birisinin tan� ald���na dikkat �ekti. Peki, KOAH hastal��� nedir, KOAH hastal���n�n belirtileri nelerdir, tedavisi nas�ld�r? KOAH hastal��� �ld�r�r m�? ��te, KOAH hakk�nda merak edilen her �ey�

"HER ADIMDA SA�LIKLI NEFESE"

Prof. Dr. Hasan Bayram, 21 Kas�m D�nya KOAH G�n� nedeniyle yapt��� a��klamada, KOAH'l� hastalar�n g�nl�k ya�amlar�nda aktif kalabilmelerinin m�mk�n olabilece�ini vurgulamak i�in egzersizin ve hareketin �nemine de�inmek amac�yla "Her Ad�mda Sa�l�kl� Nefese" slogan�yla T�rkiye genelinde 21 Kas�m'da hasta e�itimleri, solunum fonksiyon testi �l��mleri, bilimsel toplant�lar ve fiziksel aktiviteye dikkat �ekecek �e�itli etkinlikler d�zenlediklerini belirtti.

K�MLER KOAH TEHL�KES� ALTINDA?

Bayram, "KOAH'�n erken tan�s�n, hastal��a ba�l� sakatl�k ve �l�m oranlar�n� azaltmakta, bu nedenle 40 ya� �st�, sigara i�mi� veya i�mekte olan, meslek icab� veya �evresel ortam gere�i tozlu ortamlarda bulunan ki�ilerde m�zmin seyirli �ks�r�k, balgam ve nefes darl��� yak�nmalar�ndan en az birinin bulunmas� halinde, ki�inin bir g���s hastal�klar� hekimi taraf�ndan g�r�l�p "nefes �l��m testi" yapt�rmas� gerekti�ini belirtti.

"T�RK�YE'DE 40 YA� �ST� HER 5 K���DEN B�R�NDE KOAH VAR"

KOAH'�n nefes yollar�nda mikrobik olmayan iltihaplanmaya ba�l� olu�an, kronik bron�it ve hava keseciklerinin harabiyetine neden olan ilerleyici bir akci�er hastal��� oldu�una de�inen Bayram, ��yle devam etti:

"KOAH, t�m d�nyada �nemli bir halk sa�l��� sorunu olmas�na kar��n, kamuoyu taraf�ndan yeterince bilinmeyen bir hastal�kt�r. KOAH'�n g�r�lme s�kl��� 40 ya� �st� yeti�kinlerde y�zde 15-20'dir. T�rkiye'de 40 ya� �zerinde her 5 ki�iden birinde KOAH vard�r. Ancak doktora ba�vuru ve tan� konulma oran� ise daha d���kt�r. Hali haz�rda 10 KOAH hastas�ndan sadece biri tan� alm�� durumdad�r. K�resel Hastal�k Y�k� �al��mas� verilerine g�re, KOAH y�lda 2,9 milyon �l�me neden olmaktad�r. G�n�m�zde t�m d�nyada ���nc� �l�m nedeni haline gelen KOAH, t�m �l�mlerin de y�zde 5,5'inden sorumludur. T�rkiye'de solunum sistemi hastal�klar� en s�k g�r�len ���nc� �l�m nedenidir ve bu �l�mlerin y�zde 61,5'i KOAH nedeniyle olmaktad�r. Toplumun KOAH konusunda yeterli bilgiye sahip olmamas�, hastal���n erken tan�s�n� ve etkin tedavisini g��le�tirmektedir."

"EN B�L�NEN R�SK FAKT�R� S�GARA, ANCAK BA�KA SEBEPLER DE VAR"

KOAH geli�imi i�in en yayg�n g�r�len risk fakt�r�n�n sigara duman� oldu�unu belirten Bayram, sigara i�enlerin i�meyenlere g�re, daha fazla solunumsal �ikayete, daha fazla solunum fonksiyon kayb�na ve daha y�ksek KOAH �l�m oranlar�na sahip oldu�unu belirtti.

Pipo, puro, nargile gibi t�t�n �r�n� kullan�m� ve �evresel t�t�n duman�n�n da KOAH geli�imine katk�da bulundu�una i�aret eden Bayram, KOAH geli�iminde genetik risk fakt�rlerinin rol� hen�z �ok iyi ayd�nlat�lmasa da sa�l�kta e�itsizlik, �ocukluk d�neminde yeterince beslenememe, yoksulluk, �zellikle biyomas (odun, tezek benzeri yak�t) duman�na maruziyet, i� ortam hava kirlili�i ve tozlu-dumanl� i� yerlerinde �al��man�n en �nemli �evresel risk fakt�rleri oldu�unu belirtti.

HAREKETS�ZL�K DE R�SK FAKT�R�

Bayram, fiziksel aktivitede azalma ve hareketsizli�in de bir risk fakt�r� olarak kabul edildi�inin alt�n� �izerek, KOAH'da en s�k g�r�len yak�nmalar� nefes darl���, �ks�r�k ve balgam ��karma �eklinde s�ralad�. Nefes darl��� nedeniyle fizik aktivitede azalma ortaya ��kt���n�, eforda nefes darl��� �eken ki�inin, yol y�r�mek istemedi�ini ve g�nl�k i�lerini azaltt���n� anlatan Bayram, giderek artan fiziksel aktivite azalmas�n�n hastan�n ya�am kalitesini bozarak hastal���n ilerlemesine neden oldu�unu, sakatl�k ve �l�me yol a�t���n� s�yledi.

