Ast�m

Ast�m, hava yollar�n�n kronik inflamatuvar hastal���d�r. Yani soluk yolu boyunca meydana gelmi� kal�c� bir iltihap s�z konusudur.

Belirtiler

Akci�erlerinizde bulunan hava yollar�n�n etraf�ndaki kaslar beraberce kas�l�r veya daral�r. Bu daralmaya genel olarak "bronkokonstriksiyon" denir ve akci�erlerinizin nefes al�p vermesini zorla�t�rabilir.

Ast�m hastas�ysan�z, akci�erlerinizde bulunan hava yollar�n�z genelde �i�lik ve rahats�zd�r. N�bet ba�lad��� zaman daha da �i�er ve rahats�zlan�r. Doktorunuz bu �i�me ve rahats�zl�ktan "iltihaplanma" olarak bahsedebilir. �ltihaplanma, ci�erlerinizden al�p verebildi�iniz hava miktar�nda azalmaya sebep olabilir.

Daralma ve iltihaplanma; h�r�lt�l� solunum, �ks�r�k, g���s darl��� ve nefes darl��� gibi semptomlara yol a�abilir. Ayr�ca, tedavi edilmedi�i takdirde, ast�m uzun vadede akci�er i�levlerinin kayb�na da sebep olabilmektedir.

Ast�m�n�z kontrol alt�nda olmad��� zamanlarda neler ya��yorsunuz? Nefes al�rken �tme sesi mi ��kar�yorsunuz? G��s�n�zde darl�k m� hissediyorsunuz? �o�u ast�ml� hasta a�a��daki klasik semptomlar�n bir veya daha �o�unu ya�ar:

• �tme Sesi - Nefes verirken ��kan �sl��a benzer ses.
• �ks�r�k - Bir t�rl� kesilmeyen ve geceleri ba�layan veya daha da k�t�le�en bir �ks�r�k
• G���s Darl��� - G��s�n�z�n �evresi halatla s�k�l�yormu� gibi bir his
• Nefes Darl��� - �ncecik bir kam��tan nefes almaya �al���yormu�, hatta hi� nefes alam�yormu� gibi bir his. �zellikle nefes vermekte zorluk.
Yukar�da say�lan semptomlar doktorunuzun �nerdi�i tedavi plan�na uymad���n�z (hatta bazen uydu�unuzda bile) durumlarda olu�abilir.

Ast�m�n temel ger�e�i �udur: Ast�m hi� yakan�z� b�rakmayan sessiz ve sinsi bir rahats�zl�k olabilir. Semptomlar�n�z olmad��� zamanlarda bile hava yollar�n�z daralm�� ve iltihapl� olabilir. Bu y�zden de kendinizi iyi hissediyor olsan�z bile ast�m� s�rekli olarak kontrol alt�nda tutmak b�y�k �nem ta��r. Tedavi edilmedi�i durumlarda, ast�m�n uzun vadede akci�er i�levi kayb�na yol a�t���n� g�steren kan�tlar�n say�s� artmaktad�r.

Tetik �eken fakt�rler �unlard�r:

• Allerjenler
• Solunum yolu infeksiyonlar�
• Ev i�i hava kirlili�i (pasif sigara i�icili�i, k�zartma kokular�, cila, parf�m, sa� spreyi, insektisidler, deterjan, �ama��r suyu, temizlik malzemeleri, deodorant, sprey kokular�)
• D�� ortam hava kirlili�i (k�k�rt dioksit, tozlar, ozon, egzoz gazlar�, polen, mantar sporlar�)
• Baz� hava ko�ullar� (r�zgar, f�rt�na)
• Egzersiz ve hipervantilasyon
• Baz� g�dalar ve katk� maddeleri
• Baz� ila�lar
• Emosyonel fakt�rler (a�lamak vs.)

Tan�

Akci�er Grafisi: Doktorunuz �nce di�er hastal�klar�n olmad���ndan emin olmak i�in bir akci�er r�ntgeni isteyecektir.
Spirometri: Akci�erlerin i�levlerindeki bozukluklar� ortaya ��karan ve s�k yap�lan bir �l��md�r.
PEF takibi: Pefmetre ad� verilen cihazla hastan�n evde kendi yapaca�� �l��mlerle yap�lan tan� y�ntemidir.

