Gebelik S�reci

Bebe�inizin Hafta Hafta ne kadar b�y�d���n� merak ediyor musunuz? ��te size b�t�n evreleri ile gebelik...  
 
1. Hafta 
Gebeli�in ilk haftas�

�o�u insan i�in �a��rt�c� olmakla birlikte gebeli�in ba�lang�c� olarak, gebe kal�nan ili�kinin oldu�u g�n de�il, bundan yakla��k 14 g�n �ncesi yani son adet kanamas�n�n ilk g�n� (SAT) kabul edilir. Bu durumda kanaman�z�n ba�lad��� g�n istatistiksel anlamda gebeli�iniz ba�lar. Bu �ekilde hesapland���nda insanlarda gebelik 280 g�n yani 40 Hafta s�rer. Ay hesab� yapmak kar���kl��a neden olabilece�inden gebeli�inizi takip ederken Hafta olarak ifade etmeyi ��renmelisiniz.

28g�nde bir adet g�ren kad�n i�in yumurtlama zaman� kanaman�n ba�lang�c�ndan itibaren 14. g�n civar�d�r. Bu g�nler zararl� al��kanl�klardan vaz ge�mek i�in en uygun d�nemdir. �rne�in sigara i�meye son verilip, alkol ve ila� al�m�n� k�s�tlay�n. Uygun ve sa�l�kl� beslenme al��kanl��� elde etmeye �al���n. Bu al��kanl�klar rahat bir gebelik s�reci i�in �nemli. Bol miktarda taze meyve ve sebze t�ketmeniz, yapay maddeler i�eren besinlerden uzak durman�z ve olabildi�ince fazla su i�meniz gerekiyor. Daha �nceden ba�lanmad� ise bu zaman i�inde folik asit al�m�na ba�lanabilir. Folik asit sayesinde n�ral t�p defekterinin yakla��k %50’lik bir k�sm� �nlenebilir. E�er m�mk�nse egzersiz yapmak yine olduk�a yarar sa�lar. Bu gebelik �ncesi d�nemde pozitif d���nmek ve m�mk�n oldu�unca dinlenerek stresden uzak durmak d�nyaya getirmeye �al��t���n�z bebe�iniz i�in olduk�a iyi bir ba�lang�� olur.
       
2. Hafta
Hormonlar i� ba��nda

Anne aday�n�n yumurtal�klar�nda yumurta h�cresi geli�imi devam eder. Bu esnada endometrium ad� verilen rahim zar� da kal�nla�maya ba�lar. Bu kal�nla�man�n amac� d�llenme meydana geldikten sonra olu�acak embryonun rahim i�inde rahatl�kla tutunmas�n� sa�lamakt�r. Yeni geli�ecek olan canl�n�n ihtiya�lar�n� kar��lamak �zere v�cudun bu k�sm�nda kanlanma artar. Bu Haftan�n sonunda geli�en yumurta �atlayarak yumurtal�ktan at�l�r. Yani yumurtlama meydana gelir. Bir adet d�neminde kad�nda sadece 1 yumurta �retilir ve �atlar. 

�ift yumurta ikizlerinde ve ���zlerinde farkl� olarak tek bir yumurta de�il birden fazla yumurta at�l�r. Bu yumurtalar�n hepsi d�llenir ise �o�ul gebelik olur.
       
3. Hafta
Hayat�n ba�lad��� andas�n�z

Yumurtal�klardan at�lan yumurta h�cresi ile erkekden gelen sperm fallop t�plerinde kar��la��r. Pek�ok sperm, yumurta etraf�nda k�melenmesine ra�men bunlardan sadece 1 tanesi yumurtan�n zar�n� ge�erek i�ine girer ve kendi genetik materyali ile yumurtan�n genetik materyali birle�ir. Yani d�llenir. D�llenme ile birlikte ad�na ya�am denilen mucize ba�lar. Fertilizasyon yani d�llenme tek bir spermin yumurta h�cresinin i�ine girmesi ile ba�lar ve zigot ad� verilen olu�umun ortaya ��kmas� ile sonlan�r. Fertilizasyon s�reci yakla��k 24 saat kadard�r. Bir sperm yakla��k 48 saat canl� kalabilir. �li�ki esnas�nda vajina i�ine yakla��k 300 milyon sperm b�rak�l�r. Spermlerin sadece %1’i yani 3 milyon kadar� rahim i�ine girebilir. Rahim i�ine giren spermler kad�n�n �reme organlar� i�inde ilerleyerek t�plere kadar ula��rlar. 10 saat s�ren bu seyahat sonunda yumurta h�cresine kadar gelen spermleri ba�ka bir g�rev bekler; yumurta h�cresinin kabu�unu k�rarak i�ine girmek. Yumurta h�cresi zona pellucida ad� verilen bir zar ile �evrilidir. Spermlerden sadece 1 tanesi bu zar� delerek yumurtan�n i�ine girebilir. Penetrasyon ad� verilen bu i�lem 20 dakika kadar s�rer ve bir sperm penetre olduktan sonra zona pellucida tamamen kapanarak ba�ka bir spermin giri�ine izin vermez. Sperm ve yumurta h�crelerinin �ekirdeklerinin birle�mesi ile zigot ortaya ��kar ve d�llenme sona erer.

Zona pellucida’n�n i�indeki tek h�creli zigot d�llenmeden 1.5-3 g�n sonra b�l�nmeye ba�lar. Bu ilk b�l�nmeye klivaj ad� verilir. Ortaya ��kan h�crelere ise blastomerdir. Klivaj� takiben h�zl� bir b�l�nme s�reci ba�lar. Yakla��k her 20 saatte bir h�cre say�s� ikiye katlan�r ve her b�l�nme ile birlikte zona pellucida i�inde bulunan blastomerlerin �ap� k���l�r. H�cre say�s� 16’ya ula�t���nda art�k zigot morula ad�n� al�r.T�m bu olaylar ger�ekle�irken zigot t�p i�inde rahim bo�lu�una do�ru olan seyahatini devam ettirmektedir. 4. g�ne gelindi�inde morula uterus i�ine ula�m��t�r. Bu a�amada h�cre b�l�nmesi h�zla devam etmektedir ve morulan�n merkezinde bir bo�luk olu�maya ba�lar. Bu a�amadaki olu�uma blastokist ad� verilir. Zona pellucida boyutlar� sabit olmakla birlikte i�indeki h�creler d�zle�ir ve yo�unla��r. Blastokist a�amas�nda art�k h�cre fakl�la�mas�da bal�amaktad�r. H�crelerin bir k�sm� embryoyu olu�turacak olan embryobalastlar iken geri kalan h�creler plasentay� yapmak �zere trofoblast olarak farkl�la��r.

D�llenmeden 5-6 g�n sonra implantasyon yani rahim i�ine yerle�me ba�lar. Blastokist zona pellucida’y� y�rtarak ��kar. Buna Hatching ad� verilir. Bu esnada trafoblastlar bir enzim salg�layarak rahim i�indeki h�cre yap�s�n� de�i�tirir ve blastokist i�in bir implantasyon alan� sa�lar. Ayn� anda trofoblastlardan hCG hormonu da salg�lanmaya ba�lar. Bu hormon gebelik testlerinin pozitif olmas�n� sa�layan hormondur. �mplantasyonu takiben endometriumun (rahim i� zar�) o b�l�m�nde kanlanma artar ve gebeli�in devam� i�in gerekli olan kan dola��m� ba�lar.

D�llenme an�nda bebe�in cinsiyeti bellidir. E�er d�lleyen sperm X kromozomu ta��yor ise bebek k�z, Y kromozomu ta��yor ise erkek olacakt�r. Dolay�s� ile bebe�in cinsiyetini belirleyen erkek, yani babas�d�r. Kad�n�n bebek cinsiyetinde en ufak bir rol� yoktur. Bu devrede cinsiyeti saptamak ancak genetik inceleme ile m�mk�nd�r. Bu a�amada belli olan sadece cinsiyet de�ildir. 38 Hafta sonra d�nyaya merhaba diyecek olan bireyin g�z renginden kan grubuna kadar b�t�n genetik yap�s� bellidir ve de�i�tirilemez.

Annedeki de�i�iklikler
Bu a�amada anne aday�nda herhangi bir fiziksel ya da ruhsal de�i�iklik yoktur. Yanl�z implantasyon esnas�nda hafif bir lekelenme �eklinde kanama olabilir.
       
4. Hafta    
Anne olaca��m

Bu Haftan�n sonunda t�m d�nyaya anne olaca��n�z� ilan edebilirsiniz. Normalde adet g�rmeniz gerekirken adetiniz gecikti. Zaman zaman bu t�r gecikmeler olabilece�ini biliyorsunuz ama yine de heyecanl�s�n�z. O halde neden daha fazla merakta kalacaks�n�z. Hemen eczaneden bir gebelik testi al�p evde yap�n. Sonu� negatif ��karsa hemen �mitsizli�e kap�lmay�n ��nk� zaman zaman gebelik testleri negatif olabilir. Bu durumda yap�lmas� gereken en ak�ll�ca i� hemen doktorunuzdan randevu almakd�r. Hen�z bir doktorunuz yoksa hemen arkada�lar�n�za sormaya ba�lay�n. G�n�m�zde bilin�li bir kad�n�n d�zenli g�r��t��� ve akl�na tak�lanlar� sorabildi�i bir jinekolo�unun olmamas� �ok yaz�k. Doktorunuz sizi muayene edecektir. Bu d�nemde yap�lan ultrasonografide gebelik kesesini g�rmek genelde m�mk�n de�ildir. Ancak kanda yap�lan gebelik testi %100’e yak�n do�rulukla gebeli�in olup olmad���n� tespit edebilir. E�er gebelik varsa doktorunuz size �nerilerde bulunacakt�r.
       Gebelik yoksa ya da adet g�r�rseniz fazla �z�lmemeye �al���n. �lk denemede gebe kalma oran�n�n sadece %25 oldu�unu akl�n�zdan ��karmay�n. Denemeye devam edin. E�er adet gecikmesine ra�men gebe de�ilseniz doktorunuz size adet g�rd�recek bir tedavi verecektir.
       Gebe bir kad�nda baz� fizyolojik ve ruhsal de�i�iklikler olur. Bu a�amadaki belirtiler adet �ncesi belirtilerle hemen hemen ayn�d�r. Halsizlik, yorgunluk ve g���slerde hassasiyet bulunur.
       Bu arada i�erilerde neler oldu�una bir g�z atal�m. D�llenmeden yakla��k 1 Hafta sonra impalantasyon ger�ekle�mi�tir ve trofoblast ad� verilen h�creler endometrium h�crelerini hasarlayarak minik kan g�llenmelerine neden olmaktad�rlar. Bu g�llenmeler yeni damar olu�umunu tetikler ve olu�acak olan plasentan�n dola��m� ba�lar. Embryoblast ad� verilen h�cre grubu ise h�zla �o�alarak 2 tabakal� bir disk olu�turur. Bu tabakalardan �stte olan� amniyon zar� ve embryo olarak geli�imine devam ederken alt tabaka ise yolk sac ad� verilen olu�umu meydana getirir.
       4. Haftan�n sonunda koriyonik villus ad� verilen doku rahmin i�ine do�ru ilerler ve embryoda kan damarlar� te�ekk�l etmeye ba�lar. Yolk sac ise kan sistemini meydana getiren h�creleri �retmeye ba�lam��t�r. Bu Haftan�n sonunda embryo ile plasenta aras�nda connecting stalk ad� verilen bir olu�um bulunur ve bu daha sonra g�bek kordonunu meydana getirir.
       Yine embryonik disk �zerinde ince bir h�cre tabakas�n�n ortaya ��kmas� gastrulasyon ad� verilen devreye gelindi�ini belirler. Bu i�lemin sonunda embryonun 3 katman�; ektoderm, endoderm ve mesoderm olu�ur.
       
