Kolo - Rektal kanserler A.B.D. de her iki cinsde en s�k g�r�len 2. kanser t�r�d�r. Y�lda ortalama 140.000 ki�i hastal��a yakalanmakta ve y�lda ortalama 60.000 ki�ide bu hastal�ktan kaybedilmektedir.
Belirtiler
Genelde olgular�n b�y�k �o�unlu�u 45–50 ya� �zerindeki ki�ilerde g�r�lmektedir. Bu Nedenle; 45–50 ya� �zerindeki ki�iler Anne, baba, karde� gibi yak�n aile bireylerinde kolorektal kanseri veya polipleri olanlar, Uterus ( rahim ), over ( yumurtal�k ) veya meme kanseri olan kad�nlar, �lseratif Kolit veya Crohn gibi hastal�klar� olanlar. Rektumdan kan gelmesi ( rektal kanama ), gaitan�n kanla bula��k olmas�, Tuvalete ��kma al��kanl���nda de�i�iklik Gaitan�n eskiye oranla incelmesi, Kab�zl�k �shal durumlar�n�n ortaya ��kmas�, S�k s�k tuvalete ��kma iste�i, buna ra�men tam bo�alamama hissi, Kar�nda gaz a�r�lar�, Kans�zl�k (anemi), �zah edilemeyen zay�flama Bu belirtilerin herhangi birinin 1 - 2 hafta devam etmesi veya aral�klarla tekrarlamas� durumunda mutlaka hekime ba�vurulmal�d�r.
Tan�
Tarama ama�l� kolonoskopi uygulamalar�na risk nedeni olan ilk kanser olgusunun ba�lad��� ya�tan be� y�l �nce veya 50 ya��nda ba�lamal�d�r. Ki�iler uygulanacak tarama program�na hekimleriyle birlikte karar verebilir, kendilerine uygun bir tarama program�n� benimseyebilirler. Her y�l gaitada gizli kan testi yap�labilir. Bunun i�in 3 adet gaita �rne�inde gizli kan aran�r. Bir tanesinde gizli kan bulunmas� ki�inin t�m kal�n barsa��n�n de�erlendirilmesini gerektirir. Her 5 y�lda bir 60 santimetrelik kolonoskopi ve her y�l gaitada gizli kan testi Kolo -Rektal kanserlerde kesin te�his barsak i�erisindeki t�m�rden endoskopik y�ntemlerden ( Rektoskopi, Fleksibl Sigmoidoskopi, KOLONOSKOP� ) biriyle yap�lacak tetkik ve al�nacak par�an�n patolog taraf�ndan mikroskobik tan�s� ile konur.
Tedavi
Kolo-Rektal kanserlerin esas tedavisi t�m�rl� k�sm�n ameliyatla ��kar�lmas� ve barsak pasaj�n�n sa�lanmas� i�in ��kar�lan k�sm�n alt ve �st uclar�n�n tekrar kar��l�kl� a��zla�t�r�lmalar�d�r.Kolonlar uzun oldu�u i�in bu i�lem kolayl�kla uygulanabilir. Ancak REKTUM kanserlerinin tedavisinde bu durum biraz farkl�d�r. Rektum k�sa bir organ (15 cm) olmas� nedeni ile �zellikle an�se yak�n yerle�im g�steren t�m�rlerde ( an�s giri�inden 5-6 cm yukar�da) , hastal�kl� k�s�m�n ��kar�lmas�n� temin i�in an�s�n tamamen ��kar�l�p, iptal edilerek kolon, kar�n duvar�na a��zla�t�r�l�r ( KOLOSTOM� ). Daha �nceleri �ok daha s�kl�kla uygulanan bu y�ntem, g�n�m�zde gerek teknolojik geli�meler ( Stappler aleti vs.) ve gerekse bu konuda e�itilmi� ve deneyim kazanm�� �zellikle Kolo - Rektal cerrahi ile u�ra�an cerrahlar taraf�ndan yap�lan ameliyatlarda �ok az say�da hastaya uygulanmaktad�r.Bazen kolostomi rektumda yap�lan ameliyat�n iyile�mesini sa�lamak i�in ge�ici olarak ( birka� ay ) yap�labilir. Daha sonra bu kolostomi kapat�l�r. Ameliyata ek olarak, rektum t�m�rlerinde bazen ameliyattan �nce, bazen ameliyattan sonra gerek olursa RADYOTERAP� de yap�labilir . Kolon t�m�rlerinde radyoterapinin yeri yoktur. Her iki organ�n t�m�rlerinde ameliyattan sonra duruma g�re KEMOTERAP� yap�labilir. An�s kanserlerinde genellikle radyoterapi tercih edilmektedir. Baz� durumlarda Cerrahi tedavide yap�labilir.
�neriler
Son laboratuar, epidemiyolojik ve klinik �al��malar do�rultusunda kanser geli�iminin �nlenmesinde etkili bulunan baz� diyet �nerileri ileri s�r�lm��t�r Meyve sebze t�ketimi g�nde 5 veya �zeri porsiyona ��kar�lmal�d�r. Diyette posa al�m� g�nde 30 gr. �zerinde olmal�d�r. Ya� t�ketimi al�nan total kalorinin % 30?undan daha a�ag�da olmal�d�r. G�da haz�rlama ve y�ksek derecede pi�irme metotlar� de�i�tirilmelidir. Pi�irme dereceleri d���r�lmeli ve suda pi�irme tekni�i ile yemekler yap�lmal�d�r. Vitamin takviyesinden ziyade �e�itli g�dalar almaya �al���lmal�d�r. Alkol t�ketimini y�lda 8 litre alt�na indirilmelidir. Tah�l �r�nleri g�nde 6 porsiyon veya daha fazla al�nmal�d�r. �deal vucut a��rl��� korunmal�d�r. Baharatl�, salamura, tur�u, tuzlanm�� veya t�ts�lenmi� g�dalar�n al�m� en aza indirilmelidir. Besin katk� maddeleri iyi kontrol edilmeli ve g�dalar�n kontaminasyonu �nlenmelidir.