|
Sistit Nedir?
Sistit; mesanenin (idrar kesesi) iltihaplanmas�d�r. Anatomik olarak erkeklerden farkl� olmalar�ndan dolay� kad�nlarda daha s�k g�r�len sistit, ihmal edildi�i takdirde kronikle�ebilir ve �riner sistemde (mesane ve b�breklerde) kal�c� hasara neden olabiliyor.
Bakteriyel sistitler genellikle 20-40 ya�lar� aras�ndaki gen� kad�nlarda daha s�k g�r�l�r. Her 5 kad�ndan biri ya�am�n�n herhangi bir d�neminde en az bir kez sistit ge�irmektedir. Kad�nlarda sistitin daha fazla g�r�lmesinin en s�k sebebi �retran�n daha k�sa olmas�d�r. Sistitin en s�k g�r�len etkeni, vakalar�n�n y�zde 85’inden sorumlu olan Koli basilidir. Normalde bu bakteriler kal�n barsakta bol miktarda bulunurlar. Baz� risk fakt�rlerinin varl���nda bu bakteriler mesaneye ula�arak sistite neden olurlarlar
Sistite Neden Olan Risk Fakt�rleri Nelerdir?
- K�t� genital temizlik
- �drar ak�m�n�n engellendi�i durumlar (�riner sistemde ta�, t�m�r veya sonda gibi yabanc� cisim bulunmas�)
- N�rolojik olarak mesanenin bo�alamamas�
- �eker hastal���
- Hamilelik
- Ya�l�l�k
- D�zensiz cinsel ili�ki ( sistit yeni evlilerde daha s�k g�r�l�r ki, buna ‘balay� sistiti’ denir )
- Menopoz d�nemi
- Erkeklerde prostat ve �retra hastal�klar�
- Sistitin belirtileri nelerdir?
- Diz�ri(idrar yaparken yanma, s�z�, a�r�)
- Pollak�ri (s�k idrara ��kma) ve az idrar yapma
- Acil idrar yapma hissi
- Tam bo�alamama hissi
- K�t� kokulu ve bulan�k idrar
- Disparoni (cinsel ili�ki s�ras�nda a�r� duyulmas�)
- Kas�klarda ve g�bek alt�nda a�r� olmas�
- Hemat�ri (idrarda kan olmas�)
Sistinin Tan�s� Nas�l Konulur?
Sistitin tan�s�nda en �nemli bulgu anamnezdir. Hastalar�n �o�unda yukar�da bahsedilen �ikayetlerden bir�o�u vard�r. Bu �ikayetlerle gelen bir hastaya ilk yap�lacak tetkik, idrar�n mikroskobik incelenmesidir. Sistitli bir hastan�n idrar�nda alyuvarlar, akyuvarlar ve bakteriler g�r�lmelidir.
Enfeksiyona neden olan bakteriyi tan�mlayabilmek i�in de idrar k�lt�r� gerekebilir. Sistite sebep olan birincil bir hastal�k d���n�l�yorsa hastaya �riner ultrason, �VP (ila�l� b�brek filmi) ve sistiskopi (���kl� bir aletle mesaneye bakma i�lemi) de yap�labilir. Sistit ve altta yatan neden tedavi edilmezse, kronikle�ebilir ve hastay� zay�f ve bitkin b�rakabilir.
Sistit Nas�l Tedavi Edilmelidir?
Bakteriyel bir hastal�k oldu�undan dolay� tedavide antibiyotikler kullan�lmal�d�r. K�lt�r sonu�lar� ��kana kadar tedaviye gram negatif basillere etkili ila�larla ba�lanmal�d�r. Daha sonra tedavi k�lt�re g�re d�zenlenmelidir.
Sistitten Korunmak ��in Neler Yap�lmal�d�r?
G�nl�k su al�m� en az 2 litre olmal�d�r. Su bakterilerin mesaneye tutunmas�n� engeller ve d��ar� at�lmas�n� sa�lar.
Kahve, koyu �ay, alkol gibi i�ecekler ve ac�l� baharatl� yiyecekler en aza indirilmelidir. Bunlar�n mesane �zerine uyar�c� etkileri vard�r.
M�mk�n olabildi�i kadar s�k idrara ��k�lmal�d�r. �drar� tutmak mesanedeki bakterilerin mesane duvar�na yap��mas�n� ve enfeksiyon olu�mas�n� kolayla�t�r�r.
Tuvaletten sonraki temizlik do�ru olmal�d�r. Temizlik �nden arkaya do�ru yap�lmal�d�r. B�ylece bakterileri idrar kanal�na do�ru ta��mam�� olursunuz. Sadece ka��tla silinmek yeterli de�ildir. Anal b�lge mutlaka bol suyla y�kanmal�d�r. Ancak a��r� hijyen tak�nt�s� normal vajinal floray� bozabilece�inden dikkatli olunmal�d�r.
Vajinal deodorant, parf�ml� sabun, pudra kullan�m� idrar kanal�n� tahri� edebilece�inden dolay� bu t�r �r�nler kullan�lmamal�d�r.
�� �ama��r tercihi do�ru yap�lmal�d�r. S�k�, dar pantolonlar ve naylonlu i� �ama��rlar� giymeyin. Bahsedilen giysiler genital b�lgenin nemlilik oran�n� art�rarak bakterilerin �remesini kolayla�t�r�r.
Pamuklu i� �ama��rlar tercih edilmeli ve her g�n de�i�tirilmelidir.
Cinsel ili�kiden sonraki erken d�nemde idrara ��k�lmal�d�r. Bu durum bakterilerin yay�lmas�n� �nlemektedir.
Menopoz sonras� d�nemde �strojen kremleri kullan�lmal�d�r.
�zellikle yaz aylar�nda havuz sistitine dikkat edilmelidir. Kalabal�k ve kirli havuzlara girmekten ka��n�lmal�d�r.
Memorial Hastanesi
3.7.2010 1 - 1471
|