|
Yap�lan bir ara�t�rmada ekonomik olarak k�t� d�nemlerde, 1930 ve 1970lerde, Amerika’da topuk y�ksekli�inin artt��� bulunmu�tur. Bunun bir ka��� yolu olabilece�i d���n�lm��t�r. Topuklu giymek bacaklar� uzun g�stermesine, kad�nlar� daha ince ve uzun g�stermesine ra�men ayak bilek burkulmas�, �eki� parmak deformitesine sebep olmas�, a�r� yapmas� ve nas�r olu�turmas� gibi k�t� sonu�lara da yol a�ar.
Doktorlar kad�nlar�n ac� veren ayakkab�lar giyece�ini bilirler. E�er kad�nlar ayaklar�n� korumak i�in baz� y�ntemler uygularsa �ik�yetleri azaltabilir. Ayr�ca modaya uymak demek daima y�ksek topuklu ayakkab� giymek anlam�na da gelmez.
Hangi Ayakkab�?
Ayakkab� se�iminde �ok geni� bir yelpaze vard�r. Y�ksek topuklu ayakkab� giymek her zaman g�zel olmayabilir. Bu nedenle ayakkab� se�iminde ister d�z olsun ister topuklu olsun ayakkab�n�n dengesi iyi olmal�d�r.
Ama mekanik olarak dengeli ve rahat olmas� kad�nlar i�in kullan�laca�� anlam�na gelmez. Kendini iyi ve g�venli hissettiren ayakkab�lar rahat olmasa da tercih edilebilir. Buna ra�men ayak i�inde iken ac� veren ve “bug�n bir an �nce bitse” dedirten ayakkab�lar se�ilmemelidir.
Kad�nlar genellikle rahat ayakkab�lar giyin tavsiyelerini g�z ard� ederler. Ama topuklu ve s�k� ayakkab� giyenlerin g�n i�inde ara ara ayakkab�lar�n� ��kartmalar�, ya da geceleri giymelerini �nerilir. Genellikle aya��n rahatl��� i�in 5cm y�ksek olmayan ayakkab�lar tavsiye edilir.
Y�ksek topuklu ayakkab� giyildi�inde sadece ayak de�il diz ve belle ilgili problemlerin artaca�� bilinmektedir. Aya��n �n k�sm�na ve parmaklara a��r� y�k binmektedir. Ba�parma��n alt�ndaki sesamoid denen k���k kemik�iklerde �dem veya k�r�klara yol a�abilmektedir.
S�k��an parmaklar�n sinirleri zedelenebilir, a�r�, uyu�ukluk veya i�nelenme hissi gibi �ikayetlere sebep olabilir. Yap�lan bir �al��mada ayak problemleri ile y�ksek topuklu ayakkab� giyme aras�nda ili�ki bulunmu�, 1900 ki�inin %29’unda gen� ya�ta y�ksek topuklu giyenlerin ileri ya�ta daha �ok ayak problemi ya�ad��� g�sterilmi�tir.
Kore’de yap�lan bir �al��mada y�ksek topuklu ayakkab� giyenlerde diz �evresi kaslar�n y�r�me s�ras�ndaki dengesini de�i�tirdi�i g�sterilmi�tir. Y�ksek topukluda zorlu y�r�y��ler veya hareketler yapmak ayak bile�i �evresi ba�lar�n�n da zedelenmesine sebep verir. Ayr�ca ayak bilek burkulmalar�na sebep olarak gerek ba� kopmalar�na gerekse k�r�klara yol a�abilmektedirler.
Son zamanlarda y�ksek topuklu ayakkab� ile y�r�me kurslar� bile a��lm��t�r. A��rl��� �nden daha arka k�sma verip hamstring (bacak arkas�) kaslar�n daha �ok kullan�lmas�n�n a�r�lar� ve problemleri azaltaca�� s�ylenmektedir. Topuklu ayakkab�lar g�zel ve �ekici g�r�nebilirler ama moda olan ac� �ekmek de�ildir. �m�r boyu �zerinde durdu�umuz ayaklar�m�z� �ok s�k�nt�ya sokmamam�z gerekir. Ayak problemlerini ��zmek veya tedavi etmek zordur, bu nedenle olmas�n�n �nlenmesi daha �nemlidir.
Amerikan Hastanesi
Ortopedi ve Travmatoloji B�l�m�
Do�. Dr. Onur Tetik
29.7.2010 - 1678
|