 5. Hafta
�u gebeli�e bir ��z�m atal�m

Salg�lanan hormonlar�n etkisi ile erken gebelik belirtilerini hissedeceksiniz. Memelerde dolgunluk ve hassasiyet bu Haftada en s�k kar��la��lan yak�nmad�r.S�rekli uyku hali ve halsizlik genelde g�r�len bulgulardand�r. Uterusunuzdaki b�y�me mesanenizin kapasitesini azallt��� i�in s�k s�k tuvalete gitme ihtiyac� duyabilirsiniz. E�er hala daha doktorunuza gitmediyseniz biran �nce gidin ��nk� i�inizdeki canl� ile tan��ma zaman� geldi.Doktorunuz vajinal ultrasonografi ile gebelik kesesini uterus i�inde size g�sterecektir. E�er ultrasonda kese g�r�lemez ise bu bir d�� gebelik olabilir.D�� gebelik hayati tehlike yaratabilen ciddi bir durumdur, bu nedenle ilk kontrol�n�z� geciktirmemeniz kendi menfaatiniz icab�d�r
       D�llenmeden sonraki 16. g�nde geli�im iyice h�zlan�r. Endoderm tabakas�ndan akci�erleri �evreleyen zarlar, dil, bademcikler, �rethra, mesane ve sindirim sistemi geli�irken, mesodermden kaslar, kemikler, lenf sistemi, dalak, kan h�creleri, kalp, akci�erler ile �reme ve bo�alt�m sistemleri farkl�la��r.Cilt, t�rnaklar, sa�, g�z�n lens tabakas�, i�itme sistemi, burun, sin�sler, a��z, anus, di� mineleri, hipofiz bezi, meme dokusu ve sinir sitemi ise ektoderm tabakas�ndan farkl�la��r. D�llenmeden 17-19 g�n sonra embryonik alan bir armuta benzer. Kafa k�sm� kuyruk k�sm�na oranla daha geni�tir. Ektoderm tabakas� n�ral plakay� olu�turmak �zere kal�nla��r. Bu plakan�n kenarlar� k�vr�l�r ve n�ral oluk ad�n� al�r. Bu embryonun sinir sisteminin tasla��d�r ve ilk geli�en organ sistemlerinden birisidir.
       Bu Haftan�n sonunda bebe�in kan h�creleri olu�mu�tur ve epitel h�creler aras�nda kanallar olu�turmaya ba�lam��t�r. 21. g�ne ula��ld���nda mesodermden k�ken alan somitler n�ral olu�un her iki yan�nda ve kuyruk k�sm�ndan ba�layarak belirmeye ba�lar. Endokardial h�creler ise erken embryodaki ilkel kalp t�plerini meydana getirmi�tir.
       
 6. Hafta
Dikkat �al��ma var

Belki de hala daha gebe oldu�unuzu size fark ettirecek �ikayetleriniz yok. Gebelik �ncesi ya�ant�n�z ile hi�bir fark g�remiyorsunuz. Bilmelisiniz ki i�inizde bir fabrika var ve hayal bile edemeyece�iniz kadar h�zl� �al���yor. Embryonun tek tek her h�cresi s�rekli faaliyet halinde. Bu faliyetin sonucu olarak baz� �ikayetlerde yava� yava� ortaya ��kmaya ba�l�yor. Pek �ok kad�n gibi sizde �zelikle sabahlar� uyand���n�zda midenizin buland���n� fark edebilir hatta kusabilirsiniz. Eskiden sizi cezbeden yemek kokular� art�k size tiksinti veriyor ya da e�inizin o �ok sevdi�iniz parf�m�n�n birden bire asl�nda hi� de g�zel olmad���n� fark ettiniz. �� arkada��n�z�n sigaras� hi� sizi bu kadar rahats�z etmemi�ti. Asl�nda t�m bu kokular yine eskisi gibi. De�i�en sizsiniz. Gebelik hormonlar�n�n beyninizdeki bulant� merkezini uyarmas� neticesinde olan bu durum emesis gravidarum olarak adland�r�l�r. E�er bulant� ve kusmalar sizin ya�ant�n�z� ve beslenmenizi etkileyecek kadar �iddetli olur ise hiperemesis gravidarum tablosu geli�ti demektir.Bu durumda ila� kullanman�z gerekebilir.
       Bu d�nem bebe�in organ geli�imi i�in kritik oldu�undan alkol, sigara gibi bebe�e zararl� olabilecek maddelerden uzak durulmal�d�r. Pek �ok anne aday� bu d�nemde gebe oldu�unu sevdikleri ve dostlar� ile payla�mak ister ve aileye yeni bir bireyin kat�laca�� m�jdesi bu Haftada verilir. Baz� anne adaylar� ise mutlu haberi payla�mak i�in d���k riski olan d�nemin ge�mesini ve gebeli�in normal seyretti�inden emin olmay� beklerler. Her iki davran�� �ekli de normaldir.
       D�llenmeden sonra 21-23 g�nlerde embryonun boyu 1.5-3 mm kadar olmu�tur. Bu d�nemde �ok h�zl� birb�y�me ve de�i�im s�z konusudur. Somitlerin say�s� 4-12 �ift kadard�r. G�z ve kulak taslaklar� meydana gelmi�tir. N�ral t�p yava� yava� kapanmaya ba�lar. N�ral ta� ad� verilen k�s�m ise kafatas� ve kafay� olu�turmaya ba�lar.Olu�an 2 endokardial t�p birle�ir ve S �eklinde tek bir t�p meydana getiriler. Bu asimetrik olu�um ilkel kalpdir ve bu d�nemde kas�lmaya ba�lar. Yani embryonun kalbi atmaya ba�lam��t�r. Ancak damarlar tam anlam� ile geli�medi�inden tam bir dola��m olmaz.
       Embryo connecting stalk ile geli�en plasentaya ba�l�d�r. En geli�mi� sistem merkezi sinir sistemidir ve �nbeyin tamamen kapanm��t�r.27. G�n�n sonunda embryo C �eklini alm��t�r. Y�z ve boyunu olu�turacak olan k�vr�mlar belirgindir. Kalpde kar�nc�k ve kulakc�klar� ay�racak olan septalar belirir.Kapak��klar geli�meye ba�lar. Sindirim sitemini olu�turacak olan h�creler karaci�er, mide ve pankreas �retmek �zere farkl�la�maya ba�lar. Sindirim siteminde ilk farkl�la�an h�cre grubu karaci�er yapacak olan h�crelerdir. Embryo boyu 5 mm kadar olmu�tur.
       
 7. Hafta
 Tomurcuklar a���yor
       

 Siz hala d��ar�dan bir�ey fark etmesenizde embryonuzda hummal� faliyet devam etmektedir. Bu Haftan�n sonunda bebe�inizin boyu bir fas�lye tanesi kadar olacakt�r. E�er rahimin i�ine direk olarak bakma ya da bir kamera yerle�tirme �ans�n�z olsa idi g�rece�iniz t�pk� bir fas�lye tanesi gibi bir cisim olacakt�.Bu fas�lyenin tepe k�sm�na dikkat etti�inizde iki k���k siyah noktac��� fark edebilecektiniz. ��te bu iki k���k nokta bebe�inizin g�zleri olacakt�r, hatta g�z�n a� tabakas� olan retina olu�maya ba�lar.Biraz daha kenarda yer alan toplui�ne ba��ndan k���k �ukurluklar da kulaklar olarak geli�ecektir.Bu organlar hem denge hem de i�itmede g�rev al�r. �lkel bir a��z ve dil fark edilebilir.Yine bu Haftada kol ve bacak tomurcuklar� olu�maya ba�lar. �nce bir tabaka halinde deri belirir. 30-40 somite ula��l�r.Beyin 3 ana k�sm�na ayr�l�r. Tiroid bezi geli�imini s�rd�r�r, lenfatik sistem ilk defa olu�maya ba�lar.Kalp k�s�mlar� plasma ve kan h�creleri ile dolar.Kan dola��m� ba�lam��t�r.�imdilik iki b�l�mden olu�an kalp dakikada 150 defa atmaktad�r. Doppler ultrason ile bebe�inizin kalp at�m�n� doktorunuz size dinletebilir.Akci�er geli�imi devam etmektedir..Safra kesesi, mide, barsaklar ve pankreas geli�imini s�rd�r�r. Plasentadan gelen kan karaci�ere ula��r. Amniyon connecting stalk’� �evreler ve i�ine al�r. Connecting stalk daha sonra eri�kinde umbilikal vesicle ad� verilen bir olu�um olarak kal�r.Kol tomurcuklar� art�k olduk�a belirgindir buna kar��l�k bacak tomurcuklar� yeni olu�maya ba�lar. Embryo art�k tamamen amniyon kesesi i�inde yerle�mi�tir.Somitler kas ve kemikleri olu�turmak �zere farkl�la�maya ba�lar.
       D��ar�dan gebe oldu�unuzu fark ettirecek hi�bir de�i�im yoktur. Bu d�nemde 1-2 kilo al�nabilir ya da verilebilir. Her iki durum da normaldir. Gebeli�in erken belirtileri yava� yava� azalmaya ba�lar, buna kar��n bulant� ve kusmalar artabilir. Bu �ikayetler �zellikle sabah erken saatlerde daha fazla olur.
       
 8. Hafta
 El fal� bak�l�r

 Terminolojik a��dan bebe�iniz hala daha embryo olarak adland�r�lmaktad�r. Bunun nedeni alt k�sm�nda kuyru�a benzer bir ��k�nt�n�n olmas�d�r. Geli�mekte olan bebe�inizde k���len tek b�l�m bu ��k�nt�d�r. Di�er b�l�mler ise s�ratle b�y�meye devam etmektedir.�zellikle beyin ve kafa h�zla b�y�meye devam eder.G�z kapaklar� k�vr�m �eklinde ay�rd edilebilir. Alt �ene belirginle�meye ba�lar.Omurilik geli�imini s�rd�r�r.�st damak farkl�la��r. Burnun ucu olu�ur. Di�etlerinin alt�nda di�ler geli�imini ba�lat�r.Yemek borusu farkl�la��r ve nefes borusundan ayr�l�r.Kalp i�inde kapak��klar fark edilmeye ba�lar.Kalbin 4 odac��� ay�rdedilebilir. Akci�erler yemek borusunun iki yan�nda yer al�rlar. B�brek olu�maya ba�lar.Kollar silindirik �ekilde uzamaya ba�larken u�lar�nda el ayalar� belirmeye ba�lar. Kollarda sinir iletimi ba�lar.Yine kollar k�vr�mlan�r. Bu k�vr�m gelecekdeki dirsekdir.
       Hala daha kendinizi gebe gibi hissetmiyor musunuz? �nemli de�il. �n�n�zde daha �ok zaman ve ya�anacak �ey var. �rne�in gebelik �ncesinde kapal� bir yumruk kadar olan rahiminiz artk� neredeyse portakal kadar oldu bile. Rahimdeki bu b�y�meler sizde zaman zaman hissedece�iniz kar�n kramplar�na neden olabilir. Bu arada kendinizi ergenlik d�neminde gibi hissedebilirsiniz. ��nk� hormonal de�i�imlere ba�l� olarak cilt de�i�iklikleri ba� g�stermeye ba�layacakt�r. Ya�l� bir cilt ve sivilcelenme bunun en tipik g�stergeleridir. Psikolojik durumunuz yava� yava� d�zelmeye ba�lar ve gebelik kabullenilir. Art�k gebeli�e al��maya ba�l�yorsunuz. 
       
