Cinselli�e ba�l� olarak ortaya ��kan cinsel yolla bula�an hastal�klar dedi�imiz hastal�klar� her zaman akl�m�zda bulundurmal�y�z.
|
|
|
|
|
|
|
|
Cinsellik hayat�n vazge�ilemez bir ger�e�idir.
Fakat cinselli�e ba�l� olarak ortaya ��kan cinsel yolla bula�an hastal�klar dedi�imiz hastal�klar� her zaman akl�m�zda bulundurmal�y�z. Bu hastal�klar �zellikle tek gecelik ve korunmas�z ili�kiler sonras�nda ortaya ��kmaktad�r.
Bu hastal�k grubunda ;
1.Bakteriyel hastal�klar( Gonore-Belso�uklu�u, chlamidya enfeksiyonu, sifiliz-frengi v.b.),
2.Vir�s kaynakl� olanlardan (HIV-AIDS, Hepatit B, Hepatit C, HPV-Human papilloma vir�s, Herpesvir�s),
3.Paraziter hastal�klardan trichomonas enfeksiyonu, Gardnerella enfeksiyonu, Uyuz
4.Mantar enfeksiyonu gibi ba�l�ca enfeksiyonlar� sayabiliriz.
Ba�l�calar�n� belirtti�imiz cinsel yolla bula�an hastal�klar�n bir k�sm� ila�larla tedavi edilebilirken(Belso�uklu�u, chlamidyal enfeksiyon gibi), viral hastal�k grubundaki hastal�klar hayat� tehdit eden enfeksiyonlara yol a�abilirler(AIDS, Hepatit). Cinsel yolla bula�an hastal�klardan genital si�il HPV (Human Papilloma Vir�s) ile olu�maktad�r, bu vir�s�n baz� tipleri kad�nda serviks kanseri denen rahim a�z� kanserine sebep olabilmektedir. Ayn� vir�s erkeklerde penis, �retra ve mesane kanseri riskini art�rmaktad�r. E�cinsel erkeklerde anal b�lgede g�r�len genital si�illere ba�l� anal kanser ortaya ��kabilmektedir. Genital si�il cinsel temasa ba�l� olarak ortaya ��kan �ok kolay bula�ma �zelli�i olan vir�s kaynakl� bir hastal�kt�r.
Bu hastal�klar�n tedavisinden ziyade korunmaya y�nelik tedbirler al�nmas� �ok daha kolayd�r.
Bu tedbirleri �u �ekilde s�ralayabiliriz;
1. Tek gecelik ili�kilerden ka��n�lmas�,
2. Cinsel ili�ki s�ras�nda prezervatif kullan�m�,
3. Yasad��� ila� kullanan(eroin vb) ki�ilerde riskin y�ksek oldu�unun bilinmesi,
4. Alkol kullan�m� ve �ok e�lilikte enfeksiyon s�kl���n�n artt���n�n bilinmesi gerekir.
C�NSEL YOLLA BULA�AN HASTALIKLARDA HANG� BEL�RT�LER G�R�L�R?
Chlamidya ve Neisseria Gonore(belso�uklu�u)'da ak�nt�, idrarda yanma, s�k idrara ��kma gibi belirtiler ili�kiden 1hafta -15 g�n aras�nda ortaya ��kar, antibiyotiklerle tedavileri sa�lanabilir. �drar k�lt�r� , chlamidya antijeni bak�lmas� ve �retral s�r�nt� k�lt�r� ile tan�lar� konulabilir.
Sifiliz (Frengi) penisi ba� k�sm�n�n kenar�nda pap�l denen kabuklu sivilce olarak ortaya ��kar ve hastal���n 2 evresinde t�m v�cutta k�zar�kl�k yapan cilt bulgular� ortaya ��kar. ��pheli cinsel ili�kiden 1 ay sonra testlerde ��kabilir. Tedavisi Penisilindir.
-AIDS, hepatit gibi cinsel yolla ve kan temas� ile bula�an hastal�klar idrarda yanma , ak�nt� yapmaz. Hastal�k standart testlerle 3. Aydan itibaren tespit edilir. E�er cinsel ili�kiye girilen ki�ide hepatit veya AIDS varl��� ��renilirse PCR tekni�i ile 1 . haftadan itibaren vir�slerin tan�s� konulabilir. Gerekli hastalarda erken d�nem imm�nglobulin tedavilerine ba�lanabilir.
-Genital Herpeste , genital b�lgede a�r�l� vezik�ller(i�i s�v� dolu k���k kesecikler) ve k�zar�kl�k g�r�l�r. A��zdan antiviral ila�larla (10 g�nl�k) tedavisi sa�lanabilirken, tekrarlayan hastalarda uzun s�reli ila� uygulamalar� yap�l�r.
-Genital si�iller, HPV (Human Papilloma Vir�s�) ile olu�ur, ciltten kabar�k , karn�bahar g�r�n�m�nde genital b�lgede(erkekte penis ve �evresi, makat �evresi, kad�nlarda vulvada, vaginada ve rahim a�z�nda) ortaya ��kabilir. Oral seks yap�lmas� durumunda a��z i�i mukozada da g�r�lebilir. Tedavisinde lokal kremler, kriyoterapi, koterizasyon ve eksizyon y�ntemleri kullan�labilir.
Cinsel yolla bula�an hastal�klarda ��phelenildi�inde hemen doktora ba�vurarak erken d�nemde al�nacak ila� tedavileri ile enfeksiyonlar ortadan kald�r�l�rken, viral hastal�klarda erken d�nemde verilen imm�nglobulin tedavileri hastal���n kronikle�me ihtimalini azaltmaktad�r.
Hastal�klar olu�madan �nlemeye y�nelik koruyucu y�ntemler �ok daha etkili y�ntemlerdir.
Op.Dr.Murat �ELT�K
�stanbul Cerrahi Hastanesi
0 212 296 94 50
0 536 886 12 96
20.3.2014 - 14054
|
|
Op.Dr. Murad �eltik |