"�yi anne-baba olmaya �al��may�n, a�lars�n�z!
L�tfen, “�yi Anne” olmaya �al��may�n.
Her �ey iyi anne olmaya �al��makla ba�l�yor. �yi anne oluyum, �ocu�um iyi olsun. Peki �ocu�umun “iyi” olmas� benim iyi olmamdan m� ge�iyor, yoksa ben iyi anne olacam diye, �ocuk istemedi�im bir hal mi al�yor?
�imdi, "ne var yani , iyi anne olman�n nesi k�t� ki " diyebilirsiniz.
�yi anne olmaya �al��an anneler! Sizin d���nd���n�z gibi bir �ocu�a sahip olabiliyor musunuz?
�rne�in; 0-6 ya�ta sizin istedi�iniz gibi yemek yiyor mu? Sizin istedi�iniz gibi zaman�nda yat�yor mu? Sizin istedi�iniz gibi oturmas� gereken yerde oturup konu�mas� gereken yerde konu�uyor, susmas� gereken yerde susuyor mu?
�rne�in; ilkokul d�neminde sizin istedi�iniz gibi �devinin ba��na zaman�nda oturuyor, zaman�nda bitiriyor ve notlar� da hep sizin istedi�iniz gibi y�ksek mi? Sizin bekledi�iniz gibi okula gitti�inizde ��retmen �ocu�unuzdan �ok memnunum diyor mu?
�rne�in; ergenlik d�nemine giren �ocu�unuz, sizin hayal etti�iniz gibi ak�ll�, uslu, dengeli, b�y�klerine sayg�l�, ba�ka hi� bir �eyle ilgilenmeyip, 8.s�n�fta SBS lisede de YGS ve LYS’ den ba�ka bir �ey d���nmeyen, sadece sizin d���nd���n�z gibi gelece�ini mi d���n�yor? Yoksa ders �al���yor gibi g�r�n�p, arkada�lar�yla zaman m� �ld�r�yor?
�rne�in; meslek se�iminde sizin g�r��lerinizi dikkate al�p, annem babam�n da bir bildi�i vard�r, hayat tecr�besi vard�r, onlar� bir dinleyim mi diyor; yoksa, siz ne bilirsiniz deyip ben bildi�imi okurum mu diyor?
�rne�in; e� se�iminde, sizin istedi�iniz gibi size ve ailenize uygun, benzer sosyal yap�dan ve benzer d�nya g�r���nden ve size uygun bir aileden mi se�im yap�yor , yoksa “biz birbirimizi seviyoruz, ailesiyle evlenmiyorum ya , siz mi evleniyorsunuz ben mi? diyerek kendi bildi�ini mi okuyor?
�rne�in; evlendikten sonra sizin istedi�iniz gibi sizi s�k s�k ziyaret ediyor mu? Yoksa olabildi�ince sizden uzak m� durmaya �al���yor; “ i� g�� i�te, bizim de kendimize g�re sorunlar�m�z var” m� diyor?
�rne�in ; siz hastalan�p, elden ayaktan d���nce, size bak�m gerekti�inde, ya da e�inizi kaybedip, yaln�z kald���n�zda, en yak�n�n�zdan bir s�cakl�k arad���n�zda, sizi evine al�p �lene kadar bak�yor mu? Yoksa size bir bak�c� buluyor ya da huzurevine mi yerle�tiriyor?
��te iyi anne olmaya �al��an anneler, ya�ad���n�z ya da ya�ayaca��n�z senaryolar bunlar olabilir. Sonra da “�ocuklar hi� beni dinlemiyor, okumad� bizim o�lan o kadar da u�ra�t�k dershane dershane gezdirdik, paralar sa�t�k, “�ocu�un i�inde olacak (!)” evlatlar�m hay�rs�z ��kt�, “o�lan bizi tan�maz oldu, kar�s�n�n a�z�na bak�yor” gibi d�v�nmeler hi� bitmez!
