|
K�rtaj Nedir?
Rahim i�erisine yerle�mi� olan gebeli�in kendi iste�iniz veya t�bb� zorunluluk nedeniyle, �zel y�ntemlerle sonland�r�lmas�d�r.
K�rtaj; gebelik sonland�rma d���nda biopsi ve tedavi ama�l� da uygulanabilir.
K�rtaj Hangi Ama�larla Yap�l�r?
1. Gebelik Sonland�r�lmas� (T�bb� Zorunluluk, �stenmeyen Gebelik)
- �stenmeyen gebeliklerin sonland�r�lmas� i�in yap�lmaktad�r.
- 10 haftal�k gebeliklere kadar hamilenin iste�ine g�re k�rtaj i�lemi ger�ekle�tirilir.
- Gebe re�it ve bekar ise kendi onay� yeterlidir. Evli ise e�inin de onay� gerekmektedir.
- K�rtaj bir do�um kontrol y�ntemi de�ildir.
2. Fraksiyone K�rtaj
�ok �iddetli ve uzun s�ren kanamalarda ve �zellikle 40 ya� �zeri kad�nlarda, patolojik sebebi tespit etmek ve kanamay� durduracak tedaviyi se�mek ad�na k�rtaj i�lemi uygulan�r.
3. Endometriyal Dating
K�s�rl�k te�hisinden yumurtlama olup olmad���n� ��renmek i�in adetin 21.g�n� rahim i�erisinden k���k bir par�a al�narak progesteron hormonunun rahim i�ine etkisi ara�t�r�l�r.
4. Rest K�rtaj
Kendili�inden olan d�����n veya k�rtajdan sonra kalan par�alar�n temizlenmesi i�in uygulanan i�lemdir.
K�rtaj M�dahalesi �ncesi De�erlendirme Nas�l Yap�l�r?
- Kad�n Hastal�klar ve Do�um Uzman�na ba�vurularak hamileli�in s�reci belirlenir.
- Gebelik ultrasonografi ile kesinle�tirilir.
- K�rtaj M�dahalesine engel ve tehlike olu�turabilecek herhangi bir sa�l�k sorunu olmad���n�n tespiti yap�l�r.
K�rtaj ��lemi �ncesi Neler Yap�lmaktad�r?
- K�rtaj genel anestezi veya lokal anestezi ile uygulan�r. Daha �nce do�um yapmam�� veya sezeryanla do�um yapm�� hastalarda genel anestezi tercih edilir.
- Lokal anestezi ile rahim a�z�n�n her iki taraf�na anestezik ila� enjekte edilir. Vakum esnas�nda a�r� ve rahats�zl�k hissi duyulabilir.
- K�rtaj�n psikolojik etkisi d���n�ld���nde genel anestezi tercih edilmelidir. Anestezi i�lemi Anestezi uzman� taraf�ndan uygulanmal�d�r.
- K�rtaj i�lemi �ncesi 6 saatlik a�l�k ve susuzluk istenmektedir.
K�rtaj Nas�l Yap�l�r?
- G�n�m�zde vakum aspirasyon y�ntemi ile k�rtaj yap�lmaktad�r. Bu y�ntemde kullan�lan aspirasyon vakum sistemi karmen kan�l� olarak isimlendirilir. Kullan�lan plastik u�lar tek kullan�ml�kd�r tekrar kullan�lamaz.
- Rahim a�z�n�n g�r�nebilmesi i�in vajinal spekulum yerle�tirilir. Vajina ve rahim a�z� �zel bir sol�syonla silinir. Rahim tek di�li ad� verilen bir aletle �ekilerek d�z hale getirilir.
- Buji ad� verilen aletle, gebelik haftas�n�n b�y�kl���ne g�re rahim a�z� geni�letilir. Daha �nce do�um yapm�� ve gebelik haftas� k���k hamilelerde bu dilatasyon bazen gerekli olmamaktad�r.
- Dilatasyon (Rahim A�z� Geni�letilmesi) ard�ndan steril olan ve �zel boyutlarda olan plastik kan�ller ile rahim a�z�ndan girilerek rahim bo�lu�una ula�t�r�l�r. Kan�l�n ucu �zel olarak �retilmi� vakum yaratan �zek enjekt�re monte edilir. Enjekt�r bas�n� yaratarak rahim i�indeki maddeyi emerek temizler. Bu y�ntem ile eski keskin metal k�retler ile yap�lan m�dahelerin olumsuz sonu�lar en aza indirilmi�tir.
