|
Yaz mevsiminin gelmesiyle birlikte, bir tak�m cilt hastal�klar�n�n g�r�lme s�kl���nda artmalar saptanmaktad�r. �zellikle �zerinde �nemle durulmas� gereken durum, g�ne� ile deri kanseri g�r�lme s�kl���n�n do�ru orant�l� olarak artmas�d�r. Mantar hastal�klar�, isilik, g�ne� alerjisi, g�ne� yan�klar�, ka��nt� gibi hastal�klara da daha s�k rastlar�z.
Sa�l�kl� Bronzluk ��in
Hepimiz her yaz oldu�u gibi, hemen bronz bir tene sahip olmak isteriz. Ama yaz �ncesi veya tatil �ncesi yapmam�z gereken bak�mlar�m�z�n olmas� gereklidir. �ncelikle temiz bir ciltle, do�ru koruma fakt�rl� bir �r�n kullanarak g�ne�lenmeliyiz. Koruma fakt�r� konusunda mutlaka bir cilt doktoru kontrol�nde ve takibinde daha sa�l�kl� bronzla�abiliriz. Belki de bilmemiz gereken en �nemli nokta her cilt tipinin farkl� oldu�u ve farkl� bak�lmas� gerekti�inin bilincine varmakt�r.
Leke Ve Siyah Noktalar
Kullan�lacak �r�nlerin ki�inin cilt tipine uygun olmas� gerekmektedir. Leke ve siyah noktalardan �ikayet eden hastalara tercih edilmesi gereken y�ntem kimyasal peeling veya lazerle cilt soyma y�ntemidir. Fakat bu uygulamalar�; hastalar�n �ok iyi g�ne�ten korunmalar� gerekti�inden dolay� k���n yapmay� tercih ederiz.
Cilt Kurulu�u
Yaz aylar�nda v�cutta su kayb�na ba�l� �zellikle kol ve bacaklarda cilt kurulu�u ortaya ��kabilir. Cildin a��r� kurumas�; ka��nt� ve egzamalara neden olabilir. Yaz aylar�nda koruyucular�n yan� s�ra nemlendiriciler de kullan�lmal�d�r. A��r� kuruyan, alerjik olan ciltlerde nemlendiriciler 2-3 saatte bir yinelenmelidir. Y�ze s�r�len A, C, E vitaminler ile selenyum i�erikli nemlendiricilerin g�ne�in yaratt��� hasarlar� engelleyici rolleri vard�r. Nemlendiriciler cilt kurutulduktan sonra s�r�lmelidir. �zellikle kas�k, koltuk alt�, g���s alt� gibi b�kl�m b�lgelerine �slakken nemlendirici s�rmek, mantara neden olabilir. A��r� kuru ciltlerde meyve asitli veya cildin �st tabakas�n� yenileyici kremler kullan�labilir. Meyve asitli nemlendiriciler ya g�ne� koruyucular�yla birlikte ya da en iyisi ak�am s�r�lmelidir.
G�ne�in Etkisiyle Ciltte Olu�anlar
G�ne�te uzun s�re korunmas�z kalmaya ba�l� olarak damarlanmalar artmakta, ufak k�lcal damarlar belirgin hale gelmekte, k�rm�z�l�klar ve damar geni�lemeleri olu�maktad�r. Terleme ve s�caklar�n artmas�yla isilik, sivilcelenme ve ya�lanma �ikayetleri yo�unla�maktad�r. G�ne�ten koruyucu kullan�lmad���nda ciltte yan�k, �i�me, k�zar�kl�k ve lekeler geli�mekte, cilt sa�l�kl� g�r�nt�s�n� kaybetmektedir. G�ne� sonras� nemlendirici kullan�lmazsa ciltte kuruluk ve ka��nt� olmaktad�r.