 9. Hafta
 ï¿½i�im geldi!

 
Embryonik kuyruk iyice kaybolmu�tur. K�k�rdak ve kemik dokular� olu�maya ba�lam��t�r. Barsaklar g�bek kordonu i�inden kar�n bo�lu�una do�ru g�� etmeye ba�larlar.Beyin hala daha en b�y�k organd�r. Yutak belli olmaya ba�lar.A��z bo�lu�u olu�umu g�r�lebilir. Kulak kep�esi farkl�la��r. G�zde retina iyice belli olabilir. G�z kapaklar� fark edilebilir.Burun delikleri belirir.Koku almaya yarayan sinir olu�ur.Yemek borusu uzar ve kalpden ��kan kan iki ayr� y�nde pompalanmaya ba�lar.Meme u�lar� belirgindir.�nce barsaklar uzar, b�brek olu�umu tamamlan�r ve ilk kez idrar �retmeye ba�lar.�lkel cinsiyet h�creleri olu�maya ba�lar. D�� genital organlar�n farkl�la�mas� ba�lam��t�r.Ancak hala daha k�z yada erkek oldu�u bellli de�ildir. El ve dirsek belirginle�ir. Bacaklarda sinir iletimi ba�lar.Bebek i�inde y�zd��� suyun i�inde hafif hafif hareket etmeye ba�lar.
       Sizde ise ikinci adet d�nemi de gecikmi�tir. Belirgin bir kilo art��� olmasa da memeler b�y�rler ve dolgunluk ve hassasiyet olur. Bu d�nemde destekleyici s�tyen giymeye ba�lamak gerekebilir. Mide i�eri�inin yemek borusuna ka�mas� sonucu yanma hissi olabilir. Bu d�nemde g�nl�k kalori gereksiniminiz yakla��k 300 kalori artm��t�r. Yeterli kalsiyum alabilmek i�in bol bol s�t i�melisiniz. E�er s�t i�meyi sevmiyor iseniz �zel ila�lar ya da daha iyisi ya�s�z peynir gibi s�t �r�nleri t�ketebilirsiniz.
       
 10. Hafta
  Hareket zaman�

  
Fertilizasyondan 47-48 g�n sonra ilk kez beyin dalgalar� �retilmeye ba�lar.Kafa dik durumdad�r ve i� kulakda denge sa�layan k�s�mlar geli�ir. Dudaklar�n geli�imi tamamlan�r. G�zler kapal�d�r.Gonadlar geli�ir ve testis ya da over olarak farkl�la��r. Kalp geli�imini b�y�k �l��de tamamlar. G�vdenin d���nda geli�mi� olan barsaklar kar�n bo�lu�u i�ine do�ru iyice hareket ederler.Diz ve ayak belirginle�ir. Ayak parmaklar� ve t�rnaklar� belli olur. Kaslar g�� kazanmaya ba�lar.K�z bebeklerde klitoris erkek bebeklerde ise penis geli�ir.Hemen hemen b�t�n eklemler ve kaslar�n olu�umu tamamland��� i�in bebek art�k su kesesi i�inde hareket etmeye ba�lar, ancak bu hareketler sizin hissetmeniz i�in yeterli de�ildir.Bu Haftan�n sonunda bebe�inizin organogenez ad� verilen organ geli�imi d�nemi tamamlanm��t�r. Gebeli�in geri kalan k�sm�nda bu organlar�n olgunla�mas� olacakt�r.
       Bu d�nemlerde anne aday�n�n duygu durumunda dalgalanmalar �ok s�k g�r�l�r. Kendinizi zaman zaman melankolik zaman zaman da �ok mutlu hissedebilirsiniz. Bu �ok normal bir durumdur. hem geli�en bebe�inizin di�leri hem de kendi di� etlerinizin sa�l��� i�in yeteri kadar flor ald���n�zdan emin olmal�s�n�z. Kan hacminiz artt��� i�in cildinize yak�n toplardamarlarda koyula�malar fark edebilirsiniz. Bu durum �zellikle bacaklar ve memelerde belirgindir. Kilonuz da art�k artmaya ba�lad�.Bulant� ve kusmalar�n�z�n azalmaya ba�lamas� bu d�nemlerde beklenebilir.
       
 11. Hafta
 Bana fetus de! 
      

 Bu Haftadan ba�layarak art�k i�inizdeki bebe�iniz embryo olarak adland�r�lmaz. O art�k kocaman bir FETUS ve boyu yakla��k 3 santimetre.Gebeli�in en kritik d�nemi art�k sona erdi. Bu Haftada beyin h�zla b�y�mesini s�rd�rmektedir ve fetusun boyunun yar�s�n� kafa olu�turmaktad�r. Fetusun g�zleri kapal�d�r ve bu g�z kapaklar�n�n alt�nda iris tabakas� olgunla�mas�na devem etmektedir. B�breklerde idrar �retimi ba�lad���ndan i�inde y�zd��� amniyon s�v�s�n�n da miktar� artmaya ba�lar ve bu Haftada yakla��k 50 ml olur.
       Sizde ise rahim bir greyfurt b�y�kl���ne ula�m��t�r ancak hala daha pelvis i�inde yer al�r. Bulant�lar azald���ndan i�tahda bir art�� g�r�l�r. Bu d�nemde prenatal testlerden baz�lar� yap�labilir. Doktorunuz bu konuda size yol g�sterecektir. Son g�nlerde giderek pop�lerite kazanan ilk trimester tarama testleri ��l� test kadar ger�ek�i sonu�lar vermektedir.
       
 12. Hafta
 Anne ben g�zel miyim?       

 Di� etlerinde 20 di�inde yerleri belli olmu�tur. Y�z insan g�r�n�m�ndedir, a��z i�inde ise �st damak birle�meye ba�lam��t�r. Y�z derisi i�inde k�l k�kleri belirmeye ba�lar. Fetusun g�rtla��nda ses telleri olu�umunu tamamlar ve teorik olarak fetus ses ��kartabilir. Kar�n bo�lu�unda ise barsaklar kar�n i�ine girmi�tir ve hareketleri ba�lam��t�r. Karaci�er safra salg�lamaya ba�lar ve salg�lanan safra safra kesesinde depolan�r. Tiroid, ve pankreas geli�imini tamamlar. Pankreasdan ins�lin salg�lan�r. Her iki cinsde de d�� genital organlar geli�imini tamamlamam��t�r ancak k�zlarda b�y�k ve k���k dudaklar, erkeklerde ise penis ve torbalar dikkatli g�zlem ile ay�rt edilebilir.Ellerde ve ayaklarda t�rnaklar uzamaya ba�lar. Sinir sitemi biraz daha olgunla��r ve fetusda refleksler geli�ir. Bu d�nemde cilt olduk�a hassasd�r. kemiklerden baz�lar� sertle�meye ba�lam��t�r. 12. Haftaya gelindi�inde uterus yukar� do�ru b�y�meye devam eder ve pelvis d���na ��karak kar�n bo�lu�una girer. Art�k mesane �zerine �ok fazla bask� yapmad���ndan s�k idrar yapma iste�i bir miktar azal�r. Bu durum son 3 aya kadar bu �ekilde devam eder. Bu Haftalarda ba�a�r�s� ve ba�d�nmesi �ikayetlerine s�k olarak rastlan�r. D���k tehlikesi �ok b�y�k �l��de azalm��t�r. Doktorunuzun size bunu belirtmesi ile her anne aday�nda oldu�u gibi siz de psikolojik a��dan rahatlad���n�z� fark edeceksiniz. Di� etleri gebelikten olumsuz y�nde etkilendi�i i�in di� hekiminizden randevu alman�zda ve muayene olman�zda b�y�k fayda oldu�unu unutmay�n. Bu Haftalar di� kontrol� i�in olduk�a uygun d�nemdir. 
       
 13. Hafta
 Dinlenme zaman�

Fetus art�k giderek daha fazla insana benzemektedir. G�zler kafan�n yan taraflar�ndan ortaya do�ru kaymaya ba�lar. Kulaklar normal pozisyonuna do�ru hareketlenir. D��ar�dan bak�ld���nda bebe�in cinsiyeti kolayl�kla saptanabilir. Ancak ultrasonografide cinsiyet tespiti i�in hen�z erkendir.�ok nadiren ve kaliteli cihazlarla bu Haftada da cinsiyet saptamak m�mk�n olmaktad�r.Bebe�in boyu biraz daha uzar. Bu Hafta ilk trimesterin son Haftas�d�r. Gebeli�in erken bulgular� ve yaratt��� �ikayetler hemen hemen hi� kalmam��t�r.Bu d�nemde �ok fazla yorulmamak ve m�mk�n oldu�unca dinlenmek gerekir.Rahim b�y�d�k�e gerilir ve etraf�n� �evreleyen ve kendisini yerinde tutan zarlar� da gerer. Bu hafif bir kas�k a�r�s� �eklinde alg�lanabilir. Round ligaman a�r�s� olarak adland�r�lan bu durum gelip ge�icidir ve �nemli de�ildir. Her�eyi etkileyen hormonalar ciltte de de�i�ikliklere neden olurlar. �zellikle y�z ve boyunda lekelenmeler olabilir. Buna gebelik maskesi ya da chloasma ad� verilir. Ge�ici bir durumdur ve do�umdan sonra d�zelir. Art�k karn�n�z b�y�meye ba�lam��t�r. Eskiden olan k�yafetler dar gelmeye ba�layabilir. Gebe k�yafetleri sat�n alman�n vakti gelmi�tir. 
       
