Kad�nlar�n neredeyse y�zde 50'sini etkileyen regl sanc�s�, genellikle ergenlik d�neminde ilk adet kanamalar�ndan itibaren ba�lay�p ilerleyen ya�lara kadar devam edebiliyor.
|
|
|
|
|
|
A�r�n�n g�nl�k ya�am� etkileyecek kadar fazla oldu�u durumlarda mutlaka bir kad�n hastal�klar� ve do�um uzman�na ba�vurulmas� gerekti�inin alt�n� �izen DoktorTakvimi uzmanlar�ndan Op. Dr. Alev �zdemir Karaba�, hastal���n tedavisinde a�r� kesiciler, a�r� kesicilerle yeterli sonu� al�namad��� durumlarda ise do�um kontrol hap� kullan�ld���n�; a�r�n�n alt�nda ba�ka bir hastal�k yat�yorsa cerrahiden de faydalan�labilece�ini anlat�yor.
Adet d�neminde sanc� ya�anmas� normal bir durum olarak kabul ediliyor. Ancak bu a�r� g�nl�k aktiviteleri engelleyecek d�zeye ula��yorsa jinekolojik bir hastal�k olarak tan�mlan�yor. Op. Dr. Alev �zdemir Karaba�, adet d�neminde olu�an a�r�lar�n nedeninin adet kan�n� d��ar� atabilmek i�in rahmin kas�lmas� ve bu d�nemde rahim i�inden salg�lanan "prostaglandin" ad� verilen maddelerin sinir u�lar�n� uyarmas� oldu�unu anlat�yor. Dismenore olarak tan�mlanan adet sanc�s�n�n yo�un olarak alt kar�n b�lgesi ve kas�klarda g�r�len aral�kl� kramp tarz�nda bir a�r� oldu�unu ifade eden Op. Dr. Karaba�, bu a�r�n�n bele, s�rta ve bacaklara da yay�labilece�ini belirtiyor.
A�r�n�n �o�u kez adetten �nceki g�n ba�lad���n� hat�rlatan Op. Dr. Karaba�, "A�r�n�n en �iddetli oldu�u zaman kanaman�n ba�lamas�ndan sonraki ilk 12 saattir ve genellikle en fazla 2-3 g�n s�rer. A�r�yla birlikte yakla��k olarak kad�nlar�n yar�s�nda bulant�, kusma, ishal ya da kab�zl�k, kar�nda gaz hissi, ba� a�r�s�, ba� d�nmesi, yorgunluk, sinirlilik, ate� basmas� ve bazen bay�lmalara kadar varan belirtilerin biri ya da birka�� da g�r�lebilir" diyor.
PR�MER D�SMENORE'DE A�RI �LERLEYEN YA�LA AZALAB�L�R
Dismenore'nin primer (birincil) ve sekonder (ikincil) olmak �zere ikiye ayr�ld���n� s�yleyen Op. Dr. Alev �zdemir Karaba�, s�zlerini ��yle s�rd�r�yor:
"Toplumdaki kad�nlar�n yakla��k yar�s�n� etkileyen primer dismenore'de altta yatan bir hastal�k bulunmaz. Genellikle ergenlik d�neminde ilk adet kanamalar�ndan itibaren ba�layan a�r�n�n �iddeti ilerleyen ya�la ya da gebeliklerden sonra azal�r. Burada a�r�n�n �iddeti ki�inin a�r� e�i�ine ba�l�d�r. Sekonder dismenore ise daha nadir g�r�l�r ve a�r�n�n herhangi bir ya�ta sonradan ��kmas� anlam�na gelir. Sekonder dismenore'nin nedenleri aras�nda �ikolata kisti (endometriozis) ba�ta gelir. Ayr�ca adenomiyozis, miyomlar, uterus ve t�pleri i�ine alan iltihabi hastal�klar, rahim i�i ara� ve spiral kullan�m� da hastal���n nedenleri aras�nda say�labilir."
A�RI KES�C�N�N YETERL� GELMED��� DURUMLARDA DO�UM KONTROL HAPI DA KULLANILAB�L�R
Adet sanc�s� g�nl�k ya�am� etkileyecek kadar fazlaysa mutlaka bir kad�n hastal�klar� ve do�um uzman�na ba�vurulmas� gerekti�inin alt�n� �izen Op. Dr. Karaba�, hastal���n tedavisinde kullan�lan y�ntemleri ise ��yle �zetliyor:
"Primer dismenore'nin tedavisinde non-steroid anti inflamatuar grubu olarak tan�mlanan a�r� kesiciler olduk�a etkilidir. Bu a�r� kesicilerin kullan�m�na adet ba�lamadan bir ya da iki g�n �nce ba�land���nda daha etkili olur. A�r� kesicilerle yeterli sonu� al�namad��� durumlarda, uygun ki�ilerde do�um kontrol haplar� da kullan�labilir. Do�um kontrol hap� kullan�m�n�n mant��� yumurtlaman�n engellenmesiyle a�r�n�n kontrol alt�na al�nmas�d�r. �zellikle omega-3 ve magnezyum gibi baz� besin takviyeleri de zaman zaman gerek a�r�n�n gerekse de adet �ncesi mide-ba��rsak de�i�iklikleri, i�tah de�i�iklikleri, duygu durum de�i�iklikleri gibi problemlerin azalt�lmas�nda yard�mc� olabilir. Sekonder dismenore'de ise altta yatan hastal�k tespit edildikten sonra buna y�nelik tedavi d�zenlenir. Bu ama�la gerekti�inde laparoskopi ad� verilen y�ntemle kar�n i�i organlar incelenebilece�i gibi ve birtak�m cerrahi i�lemler de uygulanabilir."
27.11.2019 - 41833
|
|