Sel�litler
Yaz aylar�nda en s�k kar��la�t���m�z yak�nmalardan biri de hi� ��phesiz ki sel�litlerdir. Kad�nlar�n s�k�a sordu�u sorulardan biri "kremlerin sel�lit tedavisinde etkili olup olmad���d�r? " Kremlerin sel�lit tedavisine etkileri �ok azd�r. Sel�lit tedavisinde kulland���m�z en etkili y�ntemler lipoliz, mezoterapi ve karboksiterapi y�ntemleridir. Lipolizde deri i�erisine soyadan elde edilen ya�lar� yakan "lesitin " denilen bir maddeyi injekte ederiz. Mezoterapi y�nteminde ise cilt alt�na dola��m� h�zland�ran, �demi azaltan, ya� h�crelerinde y�k�m� h�zland�ran maddeler verilir. Karboksiterapide benzer bir �ekilde deri i�erisine �zel bir cihazla, yine ya�lar� par�alamak i�in karbondioksit gaz� verilmektedir.
G�ne� Koruyucular�
G�ne� koruyucular� cilt tipine g�re belirlenmelidir. Koruyucular�n fakt�r� ya da yap�s�na (S�tl� ya da mineralli) dermatolo�un karar vermesi gerekmektedir. Baz� ciltler kimyasal veya fiziksel i�erikli koruyuculara alerjik reaksiyon g�sterebilir. Bu durumda mineral i�erikli koruyucular kullan�lmal�d�r. Koruyucu kullan�lmazsa cildin kolajen ve elastin tabakas� etkilenir, erken k�r���kl��a, lekelenmeye ve ciltte matla�maya neden olur. Cilt kanserine yatk�nl�k ortaya ��kar. G�ne�e ��k�� saatine dikkat edilmelidir. Sabah saat 11.00 ile ��leden sonra 15.00 saatleri aras�nda g�ne�e ��k�lmamal�d�r. Plajda �emsiye alt�nda oturulsa dahi gerek atmosferde sa��lan ultraviyole (UV) ���nlar�, gerekse de yans�yan UV ���nlar� nedeniyle g�ne� yan��� olu�abilmektedir. G�n�m�zde de t�m uyar�lara ra�men g�ne�lenme s�rmekte, en pop�ler tatil mekanlar� deniz k�y�lar� olmaktad�r. UV ���nlar�n�n ge� etkileri aras�nda bulunan melanom ve melanom d��� deri kanserlerinin g�r�lme s�kl��� ozon tabakas�n�n incelmesi nedeniyle art�� g�stermi�tir.
Deri kanseri geli�iminde UV'nin etkilerinin kesinle�mesi g�ne�ten korunman�n �nemini ortaya koymaktad�r. Ancak g�n�m�zdeki pop�ler kozmetik anlay�� nedeniyle g�ne� banyolar� ve solaryumlar toplumlarda b�y�k ra�bet g�rmektedir. Ki�ilerin yanl�� uygulamalar� da olu�an zararlara katk� yapmaktad�r.
Mantarlar
Yaz aylar�nda �ok s�k g�r�len di�er bir hastal�k grubu mantar hastal�klar�d�r. �zellikle ayak ve kas�k b�lgelerinin mantarlar� ile g�vdede g�r�len ve "tinea versicolor " denilen mantar �e�idine olduk�a s�k olarak rastlanmaktad�r. Ayak mantar� erkeklerde s�kt�r. S�cak ve nemli hava, kapal� ayakkab�lar, a��r� terleme kolayla�t�r�c� fakt�rlerdir. Mantarl� zeminlerde ��plak ayakla dola�ma sonucunda bula��r.
�zellikle yaz aylar�nda; asla ��plak ayakla y�r�meyin. Ayaklar�n�z� serin ve kuru tutun. B�ylece mikroplar�n burada ya�amas�n� �nlemi� olursunuz. Ellerinizi ve ayaklar�n�z� y�kay�n. Ellerinizi ve ayaklar�n�z� y�kad�ktan sonra parmak aralar�n�z�n iyice kurumas�na dikkat edin. Bunun i�in daima kendi ki�isel havlunuzu kullan�n. Bu havlular� d�zenli aral�klarla de�i�tirmeli ve y�ksek s�cakl�klarda y�kamal�s�n�z. Kolay hava alan ve terletmeyen ayakkab�lar tercih edilmelidir. Dar giysiler giymekten ka��n�lmal�d�r. E�yalar ortak kullan�lmamal�d�r. Halka a��k alanlarda (�zellikle ortak kullan�lan hamam, otel odalar� vs) ��plak ayakla dola�may�n.
Uz. Dr. Zekayi KUTLUBAY
Deri ve Z�hrevi Hastal�klar Uzman�
14.4.2008 - 705
|