 14. Hafta
 ï¿½kinci terimestera ho�geldiniz

Gebeli�in en rahat d�nemi olan ikinci terimestar’a ho�geldiniz. Art�k bebe�iniz tamamen bir insan g�r�n�m�nde. Kaslardaki g�� geli�imine ba�l� olarak kafas� �ne e�ik de�il. Zaman zaman kafas�n� dik tutabiliyor. Doktorunuz ultrason ile incelerken size bebe�inizin el sallad���n� g�sterecektir. Evet bebe�iniz art�k ellerini kullanabiliyor. Ger�i bu tamamen refleks bir hareket ama olsun. Size ilk defa merhaba demesi ho� bir duygu de�il mi? Bu arada bebe�iniz art�k di�erlerinden tamamen farkl�. ��nk� art�k ona hi� de�i�meden �mr�n�n sonuna kadar e�lik edecek olan parmak izi var!...�u anda kendileri yakla��k 25 gram a��rl���nda ve 10 santimetre boyunda. Art�k t�m besin ve oksijenini plasentas� yard�m�yla sizden al�yor. Plasentasyonun tamamlanmas� ile sizdeki uyku ve yorgunluk halide ortadan kalkacak. D��ar�dan bakanlar e�er yeterince dikkat ederlerse gebe oldu�unuzu anlayabilirler. Progesteron hormonunun etkisi ile b�t�n d�z kaslar�n�zda gev�eme meydana gelmi�tir. Bu bel a�r�lar�, kab�zl�k ve tansiyonda hafif d��me olarak size yans�r. Bulant�lar ge�mi�tir ama yine progesteronun gev�etici etkisi ile mide i�eri�i yemek borunuza ka�ar ve yanma olabilir. Bulant�lar ge�ti�i i�in beslenmeniz d�zelir, enerjiniz artar. Pek�ok kad�n gebeli�in bu d�neminde kaybetti�i cinsel d�rt�lerine yeniden kavu�ur. Bu ho� bir durumdur. Unutmay�n herhangi bir komplikasyon yok ise gebelikte cinsel ili�ki yasak de�ildir.
       
 15. Hafta
 Yak�nlarda berber var m�?

Bu Haftan�n s�rpriz haberi: Bebe�inizin sa�� ��k�yor. Geli�mekte olan bebe�in kafas� �zerinde lanugo ad� verilen ince ve ipeksi t�yler belirmeye ba�lar. Bu ilkel sa�lar do�umda kaybolurlar. �kinci �nemli haber ise bebe�inizin parma��n� emmeye ba�lamas�d�r. Ultrason alt�nda bebe�in parma��n� a�z�na g�r�t�p emdi�ini doktorunuz size g�sterecektir. Korkmay�n bu do�umdan sonra bebe�in parmak emme al��kanl��� olaca��n� g�stermez. Sadece anne karn�ndaki bir refleksidir. Her bebek ane karn�nda parmak emer diye bir kural da yoktur, ama ultrason incelemeleri esnas�nda s�k�a rastlad���m�z bir durumdur. Bu d�nemde bebe�in cildi olduk�a incedir ve deri alt�nda damarlar g�r�lebilir. Bu d�neme ula��ld���nda karn�n�z olduk�a b�y�m��t�r. Elinizi karn�n�za g�t�rd���n�zde uterusunuzu top gibi hissedebilirsiniz. Memelerden halk aras�nda a��z da denilen ve klostrum ad� verilen s�v� gelebilir. Bu normal bir durumdur. 
       
 16. Hafta
 K�z m�,erkek mi?

Bu Haftada g�zler ve kulaklar bebek do�du�unda bulunacaklar� son lokalizasyonlar�na gelirler. G�z k�rpma gibi basit refleksler geli�meye ba�lar.Benzer �ekilde kulaklar da son pozisyonlar�n� alm��lard�r. Barsaklarda mekonyum ad� verilen fetal d��k� birikmeye ba�lam��t�r. Bu d��k� benzeri yap� fetusun yuttu�u amniyon s�v�s�, d�k�len h�creler ve sindirim sistemi salg�lar�ndan olu�ur. Macun k�vam�nda koyu renkli bir yap�d�r. Sinir lifleri onlara �zelliklerini veren myelin ismindeki madde ile kaplanmaya ba�lar. Myelin sinir iletimi i�in son derece �nemli bir maddedir. Dola��m sistemi tam anlam� ile fonkisyonel olmu�tur. Bebe�in plasentas� yakla��k fetus kadard�r. G�bek kordonu sistemi olgunla�maya ba�lar. 120 gram olan bebek avucunuza s��acak kadar b�y�m��t�r. Ultrason alt�nda bebe�in h��k�rd��� saptanabilir. Bu solunumun ba�lama i�aretlerinden biridir. Bu Haftan�n di�er bir ilki de bebekteki ���k refleksinin ortaya ��k���d�r. Art�k be�iniz teorik olarak ����a tepki verebilir. Bu Hafta her a��dan olduk�a �nemlidir. Bir kere anne ve baba adaylar�n�n en �ok merak ettikleri konular�n ba��nda belki de ilk s�rada gelen bebe�in cinsiyeti bu Haftada a��kl��a kavu�ur. �yi bir ultrason cihaz� ve deneyimli bir g�z 16. Haftada bebe�in cinsiyetini �ok b�y�k bir olas�l�kla saptar. Baz� durumlarda 12-14. Haftalarda da cinsiyet g�r�lebilir, ya da gebeli�in son d�nemlerine kadar hi� g�r�lemeyebilir fakat bu �ok nadir bir durumdur. Bu Haftalarda bebe�in cinsiyetinin saptanmas� as�l olarak incelemeyi yapan hekimin tecr�besine ba�l�d�r.Yine bu Haftada down sendromu a��s�ndan son derece �nemli olan ��l� tarama testi yap�labilir. Bu test i�in ideal zaman aral��� 16-20. Haftalard�r. Tecr�beli anne adaylar� bebe�in ilk hareketini bu Haftada hissedebilirler. Ancak hareketin hissedilmemesi anormal bir durum oldu�u anlam�na gelmez. �lk gebeli�ini ya�ayanlarda bu 20 Hafta civar�nda ger�ekle�ir.
       
 17. Hafta
 Ah �u ya�lar

Onyedinci Haftaya ula��ld���nda bebe�in cilt alt�ndaki ya� depolar� yava� yava� dolmaya ba�lar. Bu bebe�inizin h�zl� b�y�me evresine girdi�inin belirtisidir. B�y�meye ba�l� olarak sizinde kilo art���n�z bir miktar h�zlanacakt�r. Bu Haftaya kadar 2-4 kilo aras�nda alm�� olman�z normaldir. Bebe�in t�m organ sistemleri fonksiyoneldir. Ayr�ca i�inde y�zd��� amniyon s�v�s�n� akci�erlerine �ekmekte ve geri vermektedir. Bu ilkel solumad�r. Bebe�in do�um sonras� normal nefes al�p veri�ini sa�layacak sistemlerin olgunla�mas� i�in gereklidir. Kalbi ise inan�lmaz bir eforlarla s�rekli kan pompalamaktad�r. �nanmas� g�� olabilir ama bebe�inizin kalbi onun v�cuduna g�nde yakla��k 25-30 litre kan pompal�yor. Siz de kar�n�z� elleyerek rahminizin ula�t��� boyutu hissedebilirsiniz. Bu Haftada rahimin tepe noktas� yani fundus g�bek de�ili�in 3-4 parmak alt�ndad�r. Pek �ok anne aday� bu Haftalarda bebekleri i�in endi�e duyarlar. Do�umun nas�l olaca��, bebe�in sa�l�kl� olup olmayaca�� endi�eleri bu Haftalarda yo�unluk kazan�r. Yap�lacak olan ��l� test bu endi�eleri biraz giderebilir. Hala daha nerede do�um yapaca��n�z ve do�umu yapt�racak hekim hakk�nda karar veremediyseniz bu Hafta bunun i�in iyi bir d�nemdir. 
       
 18. Hafta
 uykum geldi


�u ana kadar her�ey yolunda gidiyor. Minik bebe�inizin kemiklerinin b�y�k bir k�sm� hala daha lastik sertli�inde ancak giderek sertle�iyor ve do�umdaki halini al�yor. yeterli kalsyum almay� ihmal etmemeniz kemik olgunla�mas� i�in �ok �nemli.Anne karn�ndaki bebe�in uyan�k olma ve uyuma periyodlar� vard�r. Bebek kendisine uygun ve sevdi�i bir uyku pozisyonu se�ebilir ve uyku d�neminde bu pozisyonu alabilir.G�zlerin �zerinde ka�lar ortaya ��kmaya ba�lar. K�z bebeklerde pelvis i�inde geli�en yumurtal�klarda ilkel yumurta h�creleri belirir. Bunlar daha sonra hayat� boyunca sahip olaca�� ve menopoza kadar her adet d�neminde t�ketecekleri yumurta h�crelerine d�n��eceklerdir. Yine k�z bebeklerde uterus tamam� ile olu�mu�tur. Erkek bebeklerde ise prostat bezi geli�imini tamamlar.Cilt alt�nda kahverengi ya� i�eren doku meydana gelir. Deriyi kaplayan ve verniks caseosa ad� verilen krem �eklindeki madde izlenebilir. Plasenta geli�imini tamamlam��t�r ve bu Haftadan sonra kal�nl��� artmaz, sadece �ap olarak b�y�r. D��ar�dan bak�ld���nda ki�inin gebe oldu�u art�k �ok rahat anla��labilir. Bebek hareketleri �o�u anne aday� taraf�ndan hissedilebilir. E�er hala daha hissetmediyseniz endi�elenmeyin, �n�n�zde 1-2 Hafta daha olabilir. Artm�� kan hacmine ba�l� olarak �e�itli �ikayetler olabilir. Yine d�zkas gev�emelerine ba�l� olarak ani tansiyon d��meleri g�r�lebilir. Yatar pozisyondan aya�a kalkarken bu i�i yava� yava� yapmaya �zen g�sterin. 35 ya��n �st�ndeki anne adaylar�nda ya da ��l� testte ��pheli durum saptananlarda amniyosentez bu Haftalarda yap�l�r.
       
 19. Hafta
 Kremlenme zaman�

E�er hala daha gebeli�inizi Hafta olarak de�il de ay olarak hesapl�yorsan�z bu Haftadan itibaren be�inci ay�n�za girdi�inizi s�yleyebilirsiniz.Eski k�yafetlerinizin hemen hemen hi�birinin �zerinize olmad���n� fark edeceksiniz. Gebe k�yafetlerinin her kad�na �ok yak��t���n� unutmay�n. Fark edece�iniz ba�ka bir de�i�iklik ise memelerinizdeki kahverengi alan�n gidrek b�y�meye ba�lamas�d�r. Areola ad� verilen bu b�lge memenin yar�s�n� kaplayabilir. Bu normal bir durumdur ve do�umdan sonra onikinci aya kadar devam edebilir. Pek�ok �al��an gebe kad�n ��le aralar�nda yar�m saat kadar y�rmenin kendilerine �ok iyi geldi�ini s�ylemekte. Sizde bunu deneyebilirsiniz. Y�r�y�� hem b�nyeniz hem de psikolojik durumunuz i�in yararl�d�r. ��inizde neler oldu�una bakacak olursak, bebe�inizin v�cudu krem benzeri bir madde ile �evrilidir. Onun hassas cildini uzun s�re suda kalman�n etkilerinden koruyacak olan bu maddenin ad� vernix caseosa’d�r. Ultrasonda ise bebe�inizin s�rekli hareket halinde oldu�unu g�rebilirsiniz. Bu hareketleri pek�ok kad�n ilk �nceleri i�inde sanki bir kelebe�in kanat ��rpmas�na benzetmektedirler. Ne yaz�k ki hen�z e�iniz sizin bu heyecan�n�za ortak olamayacak. ��nk� hareketler hen�z d��ar�dan elle hissedilebilecek kadar kuvvetli de�il. 
       