- Rahim i�i temizlendikten sonra tek di�li ��kart�l�r. ��kt��� yerdeki kanama gazl� bez ile tamponlanarak kanama durdurulur. Vajina steril sol�syonla temizlenerek spekulum ��kart�l�r.
- Hasta kald�r�lmadan, rahim i�erisinde par�a kal�p kalmad���n�n anla��lmas� i�in ultrasonografi ile kontrol edilir.
- Anestezi sonras� a�r�lar�n�n en aza indirilmesi i�in a�r� kesici i�ne vurulur.
K�rtaj Sonras� Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
- Antibiyotik, a�r� kesici ve gerekli g�r�l�rse kanama azalt�c� ila�lar verilerek taburcu olunur.
- K�rtajdan 1 hafta sonras�nda ultrasonografi ile rahim kontrol edilir.
- K�rtaj sonras� genelde 2-3 g�n adet kanamas�na benzeyen kanamalar g�r�lebilir. Kanama olmamas� da normaldir. Adet sanc�na benzeyen a�r�lar meydana gelebilir.
- K�rtaj sonras� adet kanamas� i�lemden sonra 4-6 hafta i�erisinde olmaktad�r. K�rtaj sonras� adet gecikmeleri ya�anabilir.
- K�rtaj sonras� 40 g�nden uzun s�ren adet kanamas� yoklu�unda doktora ba�vurulmal�d�r.
- K�rtaj sonras� enfeksiyonunu engellemek i�in 2-3 hafta s�resince havuz, deniz ve k�vette banyo yasakt�r. Ayakta �l�k du� al�nmal�d�r.
- K�rtaj sonras� cinsellik 2-3 hafta boyunca �nerilmez.
K�rtaj�n Riskleri Nelerdir?
Rahim Delinmesi (Perforasyon):
Gebe Rahmi yumu�ak oldu�u i�in dikkatsiz uygulamalar sonucu delinebilir. Bu risk gebelik ya�� b�y�d�k�e art�� g�sterir. Delinme alan� b�y�k ve kanamal� ise derhal ameliyata al�n�r.
Enfeksiyon:
Steril olmayan ortamlarda yap�lan ameliyatlar veya ki�inin ihmalleri sonucunda enfeksiyon geli�ebilir. Bu durum fallop t�plerinde hasara ve rahim i�i yap���kl��a yol a�maktad�r.
Gebeli�in Devam Etmesi:
Gebelik kesesinin rahim i�erisinde g�r�nt�lenemeden (5 haftal�ktan erken gebeliklerde) k�rtaj i�lemi yap�ld���nda gebelik devam edebilir.
Par�a Kalmas� (Rest Plasenta):
K�rtajdan sonra ya�anan yo�un kanamalar�n nedenidir. Tedavi olarak k�rtaj i�lemi tekrarlan�r.
Rahim ��i Kan Birikmesi (Hematometra):
�ok nadir g�r�l�r ve a�r�l�d�r. Rahim toplanmaz ve rahim a�z� kapan�r bu durum kan birikmesine yol a�ar.
Ba�ar�s�z K�rtaj:
�nceden yap�lan rahim m�dahaleleri (rahim a�z� yaralar�, konisazyon, sezaryen ameliyatlar, do�umsal rahim �ekil bozukluklar�, �ift rahim anomalileri gibi nedenlerden dolay� rahim a�z� a��lamaz ve i�lem ger�ekle�tirilemez.
Yap���kl�k Sendromu (Asherman):
K�rtaj sonras� k�s�rl��a yol a�an nedenlerden biridir. Rahim i�i duvarlarda geli�en yap���kl�k sonucu adet g�rememe halidir. K�rtaj sonras� enfeksiyonu nedeniyle olu�ur. Tedavi olarak spiral tak�l�r ve hormon ila�lar� kullan�l�r.
Zaman Kaybetmeden Doktorunuzu Aray�n�z!
- ��lem sonras� fenal�k, bayg�nl�k, kendinden ge�me hissi ya�arsan�z,
- Kanaman�z �ok fazla ise ve gittik�e �iddetleniyorsa,
- K�rtaj uygulamas�n�n �zerinden 12 20 g�n ge�mesine ra�men adet sanc�lar� ve kanamalar�na benzeyen kanamalar�n devam etmesi,
- Sanc�l� ve kramp tarz� �iddetli a�r�lar�n�z varsa,
- Y�ksek ate� ve k�t� kokulu ak�nt�lar�n�z varsa,
- Gebelik belirtilerinin hala devam etti�ini d���n�yorsan�z.
25.12.2009 - 997
|