Uzmanlar, ileri ya� ve hastal���n ilk a�amas�nda g�r�len bir dizi semptomun "uzatmal� Covid" riskini art�rd���n� s�yl�yor.
|
|
|
|
|
|
|
|
Uzmanlar, ileri ya� ve hastal���n ilk a�amas�nda g�r�len bir dizi semptomun "uzatmal�Covid" riskini art�rd���n� s�yl�yor.
BBC'nin g�rd��� ara�t�rmada her 20 ki�iden birinin hastal��� en az sekiz hafta ge�irdi�i tahmin ediliyor.
Londra'daki King's College'ta yap�lan ara�t�rma ayn� zamanda, kad�n, fazla kilolu ve ast�m hastas� olman�n da riski art�rd���n� g�steriyor.
Ama�, ek bak�ma ihtiya� duyacak hastalar� veya kimin erken tedaviden faydalanabilece�ini tespit edebilecek bir erken uyar� sistemi geli�tirmek.
Bulgular, insanlar�n semptomlar�n� ve test sonu�lar�n� payla�t��� bir uygulamadan elde edilen verilerin analizine dayan�yor.
Uzmanlar, kimin uzatmal� Covid olabilece�ini tahmin etmeye yarayacak e�ilimler bulmaya �al��t�.
Bug�n internet �zerinden de yay�mlanacak sonu�lara g�re uzatmal� Covid herkesi etkileyebiliyor, ancak riski art�ran baz� unsurlar da var.
Riski neler art�r�yor?
King's College'tan Dr. Claire Steves BBC'ye yapt��� a��klamada "�lk haftada be�ten �ok semptom g�stermek, ba�l�ca risk fakt�rlerinden biri" diyor.
Covid-19 �ks�r�kten fazlas� ve t�m organlar� etkileyebiliyor.
�ks�r�k, halsizlik, ba�a�r�s�, ishal, koku-tat kayb� gibi potansiyel semptomlar�n hepsini g�steren birinin riski, sadece �ks�r��� olan bir hastaya g�re daha fazla.
Risk ayn� zamanda hem ya�la, �zellikle 50 ya� �zerinde, hem de kad�n olmakla birlikte de art�yor.
Dr. Steves "�lk verilerden erkeklerin hastal��� a��r ge�irme ve hayatlar�n� kaybetme riskinin daha fazla oldu�unu g�rd�k, kad�nlarda da uzatmal� Covid riski daha y�ksek g�r�n�yor" dedi.
Ast�m ve akci�er rahats�zl�klar� d���nda hi�bir sa�l�k sorunu ise uzatmal� Covid ile ili�kilendirilmedi.
Uzatmal� Covid nedir?
Uzatmal� Covid'in belirtileri hastadan hastaya farkl�l�k g�steriyor, ancak en s�k g�r�leni halsizlik.
48 ya��ndaki Vicky Bourne'un hastal��� Mart ay�nda ate� ve �ks�r�kle ba�lam��t� ve daha sonra nefes almakta zorlan�p, bir ambulans g�revlisi oksijen vermek zorunda kal�nca "kesinlikle deh�et verici" bir hale gelmi�ti.
Hastaneye yat�r�lmad� ancak Ekim ay�nda hala uzatmal� Covid ile birlikte ya��yor.
Vicky'nin sa�l��� d�zeliyor, ancak daha a��r hastal���n "dalgalar" halinde geldi�ini s�yl�yor. K�pe�iyle yan yana y�r�y�p, bir yandan da konu�makta zorlan�yor.
Bourne "Eklemlerimde garip, romatizma a�r�s� gibi bir a�r� var ve garip bir �ekilde, iki hafta �nce tat ve koku duyumu yine kaybettim, tamamen gitti" diyor.
"Sanki v�cudumun i�inde gezip duran bir iltihaplanma var, tamamen kurtulam�yorum ve gidip, gidip, geri geliyor."
Vicky yaln�z de�il. �al��madaki tahminlere g�re:
King's College'taki ara�t�rmac�lar, kimlerin uzatmal� Covid riski alt�nda oldu�unu enfeksiyonun ba��nda belirleyebilmek i�in bir bilgisayar kodlamas� yaratt�.
M�kemmel de�il. Uzatmal� Covid ge�irenleri y�zde 69 oran�nda �nceden tahmin ediyor, ancak ayn� zamanda �abuk bir �ekilde iyile�ebilecek insanlar�n d�rtte birine de uzatkal� Covid ge�ireceklerini s�yl�yor.
Dr Steves "Bizce en �nemlisi, bu insanlar� tespit etti�imizde, belki �nleyici stratejiler verebiliriz ve dahas� takip edip, ihtiya� duyduklar� tedaviyi ald�klard�ndan emin olabiliriz" diyor.
21.10.2020 - 48812
|
|
|