Hepimiz �o�u erke�in doktora gitmeyi ne kadar �ok sevdi�ini biliyoruz; en az y�n tarif etmeyi ve al��veri�e gitmeyi sevdikleri kadar. Bu da sa�l�klar�n� dikkate almalar� i�in ne kadar te�vi�e ihtiya�lar� oldu�unu g�steriyor. Ve i�te bir erke�in hayat�n� kurtarabilecek, yapmas� kolay 5 gerekli, t�bbi test: Dikkate al�n.
Testis S�nav�
Testis kanserinin erken te�hisi erke�in kurtulma �ans�n� %90 art�r�r, do�ru %90. Bu �zellikle 40 ya��n alt�ndaki Kafkas erkekleri i�in �nem ta��yor ��nk� en b�y�k risk alt�ndakiler onlar. Ve tahmin edin ne oldu? Doktora gitmek gerekli de�il. Erkeklerin sadece kendi evlerinde y�lda bir kere, birka� dakika ay�rmalar� gerekiyor. E�leri bile yard�m edebilir. Nas�l m�?
Her bir testisi, ba�parma��n�z ve di�er parmaklar�n�z aras�nda s�rayla, yava��a ve nazik�e, herhangi bir yumru veya sertlik olup olmad���na bakarak kontrol edin. Normal testisler yumu�akt�rlar. Kanserde ise bir bo�um veya k���k sert bir fasulye varm�� gibi hissedebilirsiniz.
Son kontrol�n�zden bu yana testislerin k���lmedi�inden emin olun. Testis yakla��k 4 cm olmal�d�r. (endi�elenmeyin, bir cetvele gerek yok; sadece iki parma��n�z� yanyana koyup t�rnaklar�n�z� hizalayarak bu uzunlu�u testisinizin geni�li�iyle kar��la�t�r�n). Bu uzunluktan daha k���k testisler testis kanseri i�in y�ksek risk g�stergesi olabilir.
Bir yumru veya anormallik farkedilirse hemen doktora ba�vurun.
Prostat S�nav�
Prostat, idrar kesesinin alt�nda, rektumun �n�nde duran ve sperm olu�turan s�v�y� �retmeye yard�m eden ceviz b�y�kl���nde bir bezedir. 6 erkekten birinin yakaland��� prostat kanseri, en yayg�n erkek kanserlerinden biridir. Bu y�zden erkeklerin yakla��k 40 ya�tan ba�layarak 50 ya��na ula�ana kadar y�ll�k kontrollerini yapt�rmalar� �ok �nemlidir.
Test kolay ve ac�s�z olup, sadece birka� saniye s�rer. Doktorunuz prostat dokusunda herhangi bir bozukluk olup olmad���na ve prostat�n geni�leyip geni�lemedi�ine bakmak i�in eldivenli parma��na bir par�a kayganla�t�r�c� s�r�p, h�zl�ca rektuma sokacakt�r.
Bonus: Ayn� zamanda da ���nc� testi uygulay�n.
Siz prostat�n�z� kontrol ederken, doktorunuz da d��k�n�z�n k���k bir �rne�ini inceleyebilir. Doktorunuz �rne�in �zerine sol�syon d�kerek saniyeler i�inde d��k�n�zda kan olup olmad���n� s�yleyebilir (kolon kanserinin belirtilerinden biri).
Bu testi ayn� zamanda bir hemok�lt�r kab� alarak kendi evinizde uygulayabilirsiniz.
Kolonoskopi
Kolon kanseri Amerika’daki en yayg�n kanser t�rlerinden biridir ve zaman�nda da en �l�mc�llerden biriydi. Ancak erken yakalan�rsa kolon kanseri tedavi edilebilir ve tedavi nispeten kolayd�r. Bu test listeye en �ok kat�lan testtir. �yi haber ise, kolon kanseri i�in ortalama riski olan ki�ilerin bu testi her 10 y�lda bir yapmas� gerekiyor. �imdiden bir randevu al�n ve �n�m�zdeki 10 y�l i�in ge�erli olsun.
Teste ba�lamadan �nce, genellikle �zel bir diyet ve ba��rsaklar� temizlemek i�in m�shil gerekir; i�lemden �nce lavman da gerekli olabilir. Bu �nko�ullar, �o�u hastan�n �ikayet�i oldu�u k�s�md�r.
Testin as�l k�sm�nda sakinle�me sa�layan ila�lar yap�larak, hastan�n rahatlamas� sa�lan�r. Hatta baz� doktorlar genel anestezi bile kullanabilirler. Sonra doktor, ba��rsa�a kolonoskop denilen bir ara� sokarak ba��rsak kanserine yol a�abilen poliplere bak�l�r. Polipler o anda oradan al�n�rlar ve gerekirse daha sonra kanserli doku i�in test edilebilirler. Testin b�t�n� yakla��k 30 dakika s�rer. �la�lar hastan�n halsiz hissetmesine yol a�abilir ancak fiziksel bir ac� hissedilmez.
Kolon kanseri ilerlemi� ve tedavi edilmesi zorla�m�� hale gelene kadar genelde belirti g�stermez bu y�zden 50 ya��nda (veya ailede bir ge�mi� varsa daha erken ya�ta) teste ba�lanmas� �nemlidir.
Testesteron Testi
Bu basit kan testi bir erke�in b�t�n sa�l��� hakk�nda bir�ok �ey s�yleyebilir. D���k testesteron seviyesi olan erkekler �i�man olmaya, �eker hastal���na veya yorgun ve s�k�nt�l� olmaya daha yatk�nd�rlar. Bu erkekler ayn� zamanda osteoporoz i�in daha b�y�k risk alt�ndad�rlar.
Testesteron ya�la birlikte d��er ama ya�l� bir g�bek gibi baz� �eyler daha �ok d��mesine neden olabilir. Bunla beraber cinsel d�rt� ve hatta erektil fonksiyonlar�n�z� etkileyebilir.
D���k seviyeler g�be�inizi eriterek (iyi bir beslenme ve �ok�a egzersiz uygulay�n) d�zelebilir. Doktorunuzun kayg�lar� varsa do�al yollarla yak�lana kadar kar�n ya�lar�n�z�n etkisini durduracak re�eteli anti-�strojen haplar�, jelleri ve enjeksiyonlar� da mevcut.
Dr. Mehmet �z
16.6.2011 - 8223
|