B�brek dokusunu tutan toplay�c� sistemle i�tirakli olabilen, duvar� epitelle dolu kitlelerdir. Do�u�tan olabildi�i gibi sonradan ortaya ��kabilir.
|
|
|
|
|
|
|
B�brek dokusunu tutan toplay�c� sistemle i�tirakli olabilen, duvar� epitelle dolu kitlelerdir. Do�u�tan olabildi�i gibi sonradan ortaya ��kabilir.
Do�u�tan itibaren olan b�brek kistlerine Konjenital B�brek Kistleri denir. Belirtilerin �ocukluk ya��nda g�r�lenine otozomal resesif polikistik b�brek hastal��� denir. Klinik olarak belirtilerinin eri�kin ya�ta g�r�len tipine otozomal dominant polikistik b�brek hastal��� denir. Sonradan ortaya ��kan b�brek kistlerine edinsel basit kistik hastal�k ad� verilir. Elli ya�� �zerinde toplumun hemen hemen yar�s�nda bir vfya daha fazla say�da b�brek kisti bulunur.
Eri�kin tip polikistik b�brek hastal���:
Hipertansiyon, idrardan kan gelmesi, idrar yolu enfeksiyonu, b�brek yetmezli�i, b�breklerde b�y�me, beyin kanamas�(Berry anevrizmas� kanamas�) �eklinde klinik belirtiler g�sterir. Genellikle 40 ya��ndan sonra belirti vermeye ba�lar. B�brek kisti haricinde hastan�n karaci�er, dalak ve pankreas�nda da kistlere rastlan�r. B�brekler b�y�kl�, k���kl� kistlerle doludur.
Genel �nlem olarak protein diyetine al�n�r. Hastadaki kistler her ge�en g�n artarak t�m b�brek parankimini kaplayarak hastada b�brek yetmezli�i ortaya ��kmas� ile sonu�lanacakt�r. Hastalarda geli�ebilecek enfeksiyon, hipertansiyon, gibi durumlara kar�� uyan�k olunmal�d�r. �ocuk tipi polikistik b�brek hastal���: B�brek yetmezli�i ve geli�me gerili�i klinik belirtileridir. Do�umdan itibaren ortaya ��kt���nda genellikle 2 ay i�erisinde �l�rler.
Basit B�brek kistleri:
Genellikle belirti vermezler. Kontrollerde tesad�fi olarak bulunurlar. B�brek kistleri �ok b�y�yerek b�brek bas�s� yap�p idrar ak�m�n� engelleyebilir veya b�brek parankimini s�k��t�rarak harabedebilir.
Hastalarda genel olarak belirti g�r�lmezken zaman zaman yan a�r�s� veya s�rt a�r�s� g�r�lebilir. Kistler bazen kanayabilir, ayn� zamanda hastalarda bulant�, kusma, mide � barsaklarla ilgili rahats�zl�k belirtileri g�r�lebilir(Yanma, ek�ime, kar� a�r�s�, haz�ms�zl�k, kab�zl�k vb). Kistler enfekte olarak �iddetli yan a�r�s�, halsizlik, bulant� , kusmaya yol a�abilir.
Basit b�brek kistleri kanserle�mez, kistler �ok b�y�yerek a�r� ve bas� semptomlar� yaparlar. Kistler a�r� ve bas� semptomlar� yapm�yorsa cerrahi m�dahaleye gerek duyulmaz. Kistler bas� semptomlar� yaparsa cerrahi olarak kistin dekortikasyonu(Kist duvar�n�n al�narak kistin bo�alt�lmas�) uygun olur. Kistler ultrasonografi alt�nda kist s�v�lar� bo�alt�l�p, kist i�i bo�lu�a alkol vb maddeler enjekte edilerek tekrarlamas� engellenmeye �al���lmaktad�r. Fakat g�n�m�zde ideal yakla��m laparaskopik kist eksizyonu i�leminin uygulanmas�d�r.
B�brek kistlerinin bir k�sm�nda kanserle�me riski vard�r. Burada kistik s�n�fland�r�lmas� �nemlidir. Bu kist s�n�flamas�na Bosniak s�n�flamas� ad� verilir.
Tip I : Kist duvar� keskin s�n�rl�, d�zg�n ve incedir. Kist i�erisinde odac�klar yoktur. Kanserle�me riski yoktur.
Tip II : Kist i�erisinde k���k odac�klar olu�turan septalar vard�r . Kist duvarlar� ince, k���k k���k kalsifikasyonlar(kire�lenmeler) mevcuttur. Kanserle�me riski yoktur.
Tip III : Kisti i�i yayg�n kalsifikasyonlar veya kal�n septalar vard�r. Kanserle�me riski vard�r. Tespit edildi�inde ameliyatla al�nmas� gerekir.
Tip IV : Kist i�i t�m�r(kanser?) varl��� s�z konusudur. Cerrahi olarak ��kart�lmas� gerekir.
G�n�m�zde radyolojik tetkiklerin kullan�m�n yayg�nla�mas� ve insanlar�n belli aral�klarla tetkiklerini yapt�rarak sa�l�k problemi varl���n� ara�t�rmalar� b�brek kistlerinin daha s�k tespit edilmesine yol a�m��t�r.
�zellikle son y�llarda check up programlar�nda b�brek ultrasonlar�n�n daha �ok yap�lmas� b�brek t�m�rlerinin �ok erken d�nemlerde yakalanmas�n� sa�lam��t�r. Ameliyat edilen b�brek t�m�rlerinin b�y�k b�l�m� �ok erken evrede olmaktad�r. Erken d�nemde ameliyat olan b�brek t�m�rlerinin tekrarlama ihtimalide �ok �ok az olmaktad�r. Belli aral�klarla en az�nda 3 y�l aral�klarla b�brek ultrasonu yap�lmas� b�brek hastal�klar�n�n erken tan�s� a��s�ndan �ok iyi olacakt�r.
Op.Dr.Murat �ELT�K
�stanbul Cerrahi Hastanesi
0 212 296 94 50
0 536 886 12 96
15.4.2014 - 14271
|
|
Op.Dr. Murad �eltik |