 20. Hafta
 Yolun yar�s�       

Tebrikler. Gebelik maceran�z�n tam ortas�ndas�n�z. Bebek anne karn�ndaki ya�am�n�n yar�s�n� tamamlad�. Bu Haftada do�umdan sonra 5 ya��na kadar devam edecek olan h�zl� beyin olgunla�mas� ba�lar. Bebe�in koku, tat, i�itme, g�rme ve dokunma duyular� iyice aktif olmaya ba�lar.Ka�lar ve sa�lar iyice belirginle�ir. Fetus s�k s�k g�z k�rpar. Lanugo ad� verilen t�yler t�m v�cudunu kaplar ancak yo�un olarak y�z ve boyun �evresinde bulunur. Kalp at�mlar� h�zlan�r. Erkek bebekteki testisler kar�n bo�lu�undan torbalara do�ru inmeye ba�lar. E�er bebe�iniz bir k�z ise yumurtal�klar�nda tam 6 milyon yumurta h�cresi vard�r. Bundan sonra yeni yumurta h�cresi geli�mez. Mevcut olanlar�n ise say�s� giderek azal�r ve do�umda yakla��k 1 milyona iner. Bebe�in hareketleri de h�zlan�r ve kuvvetlenir. Bebe�in a��rl��� yakla��k 250-450 gram aras�ndad�r. Bu Haftadan sonra gebeli�in sona ermesi d���k olarak de�il erken do�um olarak isimlendirilir. Bebe�in t�m organlar�n�n ve kalbinin de�erlendirildi�i malformasyon ultrasonografisi ya da ba�ka bir isimle ikinci d�zey ultrason i�in ideal zaman 20. Haftad�r. Bu Haftada rahimin tepe noktas� g�bek deli�i hizas�na kadar b�y�m��t�r. Bu d�nemden sonra 38. Haftaya kadar her Hafta yakla��k 1 santimetre y�kselir. 38. Haftadan sonra ise bebe�in do�um kanal�na do�ru inmesi nedeni ile rahimin tepe noktas� da a�a��ya inmeye ba�lar. Orta hatta g�bek deli�i ile kas�k aras�nda siyahl�k belirmeye ba�lar. Buna linea nigra ad� verilir ve do�umdan sonra kaybolur. Bu Haftadan sonra gebelik �atlaklar� g�r�lebilece�inden �nlem almak yararl� olacakt�r.Bebe�in hareketleri rahat�a hissedilebilir. Normalde bir bebek saatte en az 2 kez hareket etmelidir. Ancak bu say� ger�ekte �ok daha fazla olmas�na ra�men sadece yeterince g��l� olan hareketler anne aday� taraf�ndan hissedilebilir.
       
 21. Hafta
 Biraz yava� 

Yirmibirinci Haftaya ula��ld���nda bebekteki h�zl� b�y�me biraz yava�lar. Bu Haftada en �nemli olay kalp kas�n�n g��lenmesidir. Bebe�inizin kalbi, kan� �ok daha etkili �ekilde pompalamaya ba�lam��t�r. Sizin dola��m�n�zdaki kan miktar�ndaki art�� nedeni ile �zellikle t�m g�n ayakta olan gebelerde ak�amlar� ayaklarda ve ayak bileklerinde �i�meler olabilir. Bu tamamen normal bir durumdur. G�n i�inde zaman zaman ayaklar� hafif y�kselterek dinlenmek ve e�er m�mk�nse 2 saatten fazla ayakta kalmamak duruma yard�mc� olabilir. Bol su i�mek bu yak�nmalar� artt�rmaz tam tersine azalt�r. Bu nedenle g�n i�inde bol bol su i�meyi ihmal etmeyin. �hmal etmemeniz gereken bir ba�ka konu ise art�k en az�ndan Haftada bir kez tansiyonuzu �l�t�rmenin faydal� olaca��d�r. Kar�n bo�lu�u i�erisinde b�y�yen uterusun di�er organlar ile birlikte diyafram kas�n� da s�k��t�rmas� sonucu pek �ok gebe bu d�nemde nefes darl��� ya da �abuk nefes nefese kalma sorunu ya�ayabilir. Bu da gebeli�in normal sonu�lar�ndan birisidir. Gebelik ilerledik�e bu s�k�nt�lar artabilir. Yine daha �nce ba�lamad�ysan�z bu Haftadan itibaren demir deste�ine ba�laman�zda fayda var. Diet ile ald���n�z demir gebelikte size yeterli gelmeyecektir. Bu nedenle mutlaka d��ar�dan destek almal�s�n�z.
       
 22. Hafta

 Bir�ey mi dediniz?

Bu Haftaya ula�t���n�zda bebe�inizle konu�abilir, ona bir�eyler okuyabilir ya da �ark� s�yleyebilirsiniz. ��nk� art�k o sizi duyabilir. Hatta duymakla kalmaz seslere tepki de verebilir. Bu nedenle bebek geli�imi i�in yap�lm�� m�zik CD’leri dinletebilirsiniz. Anne karn�nda klasik m�zik dinlemenin ruhsal geli�ime olumlu y�nde etkisi oldu�unu iddia eden �al��malar mevcut. Bunlar do�ru olmasa bile minik bebe�inizle birlikte biraz m�zik dinlemenin, �ark� s�ylemenin ya da kitap okuman�n ne zarar� olabilir ki? Hatta baz� �al��malar bebe�iniz do�madan �nce ona okudu�unuz kitaplar�, do�duktan sonra emzirirken yeniden okudu�unuzda minik yavrunuzun daha g��l� emece�ini iddia ediyorlar. Fantastik, de�il mi? Bebe�inizde bu geli�meler olurken siz de art�k dengenizi sa�lamakda zaman zaman g��l�k �ekti�inizi fark edebilirsiniz. Karn�n�z�n b�y�mesine ba�l� olarak bel kavisiniz de i�eri do�ru geni�ledi�inden v�cudunuzun denge merkezi yer de�i�tirmektedir. B�nye buna ayn� h�zda uyum sa�layamad���ndan dengenizi sa�lamakta g��l�k ya�ayabilirsiniz. Bu nedenle evde yanl�zken banyo yapmaman�z tavsiye edilir. Yine ayn� nedenler ile dengeye dayal� sporlara da ara vermeniz gerekli. Gebelik hormonlar�na ba�l� olarak parmak eklemlerinize kadar t�m eklemlernizde gev�emeler olacakt�r. Bu size bel a�r�s� olarak yans�yabilir. Bu Haftalar hem denge sorunlar� hem de bel a�r�lar� nedeni ile y�ksek topuklu ayakkab�lara veda edilmesi gereken d�nemlerdir. Gebeli�inizi geri kalan k�sm�nda ortopedik ayakkab�lar giymeniz rahats�zl�klar�n�z� azaltacakt�r.
       
 23. Hafta
 Takla atmal�y�m

Bebe�iniz art�k tamamen minyat�r bir insan g�r�n�m�ndedir. Kulak i�inde yer akan minik kemikler tamemen sertle�ti�i i�in bebek �ok iyi duyabilir. Dudaklar� iyice belirginle�ir, ultrasonografide g�l�msemesi fark edilebilir. Boyu 17-18 santimetre kadar olmu�tur, kilosu ise 600 gram civar�ndad�r. G�zleri tamamen geli�mi� olmas�na ra�men renkli k�sm� olan iris daha pigmente de�ildir, yani g�z rengi belli de�ildir. Pakreas tam manas� ile olmasa bile ins�lin salg�lamaya ba�lam��t�r. Sizde ise yava� ama s�rekli bir kilo art��� s�z konusudur. Bu d�nemde a�erme ad� verilen olay h�zlan�r. Fazla abart�ya ka�madan ufak tefek ka�amaklara izin verilebilir. Bacak kramplar� yirmili Haftalar�n� ya�ayan gebelerde nadir g�r�lmeyen olaylard�r. Kalsiyum ve magnezyum al�m� �ikayetleri ve kramplar�n s�kl���n� azaltacakt�r. Kramp girdi�inde baca��n�z� d�z uzatarak e�inizden masaj yapmas�n� isteyebilirsiniz. Bir ba�ka g�zel olay ise art�k bebe�inizin hareketlerini e�inizinde hissedebilecek olmas�d�r. E�iniz elini karn�n�za koydu�unda bebe�inizin hareketlerini �ok rahat hissedebilir, hatta bu hareketler d��ar�dan g�zle bile fark edilebilir. Bunun nedeni bebe�in i�inde bulundu�u amniyon sv�s�n�n g�receli olarak fazla olmas�d�r. Yani bebe�in hareket etmesi i�in �ok geni� bir alan vard�r. Bebe�iniz sanki i�eride taklalar atarm��cas�na �zg�rce hareket eder!..Hareketler bebe�in motor geli�imi yani kas g��lenmesi i�in �ok �nemlidir. Bu Haftalarda yap�lan ultrason incelemelerinde bebek makat geli�ken �ok k�sa bir s�re sonra ba� geli�e d�nebilir. Bebe�in ters durmas� fazlaca �nemli de�ildir.
       
 24. Hafta
 Ya�am s�n�r�  

Dikkat: �ok iyi haz�rlanm�� �artlarda ve yo�un bak�m ko�ullar�nda bu Haftada do�an bebekler ya�at�labilmektedir. 24. Hafta gebelik s�reci i�indeki �nemli d�neme�lerden birisidir. ��nk� bu Hafta viabilite s�n�r� olarak kabul edilir. Viabilite annesine ba��ml� olmadan, annesinin v�cudu d���nda ya�am�n� devam ettirebilme anlam�nda kullan�lmaktad�r. Ancak fetusun viabilitesi pratikde her zaman ger�ek olmaz. Bunu hayata ge�irebilmek i�in solunum, sindirim, v�cut �s�s�n� korumak gibi ya�amsal fonksiyonlar�n �ok iyi desteklenmesi ve bebe�in enfeksiyonlardan korunmas� gereklidir. 24 Haftal�k bir fetus 650-700 gram a��rl��a ula�m��t�r. �lkemizde de belirli merkezlerde bu kadar k���k bebekler ya�at�labilmektedir. Ancak �nemli olan bu bebekleri ya�atmak de�ildir. G�rme, i�itme gibi duyusal faaliyetlerinin yan� s�ra zihinsel geli�imlerinin nas�l olaca�� tam anlam� ile g�sterilememi� olan bu t�r bebeklerin t�m ya�amlar� boyunca yak�n takip alt�nda olmalar� gerekti�ine inan�yorum. Literat�rde en erken do�an ve ya�at�lan bebek Kenya’da 19 Haftal�kken d�nyaya gelen ve Kelly ad� verilen bir bebektir. Bu Haftada bebe�inin akci�er i�inde yer alan damar yap�lar� olgunla��r. Hemen hemen b�t�n organlar� art�k fonksiyonel olarak g�rev yapabilmektedir. Sizde ise di� eti kanamalar� g�r�lebilir. Gebelik hormonlar� etkisi ile epulis gravidarum ad� verilen di� eti hastal��� g�r�lebilir. Di�inizi f�r�alarken ve hatta a�z�n�z� �alkalarken bile kanamalar olabilir. Di� etleriniz �ekilebilir. Hastal���n en ileri formunda di�lerde d�k�lmeler bildirilmektedir. Bu nedenle e�er benzer yak�nmalar�n�z varsa ihmal etmeden di� hekiminiz ile g�r��melisiniz. Yine 24. Haftada gebeli�er ba�l� diabetin varl���n� ara�t�rmak i�in doktorunuz sizden 50 graml�k glukoz tarama testi isteyecektir. Bu test 28. Haftaya kadar ertelenebilir. Yine bu Haftalarda erken do�umun belirtilerine kar�� dikkatli olmay� ��renmelisiniz. Bunu ba�arabilmek i�in de erken do�um hakk�nda bigi sahibi olman�z gereklidir. Doktorunuz bu konuda size yard�mc� olacakt�r.
       
