Prof. Dr. Yavuz Baykal, daha �ok �ocuk ve gen� eri�kinlerde rastlanan, bo�az a�r�s� ve lenf bezlerinde b�y�meyle kendini g�steren “�p�c�k hastal���”na dikkati �ekerek, “�ocuklar�n�z� �ok �pmeyin, �pt�rmeyin” dedi.
Ebstein Barr vir�s� (EBV) taraf�ndan olu�turulan enfeksiyon, t�k�r�k ve bo�az salg�s�yla ��kar�l�r, yak�n temasla (�p�c�k), kan yoluyla veya enfeksiyonlu e�yalarla ki�iden ki�iye ge�er.
K�t� hijyene sahip ve kalabal�k b�lgelerde ya�ayanlarda g�r�len �p�c�k hastal���n�n, annenin a�z�nda ���tt��� g�dalar� daha sonra bebe�ine veren ailelerde daha kolay ortaya ��kt���n� da belirten Baykal, “�nfeksiy�z monon�kleoz, her iki cinsiyette ve y�l�n her mevsiminde g�r�l�r.
Vir�s, t�k�r�k ve salyayla ��kar�larak ve yak�n temas ile bula�t�r�larak, bo�az mukozas�ndan v�cuda girer. �nce bo�aza ve t�k�r�k bezi h�crelerine, daha sonra da g�rtlakta bulunan duyarl� B lenfositlere ula��r” dedi.
Baykal, hastal��a kar��, “�ocuklar�n�z� �ok �pmeyin, �pt�rmeyin” uyar�s�nda da bulundu!
Belirtileri Nelerdir?
Hastan�n ya��, klinik belirtilerde �nemlidir. �zellikle �ocukluk �a��nda; lenf bezlerinde b�y�me, bademcik iltihab� gibi tipik bulgular�n yan� s�ra bo�az iltihab�, kulak iltihab�, kar�n a�r�s� ve ishal gibi belirtilere de neden olabilir. Gen� ve eri�kinlerde ise y�ksek ate�, bo�az a�r�s�, lenf bezlerinde �i�me ve kanda atipik h�creler g�r�l�r.
Genellikle 3-5 g�n kadar s�ren halsizlik, i�tahs�zl�k, bulant�, bat�nda dolgunluk hissi, kas a�r�lar�, ate� basmas�, ���me, titreme, terleme gibi belirtileri g�r�lebilir. Hastalar en s�k bo�az a�r�s� �ikayetiyle doktora ba�vururlar.
Hastalar�n b�y�k bir �o�unlu�unda ��leden sonra 40 dereceyi bulan ate� g�r�l�r. Ate�li d�nem, ortalama 10-14 g�n kadar s�rer. Bademcikler b�y�k, bo�az k�zar�k g�r�n�ml� ve bezen beyaz zar ile kapl� olabilir. Bo�az a�r�s� �ikayeti 7-10 g�n kadar devam eder.
Baz� hastalarda yumu�ak-sert damak birle�im yerinde k�rm�z� lekeler g�r�lebilir. Baz� hastalarda g�z etraf�nda �i�lik g�r�lebilir. Olgular�n �o�unda arka boyun k�sm�nda lenf bezi b�y�mesi vard�r. Baz� hastalarda karaci�er ve dalak b�y�mesi g�r�lebilir. Baz� hastalarda ise g�vde, el ve ayaklar�n �st taraf�nda d�k�nt�ler g�r�lebilir.”
40 ya��n �zerindeki toplumun y�zde 6’s�n�n EBV infeksiyonuna yatk�n oldu�unu da dile getiren Baykal, hastal���n tedavisinde istirahatin �ok �nemli oldu�unu kaydetti.
Hastal���n komplikasyonlar�n�n olduk�a nadir g�r�ld���n�, en s�k g�r�lenin ise bir nevi kans�zl�k olan otoimm�n hemolitik anemi oldu�unu anlatan Baykal, “Baz� hastalarda, bademciklerde b�y�me, bo�azda lenfoid hiperplazi ve beyaz zar olu�umuna ba�l� �st solunum yolu t�kan�kl��� geli�ebilir.
Dalak y�rt�lmas� �ok nadir ancak ak�lda tutulmas� gereken bir komplikasyonudur. N�rolojik komplikasyonlardan olan beyin iltihaplar� bu yolla �l�mlerin en �nemli nedeni olmas�na ra�men, vakalar�n b�y�k k�sm� iyile�meyle sonlan�r. Hastal�kla ilgili a�� �al��malar� vard�r ancak hen�z uygulanan bir ba����klama yolu yoktur” dedi.
Prof. Dr. Yavuz Baykal
24.9.2010 - 2329
|