Provokasyon Testleri: Solunum yollar�ndaki a��r� duyarl�l��� g�steren testlerdir.

Tedavi

Ast�m tedavisinde ilk yap�lacak olan sigaradan ve alerjiye neden olan fakt�rlerden uzak durmakt�r. Ev akarlar�na kar�� evde nemin azalt�lmas�, hal�lar�n ve t�yl� oyuncaklar�n kald�r�lmas�, ah�ap veya deri mobilya kullan�lmas� tavsiye edilir. Ast�m kronik bir hastal�kt�r. Dolay�s�yla tedavisi �m�r boyudur. Ast�m hastalar� hi� �ik�yetleri olmasa bile ast�m ila�lar�n� kullanmak zorundad�rlar. Aksi takdirde her yeni "akut ast�m ata��nda" solunum yollar�ndaki iltihap daha da artacakt�r. Ast�m ila�lar� ba�l�ca iki �e�ittir. Hava yolunu geni�letenler: T�kan�kl��� giderirler, nefes al�p vermeyi kolayla�t�r�rlar. �ltihap gidericiler: Hava yollar�ndaki iltihab�n artmas�na engel olurlar. Ancak iltihab� tamamen ge�iremezler.

�neriler

Ast�m�n tan� ve tedavisin de izlenecek yolun hasta ve ilgili bran� doktoru ile planlanmas� �ok �nemlidir. Tedaviden en verimli bir �ekilde yararlanabilmeniz i�in ast�m konusunda bilmeniz gereken ana prensipler;

• Hastan�n E�itimi
• Hastan�n D�zenli Takibi
• Hastal���n A��rl���n�n Saptanmas�
• Tetik �eken Etkenlerin Uzakla�t�r�lmas�
• Atak Tedavisi ��in Hastaya �zg� Tedavi Plan�
• Uzun S�reli Tedavi Plan�
 

Ast�m ile ilgili d���ncenizi payla��n
Yaz�lan yorumlar hi�bir �ekilde Hastane.com.tr'nin g�r�� ve d���ncelerini yans�tmamaktad�r. Yorumlar, yazan ki�iyi ve Facebook.com'daki profilini ilgilendirmektedir.
Ast�m �le �lgili Konular
Akci�er Embolisi G���s Asimetrisi Meme Ba�� Ak�nt�s�
Akci�er Kanseri Karaci�er Bozukluklar� Nezle
Ani Morarmalar Karaci�er �i�mesi �ks�r�k
Ani Soluk Durmas� Karaci�er Ya�lanmas� Paclitaxel
Balgam Karaci�er Yetmezli�i Sars
Bron� Kisti Koah Siroz
Epiglotit Kronik Ast�m Verem
Gemcitabine Lejyoner Hastal��� Vinorelbine
Genel Sa�l�k Meme Absesi Zat�lcenp
G���s A�r�s� Meme A�r�s� Zat�rre

SA�LIK HABERLER� T�m Haberler Saðlýk Haberleri Rss
Mu�la'da Otomobil �arp��mas�: 5 Ki�i Yaraland�
Mu�la'da Otomobil �arp��mas�: 5 Ki�i Yaraland�
D�zce 112 Acil �a�r� Merkezi Personelleri E�itimi Ba�ar�yla Tamamlad�
D�zce 112 Acil �a�r� Merkezi personelleri e�itimi ba�ar�yla tamamlad�
BM, �dlib'e 2,5 Ay Sonra �nsani Yard�m Ula�t�rd�
BM, �dlib'e 2,5 Ay Sonra Yard�m Ula�t�rd�
Sokak k�pe�inin kovalad��� bisikletli �ocuk yayaya �arpt�
Sokak k�pe�i bisikletli �ocu�u kovalayarak yayaya �arpt�
Tosya'da �� Tekerlekli Elektrikli Motosiklet Kazas�: S�r�c� Hayat�n� Kaybetti
Amasya'da minib�s menfeze u�tu, s�r�c� yaraland�
Diyarbak�r'da Yenido�an Canland�rma Program� E�itimi Verildi

 

[Hata Bildir]