|
Kalp Hastalıklarında Beslenmenin Önemi
Beslenme, kalp sağlığı için hayati önem taşıyor. Küçük yaşlarda edinilen doğru beslenme alışkanlıkları ileriki yıllarda genel sağlığımızı koruduğu gibi kalbimizde koruyor. Kalp hastalığını korumak için çok özel bir diyet uygulamak gerekmiyor. Ancak, bazı besinler kandaki kolesterolü düşürürken, bazıları ise kalbe zararlı yağlar içeriyor. Bu nedenle günlük beslenmemizde besinleri seçerken dikkat etmemiz gerekiyor.
O Halde Kalbimiz İçin Ne Yapabiliriz?
Aslında vücudumuzun ihtiyacı olan besinleri, dengeli olarak aldığımız zaman, kalbimiz de korumuş oluyoruz. Ancak kalp hastalığında, bazı risk faktörleri var. Peki bunlar nelerdir?
Yüksek Kan Kolesterolü
Kolesterollü besinlerin tüketilmesiyle kalp hastalıkları arasında doğrudan ilişki tespit edilmiştir.
Yapılan araştırmalarda da günlük beslenmemizde yağ miktarından çok yağ türü kan kolesterolümüzü arttırdığı ortaya çıkmıştır. Bu nedenle yağ seçimine dikkat etmeliyiz. Kandaki toplam kolesterol miktarı ise 200 mg/dl’ yi geçmemelidir.
İyi Kolesterol (HDL)
Çok az miktarda kolesterol içerirler ve görevleri kandan karaciğere kolesterol taşımaktır. Vücutta temizleme işini üstlendikleri için, kandaki miktarının yüksek olması istenir ve kalp hastalıkları riskini azaltırlar.
Kandaki HDL seviyesi 35-40 mg/dl olmalıdır.
Kötü Kolesterol (LDL)
LDL‘ de karaciğerden vücudun diğer organlarına kolesterol taşıyarak damar ve damarların çeperlerine birikme yaparlar. Bu nedenle kalp hastalığı açısından risktir ve kanda düşük seviyede olması istenir.
Kandaki LDL 100 mg/dl‘ yi geçmemelidir.
Peki, Kolesterol Yükselmesinde Hangi Besinler Etkilidir?
- Margarin, tereyağı, yağlı süt ve sür ürünleri olan yağlı peynir ve yağlı yoğurt, kaymak, krema,
- Yağlı ve yağda kızarmış etler, sakatat etleri (beyin, ciğer, yürek, böbrek gibi) , salam, sosis, sucuk gibi yağlı et ürünleri
- Yağlı pastalar, kurabiyeler, yumurta (önerilenden fazla kullanılması)
Kalp Sağlığını Korumak İçin ve Kolesterolü Düşürmek İçin Neler Yapılmalı?
- Günlük toplam yağ tüketiminizi azaltın. Yağ tüketiminizi bitkisel yağlardan özellikle zeytinyağı, mısırözü, ayçiçek yağı ile karşılayınız.
Zeytinyağı; İçerdiği yağ asitleri açısından yararlıdır. Kötü kolesterolü düşürürken iyi kolesterolü yükseltici etkisi vardır. Kalp ve damar dostu bir yağdır ancak fazla miktarda tüketilmemelidir.
- Kırmızı eti az tercih ederken, beyaz ete daha fazla yer vermelisiniz . Ancak et miktarına, pişirme şekline mutlaka dikkat edilmesi gerekir. Beyaz et tercih ederken de daha çok balık eti tercih edilmelidir.
Balık: Omega yağ asitleri içermesi nedeniyle yıllarca araştırılmıştır. Kalp hastalıkları ve romatizma gibi hastalıkların tedavisinde faydalı olduğu gözlenmiştir. Balık içerdiği yağ asitleriyle (omega-3 ve omega-6 yağ asitleri) kötü kolesterolü azaltırken, iyi kolesterolü yükseltiyor. Ayrıca kalpteki ritm bozukluklarını önlerken, kan hücrelerinin birbirine yapışmasın ve pıhtılaşmasını engelliyor.
