Neden koronavir�s a��s� olunmal�? ��te �arp�c� 10 neden

T�m d�nyay� etkisi alt�na alan koronavir�se kar�� geli�tirilen a��lar salg�n� durdurmak i�in hayati bir �nem ta��rken, a��n�n g�venilirli�i ise vatanda�lar taraf�ndan sorgulan�yor. Peki neden koronavir�s a��s� olmal�y�z? ��te �arp�c� 10 neden.

Neden koronavirüs aþýsý olunmalý? Ýþte çarpýcý 10 neden

Yeni tip koronavir�se (Kovid-19) kar�� geli�tirilen a��lar, d�nyada 1,76 milyon ki�inin hayat�n� kaybetmesine yol a�an pandemiyi durdurmak i�in hayati bir �nem ta��yor. Y�zde 90-95 etkinlik g�sterdi�i a��klanan, Pfizer/BioNtech, Moderna, SinoVac ve Sputnik V a��lar�yla ABD, �in, Almanya, �ngiltere, Kanada, �srail, Bahreyn ve Rusya'da �imdiye kadar 3,5 bu�uk milyon ki�inin a��lad��� tahmin ediyor. T�rkiye'nin �inli ila� firmas� SinoVac'tan ald��� 50 milyon doz a��n�n ilk partisi ise bu gece yola ��k�yor.

Bilim insanlar� toplumda a��yla s�r� ba����kl���n�n sa�lanmas� i�in n�fusun en az y�zde 60-70'nin a��lanmas� gerekti�ini a��klad�. Yani, T�rkiye'de en az 50 milyon , d�nyada ise 4,5 milyar ki�inin a�� olmas� gerekiyor. Bu nedenle, insanlar�n kendilerini ve sevdiklerini korumas�, ekonomik kay�plar�n en aza indirilmesi ve toplumsal refah�n sa�lanmas� i�in a�� olmak bir tercihten ziyade insani bir g�rev.

��te koronavir�s a��s� olmak i�in 10 neden:

1- A�ILAR G�VENL�D�R

Yeni tip koronavir�se kar�� geli�tirilen a��lar, �imdiye kadar tarih boyunca geli�tirilen di�er t�m a��lardan daha y�ksek bir teknolojiye ve bilgi birikimine dayan�yor ve hepsi i�inde en g�venli olanlar�. Ayr�ca klinik deneyler, �e�itli ya� ve etnik gruplar� i�eren 10 binlerce ki�i �zerinde yap�l�yor ve sonu�lar a��lar�n sadece hafif yan etkilere sahip oldu�unu g�steriyor. Uzmanlar y�zde 90-95 aras�ndaki etkinlik oranlar� bildiren Pfizer/BioNtech, Moderna ve Sinovac a��s�n�n, daha �nce �e�itli hastal�klar i�in geli�tirilen a��lardan �ok y�ksek oldu�unu ifade ediyor. Bu durum, a��lanan her 10 ki�iden en az 9'unun hastalanmayaca�� anlam�na geliyor.

Neden koronavirüs aþýsý olunmalý? Ýþte çarpýcý 10 neden

2- A�I YAPTIRMAYI TERC�H ETMEK, YA�AMI YA DA �L�M� SE�MEK DEMEK

Kovid-19'un da dahil oldu�u a��yla �nlenebilen t�m hastal�klar risk ta��yor. "0ur World in Data"n�n verilerine g�re 1990 ile 2017 y�llar� aras�nda t�m d�nyada a��yla �nlenebilir hastal�klar nedeniyle yakla��k 1,5 ki�i hayat�n� kaybetti. Bu hastal�klar aras�nda t�berk�loz, k�zam�k, hepatit B, hemofilus influenza tip B, tetanoz, meningokok menenjit, sar� humma ve difteri yer al�yor.

3- SEVD�KLER�N�Z� KORUMAK ���N YAPAB�LECE��N�Z EN �Y� �EY

Sizi bir veya iki hafta hasta eden Kovid-19, ebeveynleriniz, �ocuklar�n�z, i� arkada�lar�n�z ve yak�n dostlar�n�z i�in �l�mc�l olabilir. A�� oldu�unuzda kendinizi ve ailenizi de korursunuz. Kovid-19 �u anda a��yla �nlenebilen bir hastal�k ve �ok ge� olmadan a�� yapt�rmak, sevdiklerinizi korumak �ok g��l� bir neden.

D�nyada her y�l milyonlarca yeti�kin a�� ile �nlenebilir hastal�klar nedeniyle hayat�n� kaybediyor ya da i�e gidemiyor. Bu da onlar�n �ocuklar� ve/veya ya�lanan ebeveynler de dahil olmak �zere kendilerine ba��ml� olanlara bakamamalar�na neden oluyor. Kovid-19 i�in de ayn� durum ge�erli, sorumlulu�unuzda olan ki�ilerin gelece�ini g�vence alt�na almak i�in �u anda en iyi y�ntem a�� olmak.

