|
Bilim insanları, teknoloji ve internetin "kadın aklı" üzerinde nasıl bir etkide bulunduğunu araştırdılar. Araştırmaya göre teknoloji, kadın aklının aleyhine işliyor. Toplumsal rollerde açıkça görülen cinsiyet ayrımcılığı, bilim ve teknoloji için de geçerli. Özellikle İnternet ve sosyal medya, kadınların akıllarını kullanmalarına müsamaha göstermiyor. Yüksek oranlara ulaşan mobil teknoloji ve internet kullanımı, kadın ve erkekler açısından neredeyse eşit. Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesindeki araştırmacılar, mobil ve internet teknolojilerindeki bu olumlu gelişmenin kadınları daha zeki hale getirmesini umuyorlardı. Örneğin akıl ve bilim temelinde üretilen teknolojik cihazları aktif kullanan kadınlar, akıllarını geliştirmek zorunda kalacaklardır. Sosyal medyanın sunduğu bilgi edinme ve ifade özgürlüğü, kadın düşünme alışkanlıklarına pozitif katkı sunmalıdır, diye düşünüyorlardı. ÖZGÜN BİR ARAŞTIRMA MODELİ GELİŞTİRDİLER Araştırmacılar, kısaca "Teknolojinin kadınları daha zeki yapar mı" diye özetledikleri soruya cevap bulabilmek için 3 aşamalı özgün bir araştırma modeli geliştiriler. İlk aşamada Twitter'daki içinde "kadın" sözcüğü geçen paylaşımları tespit ettiler. Burada "kadın"ın hangi bağlamlarda yer aldığını analiz ettiler. İkinci aşamada "kadınların popüler bilime karşı ilgilerini" araştırdılar. Üçüncü aşamada ise "kadınların mantıksal düşünme alışkanlıkları" araştırdılar. Bu amaçla ilk önce "aklı kullanma"yı işaret eden 18 farklı sözcük belirlediler. Daha sonra içinde bu sözcüklerin geçtiği Twitter paylaşımlarına ulaştılar. Son aşamada ise paylaşımları yapan kullanıcıların profillerindeki cinsiyetleri analiz ettiler. SONUÇLAR ÜRKÜTÜCÜ Kadınların adı, her üç paylaşımdan birinde "aşk ve sevgi" kategorisinde; her iki paylaşımdan birinde ise ya "ayrımcılık" ya da "şiddet" kategorisinde geçmektedir. Kadınların popüler bilim ilgi düzeyleri, erkeklerin ilgi düzeyinden iki kat daha düşük. Paylaşım yazarken akıl ve mantığa başvurma oranları kadınlarda yüzde 17 ile 44 arasında değişirken bu oran erkeklerde yüzde 50 ile 70 arasındadır. NEDEN BÖYLE? Araştırmaya göre, erkeklerden farklı olarak kadınlar, "akıllarını kullandıklarını gösteren" bir içerik paylaştıklarında küçümseniyor ya da tiye alınıyorlar. Yahut da düşünceleri önemsiz görülüyor, nefret söylemine hatta tacize maruz kalıyorlar. Bu durum, teknoloji okur-yazarı olarak kadınların, erkek aklının tahakkümüne maruz kaldığını gösteriyor. DÜŞÜNMEK ERKEĞİN İŞİDİR Geçtiğimiz günlerde bir uluslararası bilişim dergisinde yayınlanan söz konusu araştırma, Marmara Üniversitesinde, Şevki Işıklı ve Gamze Gezginci tarafından gerçekleştirildi. Araştırmanın yazarlarından Doç. Dr. Şevki Işıklı; "kadınların rasyonel varlıklar olarak görülmüyor. Bu yüzden de akıl ve düşünme gerektiren konularda kadınların susması isteniyor. Kadın akıllı bir özne olmaktan ziyade, ahlakla ilgili bir nesnel olarak tanımlayan geleneksel paradigma hala geçerli. Düşünmek, erkeğin işi olarak görülüyor", diyor. "Bu durum, kadın aklının sosyal medyada kendini gösterme cesaretini kırarken erkek aklının egemenliğini pekiştirir. Kadın düşünce dünyasının bilim ve teknolojiye doğru genişlemesi böylece engelleniyor." diye konuştu. KADININ TERCİHİ: ONLİNE KALMAK DEĞİL, OFFLİNE OLMAK Sözlerini teknolojinin yan etkileri üzerine sürdüren Işıklı: "kadın ve kız çocuklarını taciz etmek, yıldırmak, küçük düşürmek veya kontrol etmek için internet ve sosyal medyayı kullanmaya yönelik açık bir eğilim söz konusu. Bu mesele, hem siyasilerden hem de sivil toplum inisiyatiflerinden giderek daha fazla ilgili görmesine rağmen, İnternete bağlanan kadın, bu yükü tek başına göğüslemek zorunda bırakılıyor. Çevrimiçinde şiddet, hakaret ve tehdite maruz kalan kadın tercihini online kalmakta değil, offline olmaktan yana kullanıyor"dedi. TEKNOLOJİDE ERKEKLERİN TAHAKKÜMÜ DAHA FAZLA Araştırma yazarlarından Gezginci ise teknoloji ve internetteki erkek hakimiyetinin fazla olduğunun altını çizdi. Gezginci: "Teknoloji okur-yazarı bir özne olarak kadınlar, sosyal medya özgürlüğünden yararlanmak ve kendini yeniden oluşturmak isterken erkeklerin tahakkümüne maruz kalmaktadırlar. Kadınla erkeğin toplumdaki mevcut eşit olmayan statüsü, akıllı-ussal bir özne olarak sosyal medyada kendini yeniden inşa etme sürecinde de varlığını sürdürmektedir".
30.4.2018 - 32891
|