|
Tekirda� Nam�k Kemal �niversitesi Ziraat Fak�ltesi Biyosistem M�hendisli�i Arazi ve Su Kaynaklar� Ana Bilim Dal� ��retim �yesi Prof. Dr. Halim Orta, su kaynaklar�n�n yetersizli�inin ve kurakl���n gelecekte g��lere neden olabilece�ini s�yledi. Anadolu Ajans�n�n "su" konusundaki dosya haberinin son b�l�m�nde k�resel iklim de�i�ikliklerinin su kaynaklar�na ve insan ya�am�na etkisi ele al�nd�, �evre dostu enerji kullan�m�n�n �nemi anlat�ld�. Prof. Dr. Halim Orta, AA muhabirine, son y�llarda en �ok konu�ulan ve dikkati �eken konular aras�nda iklim de�i�ikli�inin geldi�ini belirtti. K�resel �s�nman�n 1800'l� y�llara kadar g�ne� ���nlar�n�n d�nyaya geli� a��s�ndan kaynakland���n� anlatan Orta, 19. y�zy�ldan itibaren ise k�resel �s�nman�n insan faaliyetleriyle h�z kazand���n� dile getirdi. Orta, ya�anan ba�ta deprem gibi baz� afetlerin insanlar� etkiledi�ini ancak kurakl���n t�m ekosistemi etkiledi�ini kaydetti. "Bir santigrat s�cakl�k art���, y�zde 10 ya����n azalmas�na sebep" S�cakl�k art��lar�n�n ??katastrofik (felaketle sonu�lanabilecek veya b�y�k y�k�mlara yol a�abilecek t�rde) f�rt�nalarla orman yang�nlar�na, kurakl��a, deniz seviyelerinde y�kselmelere, bitki ve hayvan �e�itlili�indeki de�i�imlere neden oldu�unu vurgulayan Orta, "S�cakl�k art��lar�n�n herhangi bir co�rafyada etkisini anlamak i�in �una bakmak gerekir. Herhangi bir co�rafyada bir santigrat s�cakl�k art��� olursa bu, o b�lgenin ya����nda yakla��k y�zde 10 azalmaya sebep olur." diye konu�tu. Su kaynaklar�n�n her ge�en g�n azald���na dikkati �eken Orta, kurakl���n g��leri do�uracak d�zeyde olumsuzluklar yaratabilece�inin alt�n� �izdi. �klim de�i�ikli�ine ba�l� olarak suya ula�ma ihtiyac�n�n artaca��na vurgu yapan Orta, �unlar� kaydetti: "Su s�k�nt�s� ya�ayan �lkelere bakarsan�z, Afrika ve G�ney Afrika'n�n tamam�, Orta Do�u'daki �lkelerin bir�o�u, �zellikle F�rat ve Dicle'yi kontrol ettikten sonra Suriye ve Irak'ta �ok rahat bu duruma d��ecek �lkelerin i�erisindedir. �lkemiz su stresi i�erisinde de�il �u anda ama su zengini de de�il. D�nya Kaynaklar� Enstit�s� ve bizim yapt���m�z �al��malar �rt���yor, 2040 y�l�nda Avrupa'n�n �nemli bir k�sm�n�n ve �lkemizin tamam�n�n i�inde bulundu�u g��leri do�uracak bir kurakl��a do�ru gidiyoruz. Avrupa �lkelerinde �spanya ve �talya ba�ta olmak �zere Fransa'n�n belirli k�sm�, yine Yunanistan'�n Akdeniz k�s�mlar�nda, �skandinav �lkelerinin belirli k�s�mlar�nda su s�k�nt�s� ya�an�yor. Tar�m ba�ta olmak �zere sanayi ve evsel kullan�mlarda su ihtiya�lar� giderek artacak. �nsanlar, suya eri�me iste�i noktas�nda bulundu�u yerden ba�ka bir yere g�� etmek zorunda kalacak." "�evre dostu enerji kaynaklar�na olan ilgi artt�rmal�y�z" T�rkiye'nin su zengini bir �lke olmad���n� vurgulayan Prof. Dr. Orta, ��yle konu�tu: "Ki�i ba��na y�ll�k d��en su miktarlar�na g�re su stresi ve s�k�nt�s� tan�mlamas� yap�l�r. Ki�i ba��na d��en su miktar� 1000 ila 2 bin metrek�p/y�l olan �lkeler su s�k�nt�s�yla kar�� kar��ya kalan �lkelerdir. �lkemizde toplam su rezervini �lkemiz n�fusuna b�ld���m�zde y�ll�k 1300 metrek�p ki�i ba��na suyumuz d���yor. Bu 1000-2000 aras�nda oldu�undan biz her an su s�k�nt�s�yla kar�� kar��ya kalan �lkeler i�erisindeyiz." Kurakl���n d�nyada tan�mlanan 31 do�al afet i�erisinde ilk s�rada yer ald���n� ifade eden Orta, fosil yak�tlardan bir an �nce uzakla��lmas� tavsiyesinde bulundu. Yenilenebilir enerji kaynaklar�n�n daha etkin kullan�lmas� gerekti�inin alt�n� �izen Orta, "S�rd�r�lebilir ve �evre dostu enerji kaynaklar�na olan ilgi artt�rmal�y�z. Petrol ve k�m�r gibi yak�tlar�n yerine r�zgar ve g�ne� enerjisi ba�ta olmak �zere yenilenebilir enerji kaynaklar�n�n kullan�m�n� artt�rmal�y�z. Yenilenebilir enerjinin gelecekteki rol� �ok b�y�k olacak. Teknolojik geli�meler ve yat�r�mlarla bu kaynaklar�n daha yayg�n ve etkili bir �ekilde kullan�lmas�n� istiyoruz." diye konu�tu.
17.9.2023 - 83154
|