Neden koronavirüs aþýsý olunmalý? Ýþte çarpýcý 10 neden

4- �OCUKLARIMIZIN GELECE�� ���N

Koronavir�s pandemisi nedeniyle d�nyan�n her yan�nda �ocuklar�n e�itimi aksad�, ��rencilerin aras�ndaki f�rsat e�itsizlikleri salg�n� s�recinde daha da g�r�n�r oldu. Birle�mi� Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres koronavir�s sebebiyle yakla��k 1 milyar ��rencinin okula devam edemedi�ini belirterek," modern tarihte e�itime vurulan en b�y�k darbe" oldu�unu s�yledi.

�te yandan, bu durum T�rkiye'nin ve d�nyan�n gelece�inden bir neredeyse bir y�l� �ald�. Bu nedenle e�itimdeki kay�plar�n toparlanmas� ve �ocuklara g�venli�i bir gelecek b�rakmak i�in a�� yapt�rmak �ok kritik bir �neme sahip.

5- A�IYLA �NLENEB�L�R HASTALIKLAR HEM B�REYLER HEM DE TOPLUM ���N OLDUK�A MAL�YETL�

Yeni tip koronavir�s pandemisi nedeniyle ba�ta turizm, yeme-i�me, havayolu ve seyahat sekt�rlerinde olmak �zere b�y�k ekonomik kay�plar ya�and� ve d�nya genelinde milyonlarca ki�i i�ini i�ini kaybetti. Birle�mi� Milletler'in (BM) yay�mlad��� bir raporda, 2020 ve 2021 y�llar�nda koronavir�s pandemisi nedeniyle t�m d�nyada yakla��k 8,5 trilyon dolar �retim kayb� ya�anaca�� �nceki d�rt y�l�n neredeyse t�m �retim kazan�mlar�n�n ortadan kalkaca�� kaydedildi. D�nyadaki ekonomik toparlan�n sa�lanmas�n�n �u an i�in tek yolu ise Kovid-19'a kar�� geli�tirilen a��larla d�nyadaki s�r� ba����kl���n�n sa�lanabilmesi.

6-�NSANLIK TAR�H�N�N EN �NEML� BULU�U

�nsanl�k binlerce y�l boyunca salg�n hastal�klar nedeniyle �nemli kay�plar ya�ad�. A��lar�n bulunmas� ile refah seviyesi y�kseldi ve bilimde �nemli bir yol ald�. Hen�z a��n�n olmad��� d�nemlerde, 1346-1352'de Avrupa n�fusunun d�rtte biri veba salg�n� nedeniyle �ld�. 1618 y�l�nda 20 milyon olan Meksika'daki �nka n�fusu �i�ek hastal��� nedeni ile 1,6 milyona d��t�. Hawai'de ise n�fus tifo y�z�nden 1779'da 500 binden 84 bine d��t�.

Neden koronavirüs aþýsý olunmalý? Ýþte çarpýcý 10 neden

1918 ile 1920 aras�nda ya�anan k�resel �spanyol salg�n� ise iki y�l i�inde o s�rada 2 milyardan az olan d�nya n�fusunun ��te birini hasta etmi� ve 20 ile 50 milyon ki�inin �l�m�ne yol a�t�. En d���k tahminler bile do�ru olsa, �spanyol gribi ayn� d�nemde devam eden Birinci D�nya Sava��'ndan daha �ok daha fazla can ald�.

Koronavir�s pandemisi nedeniyle ise �imdiye kadar 80 milyonu a�k�n ki�i enfekte oldu ve 1,76 milyonu a�k�n ki�i hayat�n� kaybetti. Vaka ve �l� say�s� her ge�en dakika devam ederken, salg�n�n durdurulmas�ndaki en etkin yol kitlesel a��lama.

7 -A�I SAYES�NDE KOV�D-19'A KAR�I UZUN B�R S�RE KORUNURSUNUZ

Yeni tip koronavir�se kar�� geli�tirilen a��lar�n �u anda en k�t� ihtimalle 6-12 ay boyunca Kovid-19'a kar�� koruma sa�layaca�� �ng�r�l�yor. Bu koruma s�resi ise d�nyada gelecek milyonlarca �l�m�n engellemesi, sa�l�k hizmetlerinin rahatlamas� ve hastal��a harcanan ekonomik kayna��n korunmas� i�in yeterli bir s�re. BioNTech'in CEO'su U�ur �ahin, �� hafta arayla iki enjeksiyonla uygulanan a��y� alanlar�n en az bir y�l koronavir�se kar�� ba����kl�k kazanaca��n� umdu�unu a��klad�. "�u ana kadar sadece koronavir�se kar�� kazan�lan ba����kl���n s�resine ili�kin dolayl� ipu�lar�m�z var. Kovid-19 hastalar� �zerinde yap�lan ara�t�rmalar, g��l� bir T h�cresi ba����kl�k tepkisine sahip olanlar�n alt� ay sonra hala bu g�ce sahip oldu�unu g�stermi�tir. Yani, en az bir y�l g�vende olabilece�imizi d���n�yorum. Ancak Kovid-19 a��lar�n�n her y�l 'yenilenmesi gerekebilece�ini g�z ard� edemeyiz" ifadelerini kullanan �ahin'in a��klamalar�, insanlar�n belirli aral�klarla tekrarlayan bir s�re�te a�� olaca��n� d���nd�r�yor.