- Günlük peynir, süt, yoğurt tüketiminize dikkat edin ve bunları tüketirken az yağlı olanlarını tercih edin.
- Yumurtayı haftada 1 kez tercih edin. Pişirme şekli olarak da haşlama veya tavada yağsız şekilde omlet olarak tüketiniz.
- Meyve ve sebze gibi lifli besinleri bol miktarda tüketin. Kabuklu yenebilecek meyve ve sebzeyi kabuğunu soymadan tüketirseniz posa alımını arttırmış olursunuz. Sebze ve meyveler posa açısından zengin besinler olduğu için barsak hareketlerini arttırarak kolesterol yapıcı maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı olur.
- Kurubaklagilleri haftada 1-2 kez yiyin. Protein açısından zengin ve bol posalı olduğu için hem kalp hastalıklarını hem de kanser gibi diğer hastalıkları koruyucu etkisi vardır.
Kalp Damar Hastalıklarıyla Savaşmada Etkili Olan Besin Öğeleri
A-Vitaminler
C Vitamini:
Antioksidan bir vitamin olan C vitamini iyi huylu kolesterol olan HDL’yi yükseltmekte ve total kolesterolü azaltmaktadır. Günlük alınmalıdır çünkü vücutta depolanmaz.
C vitamini yetersizlikleri damar çatlamalarını kolaylaştırmaktadır. Yüksek tansiyonla da bir araya gelince kanamalara veya felce yol açabilir. Bu nedenle günlük olarak almamız gerekir. Ve günde içilen 1 su bardağı portakal suyu ve 1 adet orta boy domates tüketilmesiyle günlük gereksinim karşılanır.
E Vitamini:
Yetersizliğinde kan pıhtılaşmasını azaltarak olası kanamalarda kanamanın artmasıyla kansızlığa yol açabilir.
E vitamini bitkisel yağlarda bulunur. Günlük aldığımız yağlarla ihtiyacımızı karşılarız.
B-Mineraller
Demir (Fe):
Kandaki oksijeni dokulara taşınmasını sağlar. Yetersizliğinde kalbe yeterli miktarda oksijen taşıyamaz ve damar tıkanmalarına ve kalp krizine neden olabilir.
Erkeklerde 6 köfte ve ½ kase kurubaklagil yemeği demir gereksinimini karşılarken bayanlarda sadece % 50‘si bu şekilde karşılanabilir. Özellikle gebe ve emzikli kadınlar bir hekime danışarak ek Fe (Demir) alınması gerekmektedir.
Çinko (Zn):
Yetersizliğinde kan kolesterol ve HDL düzeylerinde azalma olur. Yeterli alındığında damarlardaki harabiyetide önler. Kalp krizi geçirenlerde kan Çinko düzeyleri bulunmuştur. Günlük alınan 3 köfte kadar dana eti ve yanında tüketilen 1 kase yoğurt günlük Çinko ihtiyacını karşılamaktadır.
Magnezyum (Mg):
Yetersizliğinde kalpte aritmiler (ritm bozuklukları) görülür. Görevi özellikle kandaki yağların sindirilmesi kontrol ederek kalbi korur. Günde 1 kase kurubaklagil yemeği ve 2 kase yeşil yapraklı sebze yendiği zaman gereksinim karşılanır.
Kalsiyum (Ca):
Kalsiyum alımı, kan kolesterol ve trigliserit düzeyini azaltır. Ayrıca kan basıncının ayarlar. Erişkinlerde 2 su bardağı süt, 1 su bardağı yoğurt ve 1 kibrit kutusu peynir yiyerek ihtiyacını karşılar.
Bakır (Cu):
Bakır yetersizliğinde damar yapısı bozulur, damar esnekliği kaybolur ve kan kolesterol seviyesi yükselir, iyi kolesterol olan HDL düşer.
Ayrıca bakır tansiyon ve kolesterolün yükselmesinin engellenmesinde önemli etkiye sahiptir.
Erkek ve kadınlarda günlük ½ çay bardağı ay çiçeği bakır ihtiyacını karşılar.
Diyetisyen Elif KÜÇÜK
Estethica Sağlıklı Güzellik /Ataşehir
2.12.2010 - 3120
|