 25. Hafta
 ï¿½ikolata sever misiniz?

Bu Haftan�n en �nemli olay� bebe�inizin tat duyusunun b�y�k �l��de geli�mi� olmas�. Tat duyusu ile birlikte ister inan�n ister inanmay�n bebe�inizin s�t di�leri de geli�iyor. Bebe�in cildi hala daha ince ve k�r�lgan. Ancak v�cudu orant�l� bir �ekilde doluyor, cilt alt� ya� dokular� olgunla��yor. Art�k uterus i�inde g�receli olarak kaplad��� alan azalmaya ba�lad�. Bu da hareket i�in kendisine kalan bo� alan�n giderek azalaca�� anlam�na geliyor. Sonu� ise hareketlerin daha sert hissedilmesi olacak. Bu Haftalarda yorgunluk hissedebilirsiniz. Bu gebeli�in normal yak�nmalar�ndan birisidir. Ayn� zamanda g�zlerinizin ����a kar�� olduk�a duyarl� oldu�unu fark edebilirsiniz. Gebeli�e ba�l� g�z kurulu�u pek�ok anne aday�n�n ortak yak�nmas�d�r. Sorunun �stesinden gelebilmek i�in yapay g�zya�� preparatlar� kullanabilirsiniz. B�y�yen rahimin bas� yapmas� ve dola��m�n bozulmas� nedeni ile bacaklarda ve belde a�r�lar olabilir. Baz� gebelerde ise el parmaklar�nda dahi a�r�lar olabilir. Bu gibi durumlarda so�uk tatbiki olduk�a yararl� olmaktad�r.Hala daha bebe�inizin ismine karar vermediyseniz bu Haftalarda art�k isim aramaya ba�layabilirsiniz.
       
 26. Hafta
 Havadar bir yer ar�yorum

Bebe�inizin akci�erlerinde hava kesecikleri olu�maya ba�lad�. Do�umdan hava solumay� sa�lamak i�in akci�erler s�rfaktan ad� verilen bir madde �retirler. Bu madde, minik hava keseciklerinin �eperlerinin birbirine yap��mas�na engel olur. Bu sayede her nefes al��da kesecikler hava ile dolar. Bu Haftada bebe�inizin akci�erleri s�rfaktan �retmeye ba�lad�, ancak miktarlar� tabii ki yeterli de�il. Erken do�um tehdidi ya�ayan anne adaylar�na yap�lan baz� enjeksiyonlar ile bu maddenin yap�m� h�zland�r�lmaya �al���l�r. Ama� erken do�um olur ise bebe�in solunum problemi ya�amas�n� engellemeye �al��makd�r. Yap�lan �al��malarda 26 Haftal�k bebeklerin beyin dalgalar� incelendi�inde dokunmaya beyin dalgalar� ile cevap verdi�i saptanm��t�r. Ayr�ca ilgin� bir bulgu da karn�n�za kuvvetli bir ���k kayna�� dayad���n�zda bebe�in kafas�n� o y�ne �evirmesidir. Bu Haftalarda birden bire ve durup dururken karn�z�nda bir sertle�me hissedebilirsiniz. Endi�elenmeyin. Bu gebe rahimde, normalde g�r�len ve Braxton-Hicks olarak isimlendirilen kas�lmalard�r. Erken do�um tehtidinde ise kas�lmalar s�rekli ve belirli aral�klarla gelir. D�zenli kas�lmalar� saptamak i�in e�inizden yard�m isteyebilirsiniz. E�iniz, elinin ayas�n� uterusunuzun tam tepe noktas�na yerle�tirerek beklemeli. Bu Haftada uterusun tepe noktas� g�bek deli�inin yakla��k 5 santimetre yukar�s�ndad�r. E�iniz 20 dakika kadar bu �ekilde bekleyerek kas�lmalar�n varl���n� ve s�kl���n� saptayabilir. Bu i�lemi kendiniz de yapabilirsiniz, ancak objektif olarak de�erlendiremeyebilece�iniz i�in e�inizden istemenizde yarar var. Kas�lmalar� siz a�r� olarak hissetmeyebilirsiniz ya da �ok hafif adet sanc�s� �eklinde fark edebilirsiniz. E�er bunlar�n s�kl��� konusunda endi�eleriniz varsa hemen doktorunuz ile temasa ge�iniz.
       
 27. Hafta
 G�zlerin bir i�im su


E�er rahim i�ine bir kamera yerle�tirmek ya da direk olarak g�zlemek m�mk�n olabilseydi, bebe�inizin g�zlerini g�rebilirdiniz. ��nk� o’nun g�z rengi art�k belli ve s�k� durun: size g�z k�rpabilir. Bu Haftaya gelindi�inde bebe�iniz g�z�n� a��p kapamaya ba�l�yor. Beyin olgunla�mas� h�zla devam ediyor ve sese verdi�i tepkiler iyice artt�. Boyu 25 santimetreye yakla�t� ve kilosu 1000 kilogram civar�nda. �kinci trimester�n sonu olan 27. Haftada solunum ve uyku problemleri ya�ayabilirsiniz. �zellikle yatt���n�z zamanlarda nefes darl��� ortaya ��kabilir. Bu durum bebe�inize herhangi bir zarar vermez ancak siz daha rahat edebilmek i�in, geceleri yatarken kulland���n�z yast�k say�s�n� artt�rmal�s�n�z. �o�u anne aday� bu d�nemlerde uykunun dinlenmeden �ok s�k�nt� yaratt���n� s�ylemekteler. Bilin� alt�nda ya�anan endi�eler uykuda kabus olarak kendini g�sterebilir. Hatta uykuya dalmada b�y�k zorluklar ya�ayabilirsiniz. Tecr�beli anne adaylar� yatmadan �nce yar�m saatlik bir y�r�y���n olduk�a faydal� oldu�unu iddia ediyorlar. Dikkat etmeniz gereken bir di�er nokta da kan bas�nc�n�z. Ger�i doktorunuz her kontrol�n�zde tansiyonunuzu �l��yor ancak siz de 3-4 g�nde bir bunu tekrarlasan�z yararl� olur. Zira halk aras�nda gebelik zehirlenmesi olarak da bilinen preeklempsi i�in riskli d�neme girdiniz. Rutin kontrollerinizde yap�lan ultrason incelemelerinde art�k bebe�inizi bir b�t�n olarak g�remedi�inizi fark etmi�sinizdir. Art�k bebek b�t�n olarak de�il k�s�m k�s�m incelenmekte. Yap�lan �l��mler ile kilosu ger�e�e yak�n �l��lerde tahmin edilebilmekte. Bu Hafta ile birlikte gebeli�inizin ikinci trimester’� sona erdi. Yolun b�y�k k�sm� a��ld�.
       
 28. Hafta
 ï¿½ï¿½ï¿½nc� trimester

Bu Hafta ile birlikte gebeli�in en zor d�nemlerinden biri olan ���nc� trimester yani son �� aya girmi� oluyorsunuz. Bu Haftada bebe�iniz h�zla b�y�meye devam edecek ve rahim i�ini m�mk�n oldu�unca dolduracak. Rahim b�y�kl���n�z neredeyse kaburgalar�nz�n seviyesine ula�t�. Bu Haftada bacaklar�n�zdaki varislerde art�� ve �i�me fark edebilirsiniz. Yine hemoroid probleminiz varsa bu k�t�le�ebilir, ya da bacaklar�n�zda s�k s�k kramplar ya�ayabilirsiniz. 28. Haftada doktorunuz sizden glukoz y�kleme testi isteyecektir. Bu testin amac� gebelikte ortaya ��kan �eker hastal���n� yani gestasyonel diabeti ara�t�rmakt�r. Yine bu Haftada kan uyu�mazl���n�z varsa doktorunuza bunu hat�rlat�n. 28. Haftada d�nyaya gelen bebeklerin yakla��k %90’� ya�at�lmaktad�r. Ancak bu bebeklerde yo�unbak�m �artlar�nda solunum deste�i gerekmektedir. Bebe�iniz s�rekli uyuma ve uyanma d�nemleri ge�irmektedir. Zaman zaman g�zlerini a��p kapayabilir. Ka�lar� geli�imini tamamlam��t�r. V�cudu ya� depolamaya devam etmektedir. Bu ya�lar do�duktan sonra kendi v�cut �s�s�n� ayarlamada olduk�a �nemlidir. Bu Haftada bebe�inizle rahat�a konu�abilirsiniz, ��nk� art�k sizin sesinizi tan�yor!
       
 29. Hafta
 H�ck!

Bebe�iniz do�um g�n�ne haz�rlanmaya devam ediyor. Art�k kafas� ve g�vdesi aras�ndaki oran normale yak�n. Art�k kendi v�cut �s�s�n� ayarlayabilme yetene�ine sahip. Kemik ili�ide s�rekli k�rm�z� kan h�creleri yani alyuvar �retiyor. G�zleri ise hareket etmeye ba�lad�lar bile. Bu arada unutmadan zaman zaman i�inizde aniden bir hareket hissederseniz sak�n �a��rmay�n ve korkmay�n ��nk� bebe�iniz h��k�r�yor! 29. Haftaya gelindi�inde hamileli�inizi art�k iyice hissetmeye ba�lad���n�z fark edeceksiniz. Bu Haftalarda kar�n cildinizde ka��nmalar hissetmeniz normaldir. Bunun yan�s�ra kar�n i�i bas�nc�ndaki ve dola��m sistemindeki de�i�ikliklerin sonucunda hemoroid (basur) problemi g�r�lebilir. Ayr�ca nefes darl���, midede yanma, bacaklarda kramplar gibi yak�nmalar ortaya ��kabilir. Bu yak�nmalar�n sizi hamileli�inizden so�utmas�na izin vermeyin. Bunlar�n hepsi ge�ici ve tedavi ile �stesinden gelinebilecek �ikayetleridir. Yak�nmak yerine hamileli�inizin pozitif y�nlerini g�rmeye ve keyfini ��karmaya �al���n.
       