Peki kim su�lu, iyi anne olmaya �al��an anneler mi? yoksa �ocuklar m�? Ya da i�inde ya�ad���m�z zaman m�? Son y�llar�n moda tabiriyle “ zaman k�t� ” . M.� 5. y�zy�lda �nl� filozof Sokrates’in dedi�i gibi “ �u zaman�n gen�lerine de ak�l s�r erdiremiyorum.”
G�r�ld��� �zere 2500 y�ld�r gen�lerin tutumunda bir de�i�iklik olmam��. Onlara zamane gen�ler diyen yeti�kinlerin tutumunda da.
Sevgili iyi anne olmaya �al��an anneler, sizin g�remedi�iniz bir �ey var ki, o da siz bir yerde yanl�� yap�yorsunuz :
1. �ocu�un normal geli�im d�nemlerinde olmas� gereken baz� olumsuzluklar olmas�n istiyorsunuz , bu y�zden ya a��r� tedbir ve �nlem al�yorsunuz ya da fazladan m�dahale ediyorsunuz.
2. �ocu�a hayat�n i�inde kendi kendine ��renme �ans� tan�may�p, �ocu�un yerine her �eyi d���n�p, haz�r bir hayat sunmaya �al���yorsunuz . A��r� koruma ve kollama duygusuyla, ac� �ekmesin istiyorsunuz.
�imdi biraz da kuramlara bakal�m. G�ncelimizde g�rd���m�z bu tipler tek tek belirlenmi� ve karikat�r gibi tipolojiler ortaya konmu�. Peki bu tipler kafadan m� uydurulmu� tabii ki hay�r, psikoloji biliminin �����nda de�i�ik kuramlar�n ortak tipleri olu�turulmu�.
Hangi anne baba tipleri bunlar;
Fedakar anne : Bu anne, �ocuklar�n� yeti�tirirken b�y�k ac�lar �eker. Kendisini feda eder, sa��n� s�p�rge eder. �zg�rl���n� ve zaman�n� feda eder ve kendini unutur. �lgilerini daralt�r ve tek d���nd��� �ocuklar�d�r. Kendisini bu �ekilde sunmaktan mutluluk duyar. Sonra da �ocuklar�n�n ona minnettar kalmalar�n� ister.
Endi�eli anne : �ocuklar�n� t�m zor ve tehlikeli �eylerden korumaya �al���r. Onun i�in d�nya tehlikelidir ve tedbir al�nmazsa felaket olur. A��r� kayg�l�d�r.
Ayakl� k�t�phane anne: Bu anne �ocuklar�n e�itimini kendi g�revi olarak g�r�r.Onlar� kitaplara ve planlara g�re yeti�tirir.Fazlas�yla do�ru �eyler yapar, fakat do�al dikkat ve sevgisi eksiktir.Yapt��� yat�r�m�n kar��l���n� bekler, ba�ar�l� olursa kendi ba�ar�s�, ba�ar�s�z olursa �ocu�un su�udur.
K�skan� anne : Bu anne tipi, �ocuklar� ba��ms�z hale gelip de evden ayr�ld�klar�nda y�k�l�r. Anne kendini gereksiz hisseder. �ocuklar�n� nank�rl�kle su�lar.Bask�c� pozisyonunu �ocuklar� b�y�d�kleri halde, onlar� ele�tirerek elde tutmaya �al���r.Giyim tarzlar�n�, arkada�lar�n�, evini ve e�iyle ilgili tutum ve davran��lar�n� ele�tirir.
Arkada� anne : Son zamanlar�n en moda annesi, “biz �ocuklar�mla arkada� gibiyiz” derler.�ocuklar�na hay�r diyemez, onlar�n her istedi�ini yapar, sonra da hi� s�z�m� dinlemiyorlar diye �ikayet eder.