ERKEN KOAH TANISI HAYAT KURTARIYOR

Bayram, KOAH tan�s�n�n, basit ve a�r�s�z bir test olan "nefes �l��m testi"yle konulabildi�ine i�aret ederek, "KOAH'�n erken tan�s�, hastal��a ba�l� sakatl�k ve �l�m oranlar�n� azaltacakt�r. Bu nedenle, 40 ya� �st�, sigara i�mi� ya da i�mekte olan ve/veya meslek icab� ya da �evresel ortam gere�i tozlu ortamlarda bulunan ki�ilerde m�zmin seyirli �ks�r�k, balgam ve nefes darl��� yak�nmalar�ndan en az birinin bulunmas� halinde ki�inin bir g���s hastal�klar� hekimi taraf�ndan g�r�l�p 'nefes �l��m testi'ni yapt�rmas� gerekir." dedi.

"S�GARA VE HAVA K�RL�L���NDEN UZAK DURULMALI"

T�rk Toraks Derne�i KOAH �al��ma Grubu Ba�kan� Do�. Dr. Elif �en ise, KOAH'�n ilerleyici bir hastal�k olmas�na kar�� �nlenebildi�ini ve tedavi edilebildi�ini belirterek, KOAH tan�s� konulan ki�ilerin hastal��a neden olan ve hastal���n k�t�le�mesine, ilerlemesine yol a�an sigara kullan�m�n� b�rakmalar�; sigara, zararl� toz, gaz duman�ndan ve hava kirlili�inden uzak durmalar� gerekti�ini vurgulayarak, ��yle devam etti:

"Nefes a��c� �zellikte 'inhaler' olarak adland�r�lan solunum yolu ile uygulanan ila�lar ile hava yollar�ndaki daralman�n a��lmas�, mikrobik olmayan iltihaplanman�n azalt�lmas� ile hastalar�n nefes darl���n�n azalt�lmas�, hastal���n alevlenme riskinin d���r�lmesi sa�lanmaktad�r. Solunum yetmezli�i olan KOAH'l� hastalar�n evde oksijen tedavisi ve yine gereken hastalar�m�zda evde solunum cihaz� tedavisi gibi tedavilere ihtiya� olabilmektedir. Solunum yolu enfeksiyonlar� hastal�k belirtilerinin artmas� ile kendini g�steren, hastal���n k�t�le�mesi ve seyrini etkileyen hatta �l�mlere neden olan ataklardan, zat�rreden korunmak i�in grip ve zat�rre a��lar�n�n yap�lmas� ve nefes yoluyla al�nan ila� tedavilerinin d�zg�n uygulanmas� gerekir. Bunlar�n yan� s�ra fiziksel aktivitenin �nerilmesi ve gerekirse akci�er rehabilitasyonu uygulanmas� hastalar�n g�nl�k ya�amlar�n�n daha kaliteli hale gelmesini sa�lar. Yeterli bir fiziksel aktivite i�in a��r egzersizlere gerek yoktur. Haftan�n �o�u g�nleri yap�lan orta yo�unluktaki fiziksel aktivite yeterlidir. Herkesin yapabilece�i bir aktivite olan y�r�y��, d�zenli fiziksel aktivitenin sa�lad��� hemen t�m yararlar� sa�layabilmekte, hastal���n k�t� sonu�lar� �zerinde olumlu etkiler yaratmaktad�r."

"HER TEDAV�, HER HASTAYA UYGUN OLMAYAB�L�R"

Son y�llarda amfizemi olan hastalarda t�m t�bbi tedavilere ra�men hastal�k yak�nmalar�n�n fazla olmas� durumunda ayr�nt�l� incelemelerden sonra bronkoskopiyle yap�lan sarmal tel veya valf yerle�tirme tedavilerinin, akci�erlerde ortaya ��kan a��r� derecede hacim art���n�n azalt�lmas� i�in uygulanabilen giri�imsel i�lemler oldu�una de�inen �en, �unlar� s�yledi:

"Ancak KOAH'�n tan� ve tedavi uygulamalar�nda, bilimsel olarak etkinli�i kan�tlanm�� tedavilerin yer ald��� uluslararas� rehberlerde bu tedavilerin uygun oldu�u hasta grubu ve yap�lmamas� gereken hasta grubu i�in ayr�nt�l� �l��tler belirlenmi�tir. Bu nedenle, bu tedaviler her KOAH'l� hastaya uygulanmamal�d�r. Tedavinin gereklili�i de�erlendirilmeli, bu tedavilerden yarar g�recek hastalar�n belirlenmesi i�in ayr�nt�l� incelemeler yap�lmal� ve sadece bu tedaviye uygun durumdakiler i�in bu tedaviler �nerilmelidir. Bu tedavilerdeki en �nemli husus hastal��� de�il etkilerini ge�ici bir s�re giderebilecek tedaviler oldu�udur, yani hastal���n ortadan kalkmas�n� sa�layan tedavi y�ntemi de�ildir. Bunun d���nda son zamanlarda bas�nda farkl� �ekillerde yer alan, etkili oldu�u iddia edilen birtak�m giri�imsel y�ntemlerin KOAH'ta etkinli�i bilimsel olarak kan�tlanmam��t�r. Bu nedenle s�z konusu y�ntemler, hi�bir ulusal veya uluslararas� bilimsel kurum veya bu kurulu� taraf�ndan �nerilmemektedir."

20.11.2018 - 36709