 30. Hafta
 Buras� hep karanl�k de�il

Bebe�inizin cildini kaplayan ve lanugo ad� verilen ince t�yler art�k yava� yava� kaybolmaya ba�larken el ve ayak t�rnaklar� yava� yava� uzuyor. Kemik ili�i kan h�cresi �retimini tamamen karaci�erden devarald�. �te yandan bebek art�k etraf�n�n fark�na varmaya ba�lar. Rahimin i�i genellikte zifiri karanl�k gibi d���n�lse de anne aday�n�n bulundu�u �evreye ba�l� olarak ayd�nl�k ya da karanl�k olabilir ve bebek bunun ayr�m�n� yapabilir. Erkek bebeklerde testisler torbaya ini� s�recini tamamlamak �zeredir. Bebe�in a�r�l��� do�umda olaca�� a��rl���n ��te ikisine ula�m��t�r. Bu Haftalarda anne aday� art�k hamilelikten iyice s�k�lmaya ba�lar. Uyuyamamak ve mide yanmalar� s�k g�r�len problemlerdir. Zaman zaman kas�klar�n�zda bir a�r� ya da kas�lma hissedebilirsiniz. Bunlar rahimin gerginli�ini sa�lad��� k���k ve �nemsiz kas�lmalard�r ve Braxton Hicks kontraksiyonlar� olarak adland�r�l�rlar.
       
 31. Hafta
 Daha fazla kalsiyum

Bebe�inizin beyni h�zla olgunla�mas�na devam ediyor. H�zla geli�en bir ba�ka b�l�m ise bebe�in kemikleri. Bebe�iniz bu Haftalarda her zamankinden daha fazla kalsiyuma gereksinim duyuyor. Bu nedenle s�t ve s�t �r�nlerini bolca t�ketmeli ve doktorunuz gerek g�rd��� taktirde kalsiyum ila�lar� kullanmal�s�n�z. Bebe�inizin g�z bebe�i ����a reaksiyon vererek a��l�p kapanmaya ba�lad� bile. B�y�yen bebek ve rahim g��s�n�zde s�k��maya neden olabilir ve g���s a�rs� ortaya ��kabilir.Bebek ile i�inde y�zd��� s�v� aras�ndaki oran bebek lehine bozuldu�u i�in ona kalan alan daralm��t�r. Bu nedenle bebe�inizin hareketlerini daha fazla hissedebilirsiniz. Daha �nce fark etmedi�iniz k���k hareketler bile sizi rahats�z edebilir.
       
 32. Hafta
 Art�k rengim pembe

Cilt alt� ya� dokusu geli�meye devam ettik�e bebe�inizin rengi k�rm�z�dan pembeye do�ru d�nmeye ba�lar. Bu Haftada bebe�inizin hareketlerinin iyice artt���n� fark edebilirsiniz.Bebe�in hareketleri iyilik halinin bir g�stergesidir bu nedenle hareketleri saymay� ��renmenizde fayda var. Bu arda bebe�in t�rnaklar� tamamen geli�ti ve parmak u�lar�na kadar uzad�lar bile buna kar��n bebe�in b�y�me h�z� azald�. Bu Haftadan sonra doktorunuz sizi 2 Haftada bir g�rmek isteyebilir. Bu art�k do�umun yakla�t��� anlam�na da gelir. Erken do�um ile ilgili belirtileri ��renip takip etmelisiniz. Sindirim sistemi ile ilgili sorunlar� azar azar ama s�k s�k y�ksek lifli yiyecekler t�keterek ve bol s�v� i�erek azaltabilirsiniz. Bacaklarda kramp �ok s�k ratlan�lan bir bulgudur ve sizin kaslsiyum ihtiyac�n�z�n bir belirtisi olabilir. Hamileli�inizin sonuna yakla�m�� olman�z vitamin al�m�n� kesmenizi gerektirmez. Bu vitaminleri do�uma kadar kullanman�z gereklidir.
       
 33. Hafta
 Renkli r�yalar

Son Haftalara h�zla yakla�t�k�a bebe�inizin beyninde olu�mu� olan ve n�ron ad� verilen milyarlarca sinir h�cresi de onun rahim i�i ya�ant�s�nda etraf�ndakileri ��renmesine yard�mc� olur. Bebe�iniz duyabilir, hissedebilir ve g�rebilir. Bu Haftalarda bebe�inizin ba� �ap� eskiye oranla daha h�zl� b�y�meye ba�lar. Bebe�inizin g�z bebekleri t�pk� sizinkiler gibi ���kta k���l�p karanl�kta b�y�me yetene�ini kazanm��t�r. Bebe�iniz bu sayede bulan�k olarak g�rebilir. Yenido�anlar gibi bebe�iniz zaman�n�n b�y�k bir k�sm�n� uyuyarak ge�irir. Hatta eri�kinlerdeki gibi derin uykuya dalar ve g�zlerinde h�zl� g�z hareketleri (Rapid eye movements, REM) saptanabilir. Eri�kinlerdeki REM uykusu r�ya g�r�len anlar� temsil etmektedir. Bebe�inizin r�ya g�r�p g�remedi�ini bilemeyiz ama onun r�ya g�rd���n� hayal� etmek bile ho� bir d���nce olsa gerek. Bebe�inizin akci�erleri art�k geli�imi ve olgunla�mas�n� neredeyse tamamlam��t�r. Koruma ve do�um sonras� v�cut s�cakl���n� koruma g�revi yapan cilt alt� ya� dokusu kal�nla�maya devam etmektedir. Bebekler hamileli�in son d�nemlerinde h�zl� kilo al�rlar. Bebe�iniz art�k yava� yava� do�um pozisyonunu almaktad�r. E�er kafas� yukarda ise b�y�k bir olas�l�kla makat geli� nedeniyle sezaryen olman�z gerekecektir. Sonlara yakla�t�k�a siz de daha h�zl� kilo ald���n�z fark edebilirsiniz. Ellerde ve ayaklarda hafif �dem olmas� normaldir ancak �iddetli ba�a�r�lar�n�z varsa, �akan ���klar ya da noktac�klar g�r�yorsan�z, �i�liklerde ani bir art�� varsa, kar�n a�r�s�, bulant� ve kusman�z oluyor ise preeklempsi a��s�ndan dikkatli olmal� ve mutlaka zaman kaybetmeden doktorunuzla g�r��melisiniz. E�er bebe�iniz �ok iriyse ya da ikiz ya da ���z bebek bekliyorsan�z karn�n�z�n i�indeki a��r� �i�lik nedeniyle midenize olan bas� ve rahats�zl�k hissi nedeniyle i�tah�n�zda azalma olabilir. Bebe�inizin diz ve dirsek vurmalar�n� ay�rt edebilirsiniz. Zaman zaman i�erde bebe�in hoplad���n� hissetti�inizde tela�lanmay�n. Bu bebe�inizin h��k�rmalar�d�r ve tamemen normal bir durumdur.
       
 34. Hafta
 Ohh ci�erlerim bayram etti

Bebe�inizin akci�erlerinde b�y�k bir olas�l�kla art�k surfaktan ad� verilen madde vard�r. Surfaktan, akci�erlerde havalanmay� sa�layan alveollerin i�indeki havay� bo�altt�ktan sonra duvarar�n�n birbirine yap��mas�n� �nleyen maddedir. Zaman�ndan �ok �nce do�an bebeklerde yo�un bak�mda surfaktan d��ar�dan verilir. Bebe�inizin akci�erlerinde surfaktan olmas� do�um durumunda solunum problemi ya�ama olas�l���n�n �ok azald��� anlam�na gelir. Bebe�inizin a��r�l��� 2 kilo civar�ndad�r. Boyu ise yakla��k 42 santimetredir. Bebe�inizin b�brek �st� bezlerinden (adrenal) salg�lanan hormonlar sizde s�t �retimini ba�latabilir. Bebe�iniz uyurken sizin gibi davran�r. Yani art�k g�zlerini uyurken kapat�p uyan�kken a��k tutar. T�rnaklar� parmak u�lar�na kadar uzam��t�r. Bebe�inizin ba����kl�k sistemi geli�mektedir, basit ve hafif enfeksiyonlarla m�cadele edebilecek yetene�i kazanm��t�r.
       
 35. Hafta
 Bu haftadan ba�layarak yasal olarak do�um iznine ayr�labilirsiniz

Bu Haftalarda halsizlik ve yorgunluk pek �ok hamile kad�n�n en �nemli �ikayet sebeplerinden birisidir. Uyuma g��l�kleri, kilo art��� ve buna ba�l� olarak hareket yetene�inde azalma sorun ya�aman�za neden olacakt�r. Bu d�nemde cinsel isteksizlik ya�ayabilirsiniz. Herhangi bir zarar�n�n oldu�u g�sterilmemi� olsa da e�er istemiyorsan�z e�inizi anlay��l� olmak konusunda ikna etmelisiniz. Bu Haftalarda ya�anan bir ba�ka sorun da do�um ve do�uma ait konularla ilgili endi�elerdir. E�inizin ve doktorunuzun yakla��m� son derece �nemlidir. D�nyada herg�n binlerce kad�n�n do�um yapt���n� ve bunlar�n sadece �ok az bir k�sm�n�n sorun ya�ad���n� akl�n�zdan ��karmamaya �al���n. Siz bu yaz�y� okurken bile binden fazla bebek ilk ���l�klar�n� att�.
       
 36. Hafta
 Durdurmay�n beni!

Bu Haftadan sonra art�k erken do�um sanc�lar�n�z ba�lasa bile doktorunuz durdurmaya �al��mayacakt�r. Bebe�iniz do�um sonras� genelde sorunsuz ya da az bir bak�m ile ya�am�n� kolayl�kla devam ettirebilir ve a��rl��� 2000 gram�n �zerindedir. Bebe�inizin ya� depolamas� devam ediyor. Bu Haftada kol ve bacaklarda ya� tutulumu ba�l�yor. T�m organ sistemleri geli�im ve olgunla�mas�n� tamamlad�. Art�k son r�tu�lar yap�l�yor. Art�k i�inde y�zd��� suya oranla rahim i�inde daha fazla yer kaplamaya ba�lad���ndan hereketleri de �ok kolay olmayacakt�r. Doktorunuz bu Haftadan itibaren her kontrolde sizi muayene ederek rahim a�z�n�z�n durumunu, a��kl�k olup olmad���n� incelemek isteyebilir. Bu Haftalara geldi�inizde uykusuzluk probleminiz art�� g�sterebilir. Uykusuzlu�un bir nedeni de bebe�in yava� yava� a�a�� inmesi nedeniyle mesaneye bas� yapmas� ve s�k aral�klarla tuvalete gitme gereksinimi duyman�z olabilir. Gece yatmadan �nce s�v� al�m�n�z� k�s�tlaman�z bu konuda size yard�mc� olabilir.
       