Peki ya babalar, hep annelere y�klenmeyelim,
Sab�rl� melek : Kendisini �ocuklar�n sorunlar�ndan uzak tutan, saf, iyi, ilgili, �efkatli, duygusal baba. Sorun oldu�unda ortal�kta ��z�me dair bir davran��� yoktur.Topu anneye atar, ve hatta anneyi su�lar “ sen �ocu�u �ok s�k�yorsun” diye.
Sert baba : �ocuklar�n kendine ay�racaklar� zaman olamaz, onlar b�t�n zaman�n� �al��maya ay�rmal�d�rlar. �ocu�un ne yap�p ne yapayaca��n� kendi belirler. “�al��, �al��, �al�� yoksaaaa…”
Diktat�r baba: �ocuklar�n� asker gibi yeti�tirir. Sert disiplini mutlak itaat, h�rs ve dakiklik gerektirir. Derinlerde genellikle iyi y�reklidir, fakat e�itim s�recinde sertli�i yumu�akl�kla nas�l birle�tirece�ini bilemez. Diktat�r baba, emirlerine itaat edilece�inden emindir, ancak biraz ho�g�r� pay� da b�rak�r.
Sihirbaz baba : �ocuklar�n� tamamen �zg�r b�rak�r. �ocuklar�n heveslerine uygunsa istediklerini yapmalar�na izin verir.�ocuklar onu bir arkada� olarak g�r�r, fakat genellikle anne, baban�n bu tutumundan �ikayet eder. Neden sihirbaz ,��nk� �apkadan tav�an ��karmaya �al���r ama �apkadan tav�an ��kmaz.
H�k�mdar baba: Ne �ver, ne s�ver. Kendi varl���n�n �ocuklar� yeti�tirmek i�in yeterli oldu�unu d���n�r, i�ine gider i�inden gelir. Var m�d�r, yok mudur bilinmez, sadece sayg� duyulur.
Bu anne baba tiplerinden 3 tipik ebeveyn tutumu ortaya ��k�yor:
1. Ba�ar�, h�rs, dakiklik, d�zen, m�kemmeliyet�i, tutumlu, kusursuzluk de�erlerine �nem veren tip. Anne baba memnun, �ocuk memnuniyetsizdir. Ama �ocuk b�y�y�nce yukar�da sayd���m �ocu�un yeti�kin formu olu�ur. Anne Tipi; ayakl� k�t�phane – Baba tipi ; Diktat�r baba, sert baba . VAY BU �OCU�UN HAL�NE! Ama �ocuk b�y�y�nce VAY BU ANNE BABANIN HAL�NE !
2. A��r� sevgi ve ho�g�r�, pasif beklentili, cezan�n olmad���, zorluklar�n istenmedi�i tip. �ocuk memnun, anne baba memnuniyetsizdir ��nk�, yukar�da s�ralad���m �ocuk ve yeti�kin tipleri ortaya ��kar, Anne tipi ; fedakar anne, Baba tipi ; sab�rl� melek. VAY BU ANNE BABANIN HAL�NE!
3. Tutars�zl���n ve gel-gitlerin ya�and��� tip, aile ne yapaca��n� bilemez ve anne baban�n aralar�nda tutars�zl�k vard�r. Anne tipi ; k�skan� anne, arkada� anne – Baba tipi ; sihirbaz baba, h�k�mdar baba. VAY BU A�LEN�N HAL�NE! Hem �ocuk rahats�z , hem anne baba rahats�zd�r, herkes birbirini su�lar, �m�r gelir ge�er…
Evet �imdi bu anne babalar�n hepsi �ocuklar� i�in ya��yorlar. �ocuklar�n�n iyili�ini istiyorlar, kendileri i�in de�il “Onlar i�in ya��yorlar” �zetle “�Y� ANNE BABA OLMAYA �ALI�IYORLAR”
Ben de diyorum ki ; “�Y� ANNE BABA OLMAYA �ALI�MAYIN A�LARSINIZ”
Psk. U�ur DEM�RBA�
23.4.2012 - 10772
|