Bayramda yenen tatl� yiyeceklerin diyabet hastalar� i�in ciddi tehlike olu�turdu�unu belirten Dahiliye Uzman� Hayati Yavuz, diyabetin, karbonhidratlar ba�ta olmak �zere protein ve ya� ile ili�kili bir metabolizma hastal��� oldu�unu hat�rlatt�. "Kan �ekerinin s�rekli y�ksek olmas� diyabet hastal���n� belirleyen en �nemli �zelliktir.
Bu hastal�ktaki ana metabolik bozukluk, kan yoluyla ta��nan glikozun h�crelerin i�ine girememesinden kaynaklan�r " ifadesini kullanan Yavuz, a��klamlar�n� ��yle s�rd�rd�:
"Sa�l�kl� bir v�cutta glikoz, pankreas taraf�ndan salg�lanan ins�lin hormonunun yard�m�yla h�creye giriyor ve orada yak�larak enerjiye d�n���yor. Glikozun h�crelere girememesi anlam�na gelen diyabet, ins�lin hormonu yetersizli�ine ve/veya ins�linin etkiledi�i resept�rlerin bozuklu�una ba�l� olarak geli�iyor.
�o�unlukla �ocuklar ve gen�lerde g�r�len Tip 1 diyabette ins�lin yetersizli�inden dolay� hastalar �m�r boyu ins�lin hormonunu d��ar�dan enjeksiyonla almak zorunda kal�yor. Tip 2 diyabet ise �o�unlukla eri�kinlerde ve �i�man ki�ilerde g�r�l�rken, hastalar uzun s�re ins�lin ihtiyac� olmadan ya�amlar�n� s�rd�rebiliyor. "
Uzm. Dr. Hayati Yavuz, Ramazan Bayram� s�resince diyabetin kendini gizleyen, sinsi t�r�ne kar�� dikkatli olunmas� gerekti�ini vurgulayarak, �unlar� s�yledi: "Gizli �eker, normal glikoz seviyesiyle diyabet aras�ndaki metabolik durumu belirtiyor. A�l�k kan �ekerinin 110 mg/dl'nin �zerinde, 140 mg/dl'nin alt�nda olmas�, bozuk glikoz tolerans� olarak tan�mlan�yor.
Gizli �ekeri olan ki�ilerin g�n boyu kan �ekerleri normal seyrediyor. Ancak, bu ki�iler Tip 2 diyabet i�in en potansiyel grup olduklar� i�in ya�am ve beslenme bi�imlerini mutlak d�zenlemeleri gerekiyor. "
Yavuz, �eker diyetinde amac�n kan �ekerini normale yak�n seviyede tutmak oldu�unu belirterek beslenmeyle ilgili �u �nerilerde bulundu: "K�p ve toz �eker, re�el, pekmez, bal, �ikolata, dondurma, helva �e�itleri, haz�r meyve sular�, pasta ve tatl�lar, kurutulmu� meyve gibi yiyecek ve i�eceklerdeki �eker, v�cudumuzda h�zla glikoza �evrilerek kana ge�ti�inden ve kan �ekerinde ani y�kselmeler yapt���ndan, bu t�r yiyeceklerin diyette yer almamas� gerekiyor.
Posa i�eri�i y�ksek olan ni�astal� yiyecekler (kepekli ekmek, bulgur, kuru baklagiller gibi) kan �ekerinin daha ge� ve daha yava� y�kselmesini sa�l�yor. Dolay�s�yla bu tip yiyeceklere diyette daha �ok yer vermek gerekiyor. Et, s�t, yumurta, bal�k gibi g�dalarda bulunan proteinler, v�cut dokular�n�n geli�mesini ve gerekti�inde onar�lmas�n� sa�laman�n yan� s�ra enerji elde etmek amac�yla da kullan�l�yor.
Ancak, kan �ekerinin uzun s�re kontroll� olmamas� b�brekleri etkileyebiliyor. B�yle bir durumda protein azalt�m�na gidilmesinde fayda var. Zeytinya��, ay�i�e�i ya�� gibi bitkisel �zl� s�v� ya�lar, margarin, salam, sucuk gibi et �r�nleri, f�nd�k, f�st�k, gibi kuruyemi�ler ya� bak�m�ndan zengin yiyeceklerdir.
Ya�lar v�cutta depolan�p daha sonra enerji elde etmek amac�yla kullan�l�yor. Ancak ya�lar�n, g�nl�k diyetin k���k bir b�l�m�n� olu�turmas� gerekiyor.
Dahiliye Uzman� Dr.Hayati Yavuz
6.9.2010 1 - 2116
|