|
Hormonlu gıdaların yan etkileriyle ilgili tartışmalar sürüp giderken, genetiği değiştirilmiş gıdalarla ilgili tartışmalar da gündeme oturdu. Bu dizayn edilmiş besinler bize şifa mı getirecek, yoksa sağlığımız için büyük tehdit mi oluşturuyorlar?
Bazı gen teknolojistleri, besin değeri daha yüksek ve daha ucuz yiyecekler tasarladıklarını söyleseler de bu konuda tartışmaların arkası kesilmiyor. Yurt dışından ithal edilen bu genetiği değiştirilmiş gıdalarla ilgili sivil toplum örgütlerinin ve bazı uzmanların kaygı duyduğu riskler azalmıyor. Soya, pamuk, kanola, mısır, patates, şeker pancarı ve tohumları, genetik ürünlerin hammaddeleri. Hazır yiyeceklerin çoğu bu besinlerden türetiliyor.
ABD'de halkın yüzde 80'i GDO'lu besinleri tüketiyor. Özellikle konserve yiyecekler ve ekmeklere eklenen soyanın genetik müdahaleden geçtiği belirtiliyor. Avrupa ülkeleri ise bu konuda daha temkinli. Ürünlerde GDO bulunup bulunmadığı Avrupa'da üretilen yiyeceklerin paketlerinde belirtiliyor ve dönem dönem bazı Avrupa ülkelerinde bu ürünlerle ilgili kısıtlamalar yapılabiliyor.
Ülkemizde GDO üreten ülkelerden ithal edilen mısır ve soya ile bunlardan hazırlanan türev ürünlerin genetiği değişmiş besin olma olasılığı yüksek. Mısır ve soya barındıran yağ, un, nişasta, glikoz şurubu, bisküviler, şekerlemeler, krakerler, pudingler, çikolata, gofret, hazır çorbalarda, sucuk, salam, sosis, köfte, et suyu tabletleri, fıstık ezmesi, pastacılık ürünleri, gazozlar, meyve suları ve kolalı içeceklerde GDO bulunuyor olabilir. Yasadaki yeni düzenlemelerle bebek mamaları ve çocuk yiyeceklerinde GDO'nun yasaklanması gündemde.
Aslında genetik beslenme ile dünya çapındaki kötü beslenme problemlerinin (A vitamini, demir, iyot ve çinko yetersizlikleri vb.) son bulması amaçlanıyor. Yani hedef, besin değeri daha yüksek ürünler elde etmek. Genetik modifikasyon yöntemi ile besinlerin zararlı maddeler ve ilaçlara karşı dayanıklı hale gelmeleri amaçlanıyor. Bu dayanıklılık bitkinin birkaç nesli boyunca devam ediyor.
Dünyadaki kuraklık, toprağın yüksek tuz içeriği ve aşırı sıcaklar gibi zor yetiştirme koşullarında bile dayanıklılığın artması, genetik besin üretimini popüler hale getiriyor. Bazı uzmanlar, hızla artan dünya nüfusunun artık geleneksel ve organik tarım yöntemleriyle doyurulamayacağını, açlığa karşı genetik beslenmenin bir önlem olduğunu söylüyorlar. Ancak dünyada bu besinlere karşı çıkan büyük bir kamuoyu da var.
Tükettiğimiz ürünlerin GDO'lu olup olmadığını çıplak gözle ya da tadarak anlamak mümkün değil. Ancak nereden ithal edildiğine bakmanın faydası olabilir. Ambalajındaki içerik etiketinde glikoz, sakkaroz, fruktoz, mısır nişastası, soya proteini bulunuyorsa GDO'lu olması ihtimali yüksek. Yeni yasal düzenlemelerle Avrupa'da olduğu gibi ürünlerin GDO'lu ya da GDO'suz olup olmadığının ambalajda belirtilmesi gündeme gelecek. Bu karmaşa döneminde insanlar organik ürünlere yöneliyor, organik pazarlar dolup taşıyor.
11.12.2010 - 3446
|