|
Örneğin; her 20 Amerikalıdan biri toplumsal alanlarda olmanın endişesini yaşıyor. Panik atak geçirip hiç yardım alamayacaklarından korkuyorlar. Bazıları için evlerinin
ötesindeki dünyadan korkmak onları eve hapsediyor ve yalnız bırakıyor. Fakat yardım alırlarsa, dışarı çıkabilirler.
Sözcük Yunanca’da pazar yeri anlamına gelen “agora” kelimesinden geliyor. Bu hastalık insanları araba kullanmaktan, alışveriş merkezleri ve marketlere gitmekten ve en uç
vakalarda evlerinden çıkmaktan alıkoyuyor.
Eğer siz veya bir sevdiğiniz şimdiye kadar panik atak geçirme korkusuyla topluluk içine çıkmaktan kaçındıysanız okumaya devam edin. Bu yıpratıcı durumun somut belirtileri ve etkili tedavileri bulunuyor.
Agorafobinin Belirtileri Nelerdir?
- Şiddetli kaygı ve panik ataklar
- Yalnız kalma korkusu
- Topluluk içinde kontrolü kaybetme korkusu
- Evden çıkamaz hale gelmek
- Hayatınızdaki diğer insanlara aşırı bağımlı hale gelmek
- Karın ve göğüs ağrıları, baş dömesi, bulantı, terleme gibi fiziksel belirtiler
Risk Faktörleri Nelerdir?
En önemli risk faktörü tekrarlayan beklenmedik panik ataklardır. Aile geçmişinde endişe veya duygu durumu bozukluğu olan ve (iyi ya da kötü) hayatlarında değişimler yaşayan insanlar çok daha büyük risk altındadırlar. Ayrıca kadınlar erkeklere oranla bu hastalığa daha çok yakalanma riskine sahiptirler; erkeklere göre 4 kat daha fazla.
Çoğu insan bu hastalığa doğuştan sahip değildir. Genellikle 20’li yaşlarda başlar, orta yaşlarda zirveye çıkarak zamanla ilerler.
Neler Olur?
Bir tehlike hissettiğinde vücudumuz alarmda olmamız gerektiğini söyleyen hormonlar salgılar. Kalbimiz hızlanır, ciğerlerimiz daha çok hava alabilmek için şişer, bu da heyecanlanarak nefes nefese kalmamıza neden olur, böylece terler ve tedirgin hissederiz. Panik bozukluğu olan insanlar için bu olay örgüsü sık sık ve uyarı olmadan gerçekleşebilir. Sonunda panik atak geçirme korkusu başlı başına bir fobi haline gelir ve insanların normal hayatlarını yaşamasını engeller.
Agorafobim Olup Olmadığını Nasıl Anlarım?
Hepimizin evden çıkmak, işe gitmek veya uzun bir market kuyruğunda beklemek istemediği zamanlar olur. Ancak, agorafobisi olan insanlar için önemli fark, gitmek istememelerinin nedenidir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Agorafobiyi tedavi ederkenki amaç hastayı korktuğu ortam ve mekanlara yavaş yavaş maruz bırakmaktır. Maruz bırakma terapisi her seferinde, güvenli bölgenizden giderek biraz daha uzaklaştıran küçük adımlar içerir. Evlerinden çıkma korkusu olan insanlar için bu adımlar gerçek anlamındadır – yani güvende hissettiğiniz bölgeyi yavaş yavaş genişletmek... Agorafobisi olan kişi giderek paniklemeden biryerlere gidebileceğini keşfeder ve bu keşif yaptıklarının rahatlığını pekiştirir.
En uç vakalarda hastalar tedavilerine, psikiyatrlarıyla telefonda görüşerek başlayabilirler. Antidepresan ve anti anksiyete ilaçlar da bazen bu hastalığın tedavisinde kullanılır.
Agorafobisi Olan Yakınıma Nasıl Yardımcı Olabilirim?
Agorafobik hastalar için, onlarla yaşayan insanlar en önemli destek mekanizması olurlar. Yani çoğu zaman eşler agorafobik davranışları tetikleyen kişiler olabiliyor. Kimse eşini acı çekerken görmek istemeyeceği için onları korktukları şeylerden korumak, yüzleşirkenki tedirginliklerine tanık olmaktan daha kolay gelebiliyor.
Bunun yerine, agorafobik hastaların ihtiyacı olan şey onları kendi emniyet bölgelerinden dışarı çıkarmaya cesaretlendiren, sürekli kendilerini aşmaları ve gerekirse hastalıktan dolayı elverişsiz hale gelmelerini engellemek adına profesyonel agresif tedavi almalarına neden olan destektir. Uzmanlar genellikle hastaların eşlerini de tedaviye getirmelerini öneriyor. Çünkü böylece eşler de hastanın korkularını yenebilmesi için gerekli olan etkili yardım yöntemlerini öğrenmiş oluyorlar.
Dr. Mehmet Öz
21.6.2011 - 8347
|