8- GEN� VE SA�LIKLI �NSANLAR DA KOV�D-19 NEDEN�YLE A�IR HASTALANAB�L�R VEYA YA�AMINI Y�T�REB�L�R

Koronavir�s pandemisi ya�l�lar ve kronik hastalar i�in daha b�y�k bir risk olu�turuyor ama gen� ve sa�l�kl� insanlar�n da Kovid-19 nedeniyle hayat�n� kaybetti�i vakalar�n �rnekleri hem T�rkiye'de hem de di�er �lkelerde mevcut. Ayr�ca, gen�ler hastal��� hafif semptomlarla ge�irseler ya da asemptomatik olsalar bile koronavir�s� etraf�ndaki insanlara yayarak savunmas�z durumdaki insanlar i�in b�y�k bir tehlike olu�turuyorlar. Bununla birlikte, uzun Kovid olarak bilinen ve hastal�k semptomlar�n�n en az 6 hafta s�rd��� durum gen�leri daha fazla etkiliyor. Uzun Kovid ise, ge�meyen yorgunluk, beyin sisi, kalp ritmi bozuklu�u ve hatta felce varan problemlere yol a�arak hayat kalitesini ve ya�am�n� tehdit ediyor. Bu nedenle gen�lerin de ya�l�lar kadar a�� olmas� toplumdaki s�r� ba����kl���n�n sa�lanmas� i�in olduk�a �nemli.

9- NE KADAR �OK �NSAN A�I YAPTIRIRSA BA�ARI O KADAR B�Y�K OLUR

Bilim insanlar� daha �nce bir�ok kez yapt��� �al��mayla, bir toplumdaki ne kadar fazla insan a�� olursa, salg�n�n da ayn� h�zla bitebilece�ini ortaya koydu. Ara�t�rmac�lar, hastal��a kar�� s�r� ba����kl��� geli�tirmek i�in n�fusun y�zde 60-70'inin a��lanmas� gerekti�ini belirtiyor. Bu da T�rkiye'de en az 50 milyon insan�n, d�nyada ise 4 bu�uk milyar ki�inin a��lanmas� demek.

10- "DO�AL" ENFEKS�YON, DAHA �Y� BA�I�IKLIK SA�LAMAK YER�NE �LD�REB�L�R

Sa�l�kl� yiyecekler yemek, egzersiz yapmak ve rutin sa�l�k kontrolleri yapt�rmak gibi a��lar da insanlar� sa�l�kl� tutmada hayati bir rol oynar. A��lar, mevcut en uygun ve en g�venli �nleyici bak�m �nlemlerinden biridir. Bilim insanlar�, koronavir�se yakalanman�n ikinci bir enfeksiyona kar�� ne d�zeyde bir koruma sa�lad���n� �u an i�in bilmiyor, ama a��lar�n onu yapt�ran her 9 ki�iden 10 ki�iyi koruyaca�� net bir durum. �te yandan, Kovid-19'u �ansa b�rakmak hem ge�iren ki�i hem de �evresindeki insanlar i�in �l�mc�l olabilir.

27.12.2020 - 50144



Konuyla �lgili Sorular
�lgili Forum Konular�

SA�LIK HABERLER� T�m Haberler Saðlýk Haberleri Rss

FOTO GALER� T�m Foto Galeriler
Diþ Fýrçanýzý Karanlýk Yerde Tutuyorsanýz Dikkat! Tehlike Saçýyor
Di� F�r�an�z� Karanl�k Yerde Tutuyorsan�z Dikkat! Tehlike Sa��yor
Yumurtayý Piþirmeden Önce Yýkamak Ne Kadar Doðru?
Yumurtay� Pi�irmeden �nce Y�kamak Ne Kadar Do�ru?
Kan Lekeli Yumurta Yenir mi?
Kan Lekeli Yumurta Yenir mi?
Lahana Yapraklarýný Göðsünüze Sarýn, Faydasý Ýnanýlmaz
Lahana Yapraklar�n� G��s�n�ze Sar�n, Faydas� �nan�lmaz

SA�LIK V�DEOLARI T�m Videolar
Saðlýk Video Göziçi Ýðne Nedir? Neden Yapýlýr? Ýzmir Kaþkaloðlu Göz Hastanesi
G�zi�i ��ne Nedir? Neden Yap�l�r? �zmir Ka�kalo�lu G�z Hastanesi
Saðlýk Video Yakýný Görememe ve Tedavisi Ýzmir Kaþkaloðlu Göz Hastanesi
Yak�n� G�rememe ve Tedavisi �zmir Ka�kalo�lu G�z Hastanesi
Saðlýk Video Botoks Nedir Kaþkaloðlu Göz Hastanesi
Botoks Nedir Ka�kalo�lu G�z Hastanesi
Saðlýk Video Katarakt Ameliyat Sonrasý Gözlük Ýzmir Kaþkaloðlu Göz Hastanesi
Katarakt Ameliyat Sonras� G�zl�k �zmir Ka�kalo�lu G�z Hastanesi

 

[Hata Bildir]