Bu sebeple de �ok de�i�ik d�� etkilerle kar��la��r. S�zgelimi s�cak yiyecekler ve i�ecekler, sert g�da par�ac�klar�, birbirinden farkl� mikro organizmalar.
B�t�n bunlarla ba�a ��kabilmek i�in a�z�m�z�n i�i t�m�yle bir mukoza tabakas�yla kapl�d�r.
A��z mukozas�n�n kan dola��m� �ok iyidir, h�creler h�zl� ve s�k b�l�n�r, bu nedenle a��z i�indeki yaralar v�cudun ba�ka yerlerine g�re �ok h�zl� iyile�ir. Yine de farkl� uyaranlara ba�l� olarak a��z mukozas�nda baz� de�i�iklikler meydana gelebilir.
T�k�r�k salg�s� a��z bo�lu�unun ve di�lerin kendini temizlemesinde ve ba����kl�k savunmas�nda �nemli bir yere sahiptir. T�k�r�k bezleri g�nde yar�m litreye yak�n salg� �retir. T�k�r���n i�indeki maddeler ve n�tral pH de�eri a��zda zararl� mikroorganizmalar�n �o�almas�n� �nler.
Ya�lanmayla veya baz� ila�lar�n yan etkisine ba�l� olarak a��zda t�k�r�k salg�s�n�n azalmas�yla bu savunma bozulabilir. Genel durumu bozuk olan hastalar, diyabetikler ve ba����kl��� bozulmu� olan ki�iler a��z hijyenine �zellikle dikkat etmelidir.
�rne�in sigara i�enlerde binlerce kanserojen kimyasal molek�l a�za girmektedir. Alkol alanlarda, �zellikle sert alkoll� i�kilerin tahri� edici etkileri de bunlara eklenebilir. T�t�n ve alkol t�ketimi miktar�na g�re a��z i�i kanserleri riski, bunlar� kullanmayan birine g�re belirli bir �ekilde artmaktad�r.
Meyve ve sebze t�ketiminin az oldu�u yani koruyucu antioksidanlar�n az al�nd��� durumlar ve a��z hijyenine dikkat edilmemesi de risk fakt�rlerindendir. A��z mukozas�ndaki kronik yara yerleri, keskin di� veya protez kenarlar�, a��zdaki kronik mantar enfeksiyonlar�, papilloma vir�sleri a��z sa�l���n� tehdit eden olu�umlard�r.
Diyabetiklerde a��z mukozas� de�i�imleri sa�l�kl� ki�ilere g�re daha s�kt�r. Deri, metabolizma, kan hastal��� gibi baz� hastal�klarda ve kemoterapi gibi tedavilerin yan etkisi olarak da a��z mukozas� iltihaplar� (stomatit) g�r�lebilir.
A��z i�inde l�koplaki denilen �o�unlukla protez, di� tahri�i, t�t�n, alkol gibi nedenlerle olu�abilen, a��k renkli (beyaz-sar�-gri), silinmekle ge�meyen mukoza de�i�imleri olabilir. Bunlar�n bir ihtimalle a��zda t�m�ral olu�umlar�n �n a�amas� olabilece�i bilinmeli ve fark edildiklerinde di� hekimine veya doktora dan���lmal�d�r.
23.2.2011 - 5471
|