 37. Hafta
 Bi makas alabilir miyim

 
Mutlu finale sadece 4 Hafta kald� (e�er sezaryen olacaksan�z 2 Hafta kadar daha zaman�n�nz var demektir). Bebek ise hemen hemen haz�rland�. Her an do�um kanal�na girebilir. Bu Haftada ya� birikimi diz ve dirseklerde h�zlan�yor. Boyun ve bilekleri de unutmamak laz�m. Bebe�inizin di� etleri de olgunla�mas�n� tamamlad� ve art�k sert. Yanaklar�nda ise ya�lar birikti ve art�k s�k�lacak hal ald�!.. Hamileli�inizin ba��nda ultrasonda g�rd���n�z o ufac�k canl� art�k tam anlam�yla yakla��k 2750 gram a��rl���nda bir insan yavrusu. Bu Haftada bebe�iniz genelde son duru� pozisyonunu alm��t�r ve art�k d�nmesi �ok nadir olarak g�r�l�r. Bu Haftadan sonra doktorunuz sizi her Hafta g�rmek ve sizin ve bebe�inizin durumunu de�erlendirmek isteyebilir. Bu Haftalarda kilo art���n�z (hem bebe�in hem de sizin) �ok h�zl� olabilir. Doktorunuz vajinadan k�lt�r alarak grup B Streptokok enfeksiyonu ta��y�p ta��mad���n�z� incelemek isteyebilir. Bu Haftalarda karn�n�z�n �st k�sm�nda bir bo�luk ve rahatlama hissedebilirsiniz. Bu bebe�inizin do�um kanal�na do�ru indi�ini belirtir ve angajman olarak adland�r�l�r. Midenizdeki bas� ortadan kalkaca�� i�in i�tah�n�z yeniden a��labilir. Benzer �ekilde akci�erlerinizdeki bask� da olmayaca��ndan soluk al�p vermeniz kolayla��r. �drara ��kma s�kl���n�z angajman sonras� t�pk� hamileli�inizin ilk ba�lar�ndaki gibi iyice artacakt�r. Bebe�inizin hareketleri d��ar�dan rahatl�kla izlenebilir. Zaman zaman karn�z�n�n bir b�lgesinde aniden bir y�kselti fark edebilirsiniz. Bebe�inizin hareketleri �zellkle g���s kafesinizin alt�nda size ac� verebilir, can�n�z� yakabilir.
       
 38. Hafta
 Art�k haz�r�m       

37. Haftay� tamamlad���n�zda bebe�iniz ve hamileli�iniz miad�n� doldurmu� olarak kabul edilir. Ancak b�y�mesi daha durmam��t�r. V�cudu ya� depolamaya devam eder ve g�nde yakla��k 15-30 gram kadar al�rlar. Genelde erkek bebekler kz� bebeklerden daha fazla ya� depolarlar ve bu nedenle daha a��r do�arlar. Bebe�iniz art�k yeterli koordinasyonu sa�layacak kapasitededir ve elleri ile cisimleri rahatl�kla kavrayabilir. E�er karn�n�za �ok kuvvetli bir ���k kayna�� dayarsan�z y�z�n� o tarafa do�ru �evirecektir. Rahim i�inde soluk al�p verme hareketleri yapar ve bunlar�n ultrasonda izlenmesi bebe�inizin iyi durumda oldu�unun g�stergesidir. Amniyon s�v�s�na g�re hacmi �ok artt���ndan hareket etmesi zorla��r ve bebek hareketlerinde azalma fark edebilirsiniz. Bu Haftaya kadar rahmi a�z�n�z ve onu rahim i�ine ba�layan kanal s�m���ms� bir t�ka� taraf�ndan doldurulmaktayd�. Bu mukus t�kac�n amac� rahminizin i�ini ve bebe�inizi vajinadan gelebilecek mikrop ve enfeksiyonlara kar�� korumakt�r. Bu mukus t�kac�n vajinan�zdan gelmesi do�umun belirtilerinden biridir ve halk aras�nda “ni�an gelmesi” olarak adland�r�l�r. Ni�an do�umdan birka� Hafta �nce gelebilece�i gibi sadece bir ka� saat �nce de gelebilir. Ni�an� genelde kanl� s�m���ms� bir ak�nt� �eklinde hissedersiniz.
       
 39. Hafta
 Anne daha s�k�lmad�n m�?

E�er planl� sezaryen olacaksan�z bu Haftadan sonra herhangi bir g�nde g�venle do�umunuzu yapabilirsiniz. Baz� durumlarda normal do�um planlanan gebelerde doktorunuz suni sanc� vererek do�umunuzu ger�ekle�tirebilir. Bu Haftada bebe�inizin kafa �evresi ile ar�n �evresi yakla��k olarak birbirine e�ittir.Ya� birikimi giderek yava�lad���ndan kilo al�m� da yava�lar. Ayn� �ekilde siz de daha az kilo almaya ba�lars�n�z. Yanaklar� ve emme kaslar� tamamen geli�ti�inden ve bebe�iniz s�rekli i�inde y�zd��� amniyon s�v�s�n� yutar. Bu s�v� ile birlikte sinirim sisteminden, cildinden d�k�len h�creler ile tyler barsak i�eri�ini yani d��k�s�n� olu�turur. Bu d��k�ya “mekonyum” ad� verilir. Mekonyum koyu ye�il-siyah renkli bir maddedir ve bebek herhangi bir nedenle s�k�nt�ya girdi�inde ilk olarak kakas�n� yapar. Zaman zaman bacaklar�n�zda elektrik �arpmas�na benzer yak�nmalar olabilir. Bunun nedeni bebe�iniz hareket ederken ve pelvis i�inde yerle�irken rahimin etraf�ndaki sinirlere dokunmas�d�r. E�iniz do�uma girmek istemiyorsa onu size e�lik etmesi i�in ikna etmeye �al��mal�s�n�z. Kad�nlar�n �o�u do�um s�ras�nda e�leri yanlar�nda oldu�unda kendilerini �ok daha rahat hissederler. Ancak e�inizi �ok fazla zorlamay�n belki kendisini kan tutuyordur ve bunu size s�ylemekten �ekiniyordur. Baz� kad�nlar ise e�lerinin kendilerini o halde g�rmesi d���ncesinden rahats�z olurlar. E�er e�iniz do�uma kat�lmak istiyorsa ancak siz bundan rahats�zl�k duyacaksan�z e�inize durumu a��k�a anlatarak size anlay�� g�stermesini isteyebilirsiniz. Kendi onaylamad��� halde e�i her�eye ra�men do�uma girmek isteyen kad�nlara k���k bir hile �nerisi. Gizlice doktoruzla konu�un ve e�inizi i�eri almamas�n� isteyin.
       
 40. Hafta
 T�ylerim d�k�l�yor

Son Haftaya girildi�inde oksijen ve besin maddelerini bebe�inize ta��yan g�bek kordonunun uzunlu�u yakla��k 50 kal�nl��� ise 1.3 santimetre civar�ndad�r. Bebe�inizin a��rl��� 3000 gram�n �zerindedir ve rahimin b�y�k bir k�sm�n� doldurmaktad�r. Bebe�inizin cildini kaplayan ve verniks ad� verilen kremsi madde ortadan kaybolmaya ba�lar. Benzer �ekilde lanugo ad� verilen t�yler de b�y�k �l��de d�k�lm��t�r. Sizden ge�en antikorlar bebe�inizin do�um sonras� en az 6 ay s�reyle enfeksiyonlara kar�� m�cadelesinde yard�mc� olacakt�r. Son Haftada amniyon zar� her an a��labilir ve sular�n�z gelebilir. Bazen bardaktan bo�al�rcas�na h�zl� ve fazla miktrada olan bu olay bazen de �ok yava� olabilir. Hatta kendinizi idrar ka��r�rm�� gibi hissedebilirsiniz. Miktar� ne olursa olsun sular�n�z�n geldi�ini d���n�yosan�z zaman kaybetmeden doktorunuzu aramal� ya da hastaneye gitmelisiniz. V�cudunuzun denge merkezi iyice de�i�ti�inden dengenizi sa�lamakta g��l�k ya�ayabilirsiniz.�zellikle ilk bebe�inizi bekliyorsan�z e�inizle bir �ift olarak ya�ad���n�z bu son g�nlerin k�ymetini bilin. Bundan sonraki hayat�n�z� bir aile olarak devam ettireceksiniz.
       
 41. Hafta
 Muhte�em final       

E�er hala daha do�um yapmad�ysan�z iyice s�k�lmaya ve sab�rs�zlanmaya ba�lad�n�z demektir. Sizden salg�lanan hormonlar�n bebe�inizin dola��m�nda da bulunmas� nedeniyle erkeklerde torbalar, k�zlarda da labiumlar normalden daha b�y�k g�r�necektir. Hatta do�um sonras� memelerinden s�t dahi gelebilir. Bu hem k�z hem de erkek bebeklerde rastlanabilen bir durumdur ve bir ka� g�n i�inde kendili�inden kaybolur. Bu Hafta size �ok uzun gelebilir. Sab�rl� olmaya a�al��mal�s�n�z. Siz herhangi bir a�r� hissetmeseniz bile rahim a�z�n�z yava� yava� a��lmaya ba�lam�� olabilir. Normal sanc�lar�n ba�lamas� ile rahim a�z�ndaki a��kl�k ve incelme de artmaya ba�lar. A��kl�k 10 santimetre oldu�unda do�umun ilk evresi tamamlanm��t�r. Daha sonra ikinci evre ya�an�r ve bebe�iniz d�nyaya ve size merhaba der. Vajinal do�umda kafa do�duktan hemen sonra doktorunuz bebe�inizin a�z�n� siler ve ilk a�lamas� odada yank�lanmaya ba�lar. Bu a�amada daha g�bek kordonu kesilmeden bebe�inizin kuca��n�za verilmesi ilk temas�n daha s�cak ya�anmas�n� sa�lar.  
 

Gebelik S�reci ile ilgili d���ncenizi payla��n
Yaz�lan yorumlar hi�bir �ekilde Hastane.com.tr'nin g�r�� ve d���ncelerini yans�tmamaktad�r. Yorumlar, yazan ki�iyi ve Facebook.com'daki profilini ilgilendirmektedir.
Gebelik S�reci �le �lgili Konular
3 Ayl�k A�� Genel Sa�l�k Miyom
Abortus Hiperprolaktinemi Plasenta
Anne S�t� Azl��� �drar Tutamama Smear Testi
Apgar Skorlamas� K�zl�k Zar� Spiral
Coombs Testi Kist Spiral T�rleri
�o�ul Gebelik Kordosentez Takvim Y�ntemi
Do�um Kontrol Haplar� Lo�usa Hummas� Tekrarlayan D���k
Do�um Sanc�s� Meme Absesi ��l� Test
Emzik Zararlar� Meme A�r�s� Vajina Daraltma
Frengi Meme Ba�� Ak�nt�s� Vajina Esteti�i

SA�LIK HABERLER� T�m Haberler Saðlýk Haberleri Rss
Mu�la'da Otomobil �arp��mas�: 5 Ki�i Yaraland�
Mu�la'da Otomobil �arp��mas�: 5 Ki�i Yaraland�
D�zce 112 Acil �a�r� Merkezi Personelleri E�itimi Ba�ar�yla Tamamlad�
D�zce 112 Acil �a�r� Merkezi personelleri e�itimi ba�ar�yla tamamlad�
BM, �dlib'e 2,5 Ay Sonra �nsani Yard�m Ula�t�rd�
BM, �dlib'e 2,5 Ay Sonra Yard�m Ula�t�rd�
Sokak k�pe�inin kovalad��� bisikletli �ocuk yayaya �arpt�
Sokak k�pe�i bisikletli �ocu�u kovalayarak yayaya �arpt�
Tosya'da �� Tekerlekli Elektrikli Motosiklet Kazas�: S�r�c� Hayat�n� Kaybetti
Amasya'da minib�s menfeze u�tu, s�r�c� yaraland�
Diyarbak�r'da Yenido�an Canland�rma Program� E�itimi Verildi

 